گربه  عضو خانواده  گربه سانان  بوده  و حیوانی  گوشتخوار می باشد. از خصوصیات  گربه سانان  یكی  پوشش  راه راه  یا لكه ای  تیره  در زمینه ای  روشن تر بوده  كه  این  لكه ها و خطوط از هم  جدا می باشند. خصوصیت  دیگر داشتن  پوزه  كوتاه  ودندانهایی  است  كه  برای  بریدن  و پاره كردن  تخصصی  شده اند.

گربه  اهلی  با سگ  متفاوت  است . سگ  اجتماعی تر و با وفا بوده  ولی  گربه  منزوی  و خودخواه  می باشد. بیش  از ۱۰۰ نژادشناخته  شده  گربه  وجود دارد اگر چه  بیشتر گربه ها دورگه  می باشند. گربه ها را میتوان  در ۲ گروه  كلی  موكوتاه  و موبلندتقسیم بندی  نمود.
گربه  بالغ  ۳۰ دندان  دارد. فكهای  گربه  حركت  جانبی  ندارند تا غذا آسیاب  شوند، ضمنا دندانهای  آسیا نیز دارای  سطح آسیاب كردن  نیستند، در عوض  زبان  سوهان  مانند گربه  توانایی  جداكردن  گوشت  از استخوان  (ونیز تیمار كردن  بدن ) رادارد.
گربه ها بطور طبیعی  شبگرد هستند و در طول  روز بیشتر اوقات  را استراحت  می كنند. اینكه  گفته  می شود گربه ها درتاریكی  می بینند صحت  ندارد، ولی  در نور كم  قادر به  دیدن  می باشند. بدن  گربه ها دارای  انعطاف  زیادی  است  و هنگام دویدن  و تعقیب  شكار به  سرعت  به  حداكثر سرعت  خود می رسد ولی  به  دلیل  داشتن  ریه های  كوچك  طاقت  زیادی  ندارد(برخلاف  سگ ) و زود خسته  می شود.
انتخاب
هنگام  انتخاب  گربه  به  سن ، جنس  و پوشش  بدن  آن  توجه  كنید.

سن : بچه  گربه  نیاز به  مراقبت  بیشتری  دارد ولی  سازش  پذیرتر است  بخصوص  اگر حیوان  دیگری  در خانه  باشد. بچه گربه  را میتوان  به  میل  خود تربیت  كرد و دردسر آن  كمتر از گربه  بالغی  است  كه  عادات  قدیم  دارد. بهتر است  بچه  گربه  تا ۸هفته  نزد مادرش  باشد.
جنس : ماده  مهربانتر، مطیع تر و بازیگوش تر است . گربه  نر برای  حفظ قلمرو خود مبارزه  می كند. اگر گربه  نر اخته  شودمطیع تر خواهد شد. اگر گربه  ماده  دارید باید مراقب  آبستنی  ناخواسته  نیز باشید.
پوشش  بدن : گربه  موكوتاه  وقت  كمتری  جهت  نگهداری  می گیرد و می تواند خود را تیمار كند. گربه  موبلند زیباتر است ولی  نیاز به  برس زدن  روزانه  دارد و به  مشكلات  پوست  و مو حساس تر می باشد.
تشخیص  نر و ماده

نرها بزرگتر از ماده  بوده  و دارای  گردن  قوی  می باشند. در بچه  گربه ها تفریق  نر و ماده  به  كمك  شكل  زیر براحتی  میسرمی باشد.
فراهم  كردن  وسایل  اولیه

پیش  از آوردن  گربه  به  منزل  بهتر است  وسایل  زیر تهیه  شده  باشد. ظرف  آب  و غذا، محل  خواب ، قفس  محل  گربه ،برس ، جعبه  برای  بچه  گربه ، ظرف  یا سینی  شن  (جهت  دفع  ادرار و مدفوع ) و یك  گلدان  چمن  یا گیاه  غیر سمی  (درصورتیكه  گربه  شما همیشه  داخل  است ).
ظرف  آب  و غذا: بهتر است  فلزی  باشد و هر روز شسته  شود.
محل  خواب : گربه  نسبت  به  سگ  به  جای  راحت تری  نیاز دارد كه  از سرما و رطوبت  زیاد مصون  باشد.
كنده  كوچك  جهت  پنجه  كشیدن : گربه  برای  تیز كردن  پنجه های  خود عادت  به  پنجه  كشیدن  دارد. بهتر است  یك  وسیله برایش  فراهم  كنید در غیر اینصورت  به  مبلمان  و فرش  شما ممكن  است  آسیب  وارد نماید.
چمن  داخل  خانه : اگر گربه  همیشه  داخل  خانه  است  برای  جویدن  باید گیاه  در دسترس  داشته  باشد. علف  منبع  فیبرخوب  برای  گربه  است . ضمنا برای  گربه های  مو بلند كه  ممكن  است  كلاف  مو در معده شان  تشكیل  شود می تواند بعنوان قی آور عمل  كند.
ظرف  شن : شن  آن  باید بطور مرتب  و حداقل  هر ۳ روز یكبار تعویض  شده  و تمیز نگه  داشته  شود.
چرخه  زندگی  گربه

گربه  ماده  پس  از ۶۱-۶۸ روز دوران  بارداری  (متوسط ۶۳) بطور میانگین  ۳-۵ نوزاد به  دنیا می آورد. بدن  نوزادان  از موپوشیده  شده  ولی  چشمها و گوشهایشان  بسته  می باشد. وزن  آنها هنگام  تولد بین  ۹۰-۱۴۰ گرم  بوده  و اضافه  وزن  طبیعی حدود ۸۰-۱۰۰ گرم  در هفته  می باشد.
در هفته  اول  زندگی ، نوزادان  تنها توانایی  مكیدن  سینه  مادر، خزیدن  و میو كردن  رادارند. در صورتی  كه  بچه ها به  میزان  كافی  شیر بخورند و جای  مناسب  و گرم  داشته  باشند اغلب  ساكت  یا خواب  هستند.در حدود ۱۰ روزگی  چشمها باز شده  و در حدود ۲۰ روزگی  بچه ها قادرند با زبان  نیز شیر بنوشند. در هفته  چهارم  علاوه بر شیر مادر می توان  به  بچه ها شیر و غذای  نرم  كمكی  داد. بچه  گربه ها حتما باید تا ۲ ماهگی  شیر بخورند.
بچه  گربه ها حدود ۶-۷ ماهگی  بالغ  می شوند ولی  آبستنی  در سن  كمتر از یك  سال  مناسب  نیست  زیرا گربه  ماده  هنوزجثه  لازم  را پیدا نكرده  است . گربه  ماده  تا ۸ سالگی  و نر تا ۱۰ سالگی  قابلیت  جفت گیری  مناسب  دارند. طول  عمر گربه ساكن  منزل  با شرایط مناسب  حدود ۱۲-۱۵ سال  است .
آشنایی با اصول نگهداری گربه
گربه  و سایر حیوانات  خانگی

وقتی  كه  برای  اولین  بار می خواهید بچه  گربه  جدیدی  كنار حیوانات  دیگر بیاورید، چند هفته  اول  جداگانه  غذا داده  ورفتار آنها را با هم  زیر نظر داشته  باشید. معرفی  بچه  گربه  جدید به  یك  گربه  بالغ  خیلی  مشكل  است  و ممكن  است  آنراتهدید كند.
سگ  و گربه : اولین  رویارویی  آنها را كنترل  كنید. بهتر است  اولین  رویارویی  سگ  شما با بچه  گربه  جدید هنگامی  باشدكه  گربه  خواب  است . وقتی  كه  سگ  و گربه  به  هم  عادت  كردند می توان  به  راحتی  آنها را كنار هم  قرار داد.
گربه  و خرگوش : باید تحت  نظر باشند. اگر گربه  روی  حیوان  كوچكی  بپرد می تواند به  آن  آسیب  برساند (حتی  در بازی )اگر گربه  بالغی  در خانه  دارید اجازه  ندهید حیوانات  كوچك  (بچه  خرگوش ، همستر، مرغ  عشق  و …) از قفس  خارج شوند.
نگهداری  در خانه

گربه  را می توان  به  راحتی  در خانه  نگه  داشت  به  شرطی  كه  سرگرمی  و تفریح  داشته  باشد. در نگهداری  گربه  ۴ اصل  زیررا رعایت  كنید.

۱ـ پیرایش : گربه  مو بلند هر روز و گربه  مو كوتاه  ۱ بار در هفته  برس  زده  شود. بعد از غذا برای  اینكار زمان  مناسبی  است .
۲ـ تغذیه : به  گربه  خود بطور منظم ، در زمان  معین  و در یك  مكان  مشخص  غذا بدهید.
۳ـ بازی : حداقل  روزی  ۱۵ دقیقه  بازی  مورد نیاز گربه  است  (بویژه  اگر فقط در منزل  باشد).
۴ـ خواب : مكان  خواب  و استراحت  گربه  در نقطه ای  ساكت  باشد.
فعالیت  و بازی

گربه ها نیاز به  بیرون  بردن  روزانه  ندارند ولی  باید آزاد باشند تا فعالیت  طبیعی  خود را انجام  دهند. گربه ها (بویژه  بچه گربه ) به  بازی  روزانه  نیاز دارند. توپ  پینگ پنگ ، گلوله  كاموا و كارتن  خالی  اسباب  بازیهای  مورد علاقه  گربه  به  شمارمی رود.
تغذیه

انواع  غذای  مناسب  برای  گربه  عبارت  است  از:

۱ـ غذای  تازه : شامل  گوشت ، مرغ ، ماهی ، تخم  مرغ  پخته ، شیر و غیره .
۲ـ غذای  آماده : شامل  غذای  كنسرو شده  (Canned food)، غذای  خشك  (Dry food) و غذای  نیمه  مرطوب  (Semimoist food)می باشند ولی  در صورتی  كه  غذای  تازه  مصرف  شود باید بصورت  پخته  بوده  و نیاز به  بالانس  دارد.
شیر: همیشه  باید شیر تازه  داده  شود. شیر را نباید بعنوان  جایگزین  آب  داد. برخی  گربه ها توانایی  هضم  لاكتوز راندارند. در ناراحتی  معده  شیر گاو داده  نشود.
آب : آب  تازه  باید همیشه  در دسترس  گربه  باشد. نیاز گربه  به  آب  بستگی  به  نوع  غذا دارد.
نوع  و شرایط تغذیه

هر گربه  باید دارای  ظرف  آب  و غذای  جداگانه  و تمیز باشد. زیر ظرف  آب  و غذا بهتر است  روزنامه  انداخته  شود.محل  غذاخوری  گربه  باید در جایی  ساكت  و تمیز (مثلا گوشه  آشپزخانه ) باشد و كمتر تغییر كند.
در صورتی  كه  بیش  از یك  گربه  دارید ظروف  غذا جدا باشد. یك  گربه  بزرگ  ممكن  است  به  یك  بچه  گربه  اجازه غذاخوردن  در یك  ظرف  مشترك  را ندهد. از سنین  پائین  باید سعی  كرد گربه  را به  غذاهای  مختلف  متنوع  عادت  داد.
بچه  گربه  تا ۲ ماهگی  باید در كنار مادر باشد و شیر مادر را به  حد كافی  بخورد. از سن  ۱ ماهگی  میتوان  علاوه  بر شیر مادرغذای  نرم  جامد و شیر گاو را نیز اضافه  كرد. در صورتیكه  بچه  گربه ای  به  اندازه  كافی  شیر مادر را نخورده  باشد باید تا ۴ماهگی  شیرگاو در غذای  بچه  گربه  موجود باشد (حداقل  ۱ وعده ) در صورتی  كه  گربه  نتواند شیر گاو را هضم  كند میتوان به  جای  آن  ماست  شیرین  داد.
تعداد وعده های  غذایی  با توجه  به  سن  گربه  متفاوت  است .

۱-۲ ماهگی :۶ وعده . حداقل  ۳ وعده  شیر ولرم  و ۳ وعده  غذای  جامد نرم .
۲-۴ ماهگی : ۴-۵ وعده . ۲ وعده  شیر ولرم  و ۲-۳ وعده  غذا.
۴-۶ ماهگی : ۳ وعده .
۶ ماهگی  به  بعد: ۲ وعده .
در آبستنی  سنگین : ۲-۴ وعده  (۱۳ بیشتر از غذای  معمول ).
در دوران  شیردهی : ۴-۵ وعده
گربه  پیر: ۲-۳ وعده  ولی  میزان  غذای  هر وعده  كمتر باشد.

نظافت  و تمیز كردن

برس  زدن : گربه  مو كوتاه  ۱-۲ بار در هفته  و گربه  مو بلند هر روز باید برس  زده  شوند. این  كار باید به  آرامی  و در جهت موهای  بدن  انجام  شود. در صورتی  كه  روی  بدن  كرك  بوجود آمده  باشد می توان  از شانه  فلزی  برای  باز كردن  آن  استفاده نمود.
موی  گربه  بطور طبیعی  می ریزد. در صورتی  كه  بطور منظم  برس  زده  نشود گربه  موهای  سست  ریخته  شده  را خواهدبلعید. این  موها قادرند در دستگاه  گوارش  كنار هم  جمع  شده  و ایجاد گلوله های  مو (Hair ball) و انسداد نمایند.

تمیز كردن  چشم ، گوش  و دندان : حداقل  هفته ای  یكبار چشم ها و گوشها باید بوسیله  پنبه  مرطوب  و تمیز شده  و دندانهابا مسواك  كوچك  یا گوش  پاك كن  مسواك  زده  شوند. گربه  را باید از بچگی  به  این  موارد عادت  داد.
كوتاه  كردن  ناخنها: در صورتی  كه  گربه  شما دائم  در خانه  است  بهتر است  بطور منظم  انجام  شود. عمل  جراحی  قطع ناخن  توصیه  نمی شود زیرا دفاع  طبیعی  را از گربه  می گیرد.
حمام  كردن : بطور كلی  گربه  نیاز به  شستشو ندارد مگر اینكه  بدن  آن  واقعا كثیف  شده  باشد. در صورت  نیاز به  حمام كردن ، این  كار باید با آب  گرم  و شامپو مخصوص  انجام  شده  و پس  از آن  بدن  گربه  كاملا خشك  شود.
تولید مثل

گربه  ماده  ۲ بار در سال  می تواند زایمان  كند حالت  فحلی  او در هر فصل  چندین  بار تكرار شده  تا جفت گیری  انجام شود. در زمان  فحلی  گربه  ماده  بیقرار بوده  و پر سرو صدا می شود. گربه  ماده  تنها در پاسخ  به  عمل  جفت گیری ،تخمك گذاری  را انجام  می دهد.
گربه  آبستن  تا هفته  پنجم  آبستنی  نیاز به  توجه  بیشتر ندارد و تنها حمل  و نقل  آن  باید با احتیاط باشد. در ۴ هفته  پایانی اشتهای  آن  زیاد شده  و نیاز به  غذای  بیشتری  دارد (بویژه  گوشت  و ماهی ).
در ۲ هفته  پایانی  رشد جنین ها سریع  بوده  و به  مادر باید شیر كافی  و سایر غذاها به  هر میزان  كه  می خواهد داده  شود.دادن  قرصهای  ویتامین  و مكمل  نیز در این  زمان  سودمند است .
برای  زایمان  ماده  گربه  باید یك  جعبه  مناسب  آماده  شده  و در مكانی  نسبتا تاریك  قرار داده  شود زیرا نوزادان  به  نورزیاد حساس  می باشند (حتی  قبل  از باز شدن  پلكها). نوزادان  هر كدام  با جفت  جداگانه  به  دنیا می آیند. گربه  ماده  بچه ها را به تنهایی  بزرگ  كرده  و آنها را در برابر گربه  نر نیز حفظ می كند.
عقیم  كردن

صاحبانی  كه  نمی خواهند گربه شان  بچه دار شود می توانند با مراجعه  به  دامپزشك  آن  را عقیم  كنند. سن  مناسب  برای این  عمل  بین  ۵-۶ ماهگی  می باشد.
آموزش

تربیت  گربه  از سگ  مشكل تر می باشد. در ابتدا گربه  باید نام  خود را بداند. هنگام  غذا دادن  یا زمان  خواب  او را صداكنید. بزودی  یاد می گیرد كه  پاسخ  دهد.
عصبانیت  گربه : عموما گربه ها با انسان  رفتار تهاجمی  ندارند. در صورتی  كه  گربه  شما ناگهان  حمله  كرده  تا شما را گازبگیرد و چنگ  زند ممكن  است  به  دلیل  درد، حال  ناخوش  و جابجایی  همراه  با خشونت  شما باشد. گربه هایی  كه  دائما درداخل  خانه  هستند و وسایل  بازی  ندارند، بیشتر عصبانی  و تهاجمی  می شوند.
اگر گربه  هنگام  بازی  چنگ  زند معمولا آسیب  نمی رساند. اگر گربه  به  پشت  خوابیده  باشد در این  حالت  احساس آسیب  پذیری  كرده  و بیشتر تهاجمی  می شود.
ولگردی : گربه های  نر و گربه هایی  كه  بد نگهداری  می شوند ممكن  است  چنین  عادتی  پیدا كنند. با صدا زدن  مرتب  گربه هنگام  غذادادن  و فراهم  كردن  وسایل  بازی  در منزل  باید با این  عادت  مبارزه  كرد.
جویدن  گیاهان  خانگی : اگر گربه  شما برگ  گلدانی  را مرتب  می جود، می توان  در چند مرحله  روی  آن  آبلیموی  رقیق اسپری  كرد. بیشتر گربه ها مزه  آن  را دوست  ندارند.
تنبیه  كردن : دیسپلین  را باید از بچگی  اجرا كرد. نباید برای  اجرای  آن  كاری  كرد كه  گربه  دردش  بیاید. یك  روش  مناسب تنبیه ، اسپری  كردن  آب  با یك  آب پاش  یا سرنگ  است .
آشنایی با اصول نگهداری گربه
سلامتی  گربه

گربه  سالم  دارای  اشتهای  خوب ، پوشش  شفاف  و حركت  آسان  بوده  و از زندگی  لذت  می برد. در منزل  به  نشانه های  زیرتوجه  كنید:
پوشش  بدن : خارش ، ریزش  موی  زیاد، انگل  خارجی  و تغییر رنگ  پوست .
چشم ها: آبریزش ، التهاب  ملتحمه  و پلك  سوم ، تار بودن  قرنیه  و عدسی .
گوش : خارش  گوش ، تورم ، نگه داشتن  سر به  یك  طرف ، ترشحات  قهوه ای .
بینی : آبریزش ، عطسه ، صدای  تنفسی  غیر طبیعی
دندانها: لثه های  متورم ، بوی  بد تنفسی .
دفع : اسهال ، ترشحات  دستگاه  تناسلی ، دفع  مكرر ادرار.
لاغری : می تواند به  دلیل  انگل ، بیماری  یا سوء تغذیه  باشد.
كاهش  اشتها: در هوای  داغ  یا متعاقب  بیماری  پیش  می آید. نباید به  زور به  گربه  غذا داد. غذا را عوض  كرده  یا غذای مطبوع  گرم  با مقادیر كم  داده  شود. غذایی  را كه  گربه  امتناع  می كند پس  از ۱۰ دقیقه  دور بیاندازید.
استفراغ : گاهی  به  دلیل  ماده  مضر بلعیده  شده  است  یا برای  خلاصی  از كلافه  مو. اگر استفراغ  ادامه  یابد و همراه  اسهال باشد یا خون  نیز وجود داشته  باشد نشانه  بیماری  است .
بیماریهای  مشترك

مهمترین  بیماریهایی  كه  از گربه  ممكن  است  به  انسان  سرایت  كند عبارتند از هاری ، توكسوپلاسموز، عفونتهای قارچی  و انگلی . باید توجه  داشت  كه  همه  اینها قابل  پیشگیری  می باشند.
هاری  بوسیله  واكسیناسیون  منظم  گربه  و بیماریهای  انگلی  با تجویز منظم  داروهای  ضدانگلی  قابل  پیشگیری  هستند.جهت  پیشگیری  از توكسوپلاسموز، گربه  شما نباید غذای  خام  خورده  یا اجازه  شكار داشته  باشد. ضمنا با گربه های ولگرد تماس  نداشته  باشد.

مراقبتهای  دامپزشكی

گربه  را باید مرتب  نزد دامپزشك  برد. واكسیناسیون  گربه  نیز در سال  اول  ۲ و ۳ ماهگی  و سپس  سالی  یكبار توسطدامپزشك  انجام  می شود. داروهای  ضد انگل  باید هر ۶ ماه  یكبار تجویز شوند.
تجویز دارو: برای  خوراندن  قرص  یك  نفر گربه  را محكم  گرفته ، سر گربه  را با یك  دست  گرفته  و با دست  دیگر كه قرص  در آن  است  به  آرامی  دهان  را باز می كنیم . قرص  را در انتهای  زبان  قرار داده  دهان  را بسته  و كمی  بالا نگه  میداریم  تابلع  نماید. داروی  مایع ، با سرنگ  (بدون  سوزن ) از گوشه  دهان  به  آرامی  داده  می شود. برای  قطره  گوش ، ابتدا گوش  را ازترشحات  پاك  كرده  بعد لبه  گوش  را به  عقب  می بریم  تا مجرا مشخص  شود. پس  از تجویز قطره  به  آرامی  ماساژ داده می شود.
گربه  بیمار: گربه  بیمار یا پس  از عمل  جراحی  نیاز به  مراقبت  دارد. گربه  را باید در جایی  آرام ، گرم  و تمیز قرار داد. یك كارتن  كه  كف  آن  روزنامه  یا پارچه  است  مناسب  می باشد. غذای  آن  نیز باید مطبوع ، در حجم  كمتر و وعده های  بیشتر داده شود.
كمكهای  اولیه : اگر گربه  مجروح  پیدا كردید قبل  از رساندن  به  مراكز درمانی ، زیر آن  یك  پتوی  گرم  و نرم  انداخته  و باگرفتن  دو سر پتو گربه  را جابجا كنید. نباید چیزی  به  او خوراند و بیش  از ۵-۱۰ دقیقه  نباید گربه  به  یك  سمت  خوابیده باشد.
اگر دست  و پا شكسته  باشد نیز گربه  را به  آرامی  روی  پتو قرار داده  پای  شكسته  نباید حركت  كند و بهتر است  بطرف بالا باشد.