گروه دارویی: بی حس کننده موضعی
شکل دارویی: محلول استریل تزریقی
تركيب دارو : هر میلی لیتر حاوی 20 میلی گرم لیدوکائین و 08/0 گرم نورآدرنالین می باشد.
مکانیسم اثر:بی حس کننده های موضعی عموماً نمک های اسیدی ومحلول در آب هستند.
وقتی این نمک های اسیدی به داخل بافت هایی که قلیایی هستند، تزریق شوند شکل اسیدی نمک خنثی میگردد و در نتیجه از طریق روند هیدرولیز پایه آمین با آلکالوئید آزاد میشود که این روند برای نفوذ دارو از سد چربی غشای سلولی برای ایجاد بی حسی مورد نیاز می باشد.
بی حس کننده های موضعی همچنین نفوذ‌پذیری غشای سلولی سلول عصبی را کاهش می دهند. در نتیجه نفوذ یون‌های سدیم و پتاسیم صورت نمی‌گیرد و تغییراتی که منجر به تولید ایمپالس عصبی میگردد مهار میشود.
اثرات نورآدرنالین: به طور کلی دارو های بی حس کننده موضعی منجر به از بین رفتن عمل اعصاب حسی و نیز به فلج عضلات تعصیب شده با اعصاب حرکتی می‌شوند .
این اثر بدون آنکه ضایعه نسجی ایجاد کند قابل برگشت است. بی حس کننده های موضعی با اثر برروی سیستم عصبی مرکزی ممکن است موجب تحریک و یا تضعیف آن شوند.
نور آدرنالین باعث انقباض عروق خونی نزدیک محل تزریق داروی بی حس کننده میشود که این امر میزان جذب دارو را کاهش می‌دهد در نتیجه مدت زمان تاثیر دارو افزایش می یابد.
علاوه بر این نورآدرنالین سمیت بی حس کننده های موضعی را از طریق تاخیر در جذب و جلوگیری از ایجاد غلظت‌های زیاد دارو در خون کاهش می‌دهند. جذب کند دارو زمان بیشتری برای بافت های بدن به منظور تخریب ماده بی حس کننده موضعی فراهم می‌کند.
فارماکوکینتیک:لیدوکائین به طور اولیه در کبد متابولیزه میشود. در سگ از ان- دی اتیلاسیون لیدوکائین دو متابولیت ایجاد میشود .
مونواتیل گلیسین گزیلیدید اثرات فارماکولوژیکی برجسته ای دارد که بعد از ان دی اتیلاسیون دوم گلیسین گزیلیدیدی تشکیل میشود.
لیدوکائین بعد از از دست دادن یک گروه آمین از گروه دی اتیل آمین هیدرولیز میشود. مقدار زیادی از لیدوکائین با سولفات کونژوگه میشود و با این شکل دفع میشود.
موارد مصرف: به منظور ایجاد بی حسی موضعی و ناحیه ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. که بیشترین مورد مصرف آن ایجاد بی حسی برای اعمال جراحی است .
بی حس کننده های موضعی برای تسکین درد، خارش و التهاب، اختلالات پوستی خفیف مانند بریدگی های جزیی، سوختگی ها، خراشیدگی ها، نیش یا گزش حشرات مصرف می‌شوند.
مقدار و روش مصرف:
روش های مصرف عبارتند از :
بی‌حسی انتشاری : این روش متداولترین راه مصرف این دارو ها است که معمولاً دارو در زیر جلد تزریق میشود و از آنجا به نسوج اطراف نفوذ می‌کند.
در بی‌حسی خارج سخت شامه: دارو در فضای خارج از سخت شامه تزریق میشود و روی ریشه های عصبی بعد از سخت شامه و قبل از آن که از ستون مهره خارج می شوند اثر می‌کند.
در این روش دارو وارد مایع مغزی- نخاعی نمی‌شود.
بی‌حسی نخاعی بی‌حسی تنه‌ای یا هدایتی: در این روش دارو در مقابل تنه عصبی تزریق میشود و نواحی که آن تنه عصبی تعصیب می‌کند را بی‌حس می‌کند.
بی‌حسی نزدیک ستون مهره‌ای: در این روش شاخه فوقانی و تحتانی اعصاب نخاعی در مجاورت محل خروج آنها از ستون مهره با دارو بی حس می‌شوند.
1- سگ و گربه روش خارج سخت شامه: یک میلی لیتر به ازای هر 5/4 کیلوگرم وزن بدن تا مهره اول کمر (L1)را بی حس می‌کند.
2- بز: برای بی حسی عصب شاخی: تزریق 2 میلی لیتر در محل برای بی‌حسی عصب شاخی.
3- گوسفند: روش خارج سخت شامه ای: 8 تا 123 میلی لیتر
4- گاو:
الف: بی‌حسی خارج سخت شامه‌ای پایین : نیم تا یک میلی لیتر به ازای هر 50 کیلوگرم وزن بدن
ب: بی حسی خارج سخت شامه‌ای بالا: یک میلی لیتر به ازای هر 5 کیلوگرم وزن بدن
5- اسب:
الف: بی‌حسی عصب فکی به منظور بی حسی فک پایین، ثنایایی، لب پایین، مولار پایین 10 تا 20 میلی لیتر
ب: بی‌حسی خارج سخت شامه: 5 تا 10 میلی لیتر
موارد منع مصرف: از ترزیق داروی بی حس کننده موضعی در کانون های چرکی به دلیل بی اثر شدن دارو‌های بی‌حس کننده جلوگیری شود.
از تزریق وریدی این دارو که حاوی نور آدرنالین می باشد باید جلوگیری شود.
از تزریق این دارو در بافت‌های انتهایی بدن مانند انگشتان، دم و آلت تناسلی باید جلوگیری شود. چون امکان ایجاد ایسکمی و بروز گانگرن وجود دارد.
عوارض جانبی: عوارض جانبی دارو های بی حس کننده موضعی به مقدار مصرف آنها بستگی دارد و ممکن است ناشی از غلظت پلاسمایی بالای دارو در اثر ورود آن به داخل عروق، مصرف مقادیر بیش از حد، جذب سریع از محل تزریق و همچنین کاهش تحمل بیمار، ناسازگاری فردی یا حساسیت مفرط و یا اختصاصات گونه ای باشد.
همچنین عوارض جانبی این دارو بستگی به نحوه و روش مصرف آنها دارد. به هر حال واکنش های سیستمیک ممکن است سریعاً و یا با تاخیر و حتی تا 30 دقیقه پس از تجویز دارو بروز نماید.
در موارد استفاده از دارو های بی حس کننده موضعی ممکن است افزایش حساسیت های موضعی مشاهده شود که شامل واکنش های آلرژیک می باشند.
از جمله علائم جذب سیستمیک بیش از حد این دارو تاری دید یا دوبینی، احساس صدا در گوش، سرگیجه، تشنج، لرزش، اضطراب و بی قراری ناشی از تحریک سیستم عصبی مرکزی است. هر چند که در مواردی به دلیل تضعیف سیستم عصبی مرکزی خواب آلودگی ایجاد میشود .
همچنین کاهش غیر عادی فشار خون ، افزایش تعریق، ضربان آهسته یا نامنظم و غیر عادی قلب و رنگ پریدگی از عوارض بسیار نادر استفاده بیش از حد مجاز دارو‌های بی حس کننده موضعی است.
نکات قابل توصیه: به منظور ایجاد بی‌حسی اطراف سخت شامه‌ای، بهتر است که تزریق دارو به صورت مقادیر منقسم و به دفعات صورت گیرد.
دارو‌های بی‌حس کننده موضعی باید به آرامی تزریق شده و به منظور اطمینان از عدم تزریق مستقیم دارو به داخل عروق ، حتماً عمل آسپیره کردن انجام گیرد.
به منظور ایجاد بی حسی اطراف سخت شامه‌ای، توصیه شده است که ابتدا مقدار کمی از دارو به منظور آزمون تزریق گردد و وضعیت دام تحت نظارت و بررسی قرار گیرد و در صورت نیاز به ایجاد بی‌حسی عمیق تر مجدداً بقیه دارو مورد استفاده قرار گیرد.
دارو تنها با تجویز دامپزشک و دقیقاً براساس میزان توصیه شده مصرف گردد. از منجمد کردن دارو خودداری شود.
دوره پرهیز از مصرف:شیر و گوشت : 24 الی 36 ساعت پس از آخرین تزریق
شرایط نگهداری: در جای خنک و دور از نور نگهداری شود . از یخ زدگی دارو جلوگیری شود.
بسته بندی: این دارو در ویال 100 میلی لیتری عرضه میگردد.