سَگ (نام علمی: Canis lupus familiaris) زیرگونهٔ اهلی گرگ‌ها و پستانداری از راستهٔ سگ‌سانان است. سگ نخستین جانوری است که به دست انسان اهلی شد و انسان‌ها به طور گسترده‌ای این حیوان را برای انجام کارهای گوناگون، شکار و به عنوان حیوان مونس و همدم نگهداری کرده‌اند. سگ‌ها نقش های مختلفی را در جوامع انسانی بر عهده گرفته‌اند و از ایشان برای شکار، گله‌داری، بارکشی، محافظت، کمک به پلیس و نیروهای نظامی، همراهی و همدمی و کمک به اشخاص دچار ناتوانی استفاده شده و همچنین در بعضی فرهنگ‌ها از آن به عنوان یک منبع غذایی استفاده می‌شده‌است. در سال ۲۰۰۱ برآورد شده که حدود ۴۰۰ میلیون قلاده سگ در سراسر دنیا زندگی می‌کنند.
سگ‌ها شامل صدها نژاد متفاوت می‌شوند که بیشتر آنها در چندصد سال اخیر به وسیله اصلاح نژادی توسط انسان‌ها ایجاد شده‌اند. انسان‌ها از طریق تولید نسل از سگ‌های دارای صفات جسمی و رفتاری مخصوص برای انجام بهتر نقش‌های خاص باعث ایجاد نژادهای متفاوتی از سگ‌های شده‌اند که تفاوت‌های ظاهری قابل توجهی با یکدیگر دارند. ارتفاع انواع مختلف سگ از سطح زمین تا بین دو کتف از حدود ۱۵ سانتی متر در نژاد شی‌هواهوا تا حدود ۷۶ سانتی‌متر در سگ تازی ایرلندی متغیّر است. رنگ آنها نیز از سفید تا سیاه و از قهوه‌ای تیره تا روشن با طرح‌های مختلفی متغیر است. پوشش آنها نیز از بسیار کوتاه تا چند سانتی متر متفاوت است، از موی خشن تا پشم صاف، مجعد یا نرم.
تاریخچه
برخی تحقیقات نشان می‌دهند که سگ‌ها دست کم در حدود پانزده هزار سال پیش اهلی شده‌اند، اما با معیار قرار دادن شواهدی که از فسیل‌ها و از آزمایش دی‌ان‌ای به دست آمده‌است سگ‌ها از یک صد هزار سال پیش اهلی شده بودند. تحقیقات دیگر نشان می‌دهند که از اهلی شدن سگ‌ها زمان کمتری می‌گذرد و سگ‌ها از اهلی کردن گروهی از گرگ‌ها که از قبل از گرگ‌های دیگر منشعب شده بودند به وجود آمده‌اند. سگ‌ها دو نوع کلی دارند. (سگ‌های شکاری و سگ‌های خانگی)
آناتومی ماهیچه سگ
