کاهش دمای سالن مرغداری چه تاثیری بر پرندگان میتواند داشته باشد؟ در دهه گذشته توجه دامدارن به تامین آسایش حیوانات اهلی و پرندگان در فارم ها یا مزارع پرورشی افزایش یافته است. امروزه مشخص شده است که بهبود آسایش حیوانات در سالن های پرورشی منجر به افزایش تولید و همچنین بهبود راندمان و بازده تولید می شود. یکی از مواردی که میتواند تاثیر زیادی در تامین آسایش پرندگان و در نتیجه بهبود تولید آنها داشته باشد، دمای سالن پرورشی می باشد. نگهداری پرندگان در دامنه آسایش حرارتی که اصطلاحا به ان comfort zone گفته می شود نه تنها می تواند باعث آرامش پرنده شود بلکه میتواند پرنده را از بسیاری از تنش ها و بیماری ها دور کرده و همچنین منجر به افزایش تولید شود. در این مقاله ما میخواهیم در مورد تاثیر کاهش دمای محیط بر روی پارتیشین بندی انرژی صحبت کنیم. متاسفانه دمای سالن پرورش با برخی از عوامل محیطی دیگر اثرات متقابل دارد. به عنوان مثال میزان رطوبت محیط و همچنین سرعت جریان هوا (میزان تهویه) بر روی نحوه تنظیم دمای سالن تاثیر میگذارند و همین اثر متقابل می تواند گاها کار را برای مرغداران سخت کند! برای اینکه بهتر بتوانیم تاثیر کاهش دمای سالن مرغداری بر پرنده ها را تفسیر کنیم، مقاله را را به صورت سوال و جواب ادامه می دهیم
۱- همه ما میدانیم که پرندگان، جزو موجودات خونگرم هستند، به نظر شما واژه خونگرم به چه معنا می باشد و چه اهمیتی دارد؟
همه ما میدانیم که مرغ یک موجود پر سلولی است !! یعنی هر مرغ از اجتماع میلیاردها سلول ساخته شده است . از سوی دیگر میدانیم که در درون این سلول ها هزاران واکنش بیوشیمایی در حال انجام می باشد. و حیات و ممات (مرگ و زندگی ) مرغ وابسته به توقف و یا ادامه این واکنش ها میباشد. اما نکته جالب توجه این است که ادامه این واکنش ها و در نتیجه تداوم حیات و تولید مرغ نیازمند یک سری شرایط است. یکی از این شرایط دمای مناسب درون سلول ها و یا دمای مناسب بدن مرغ می باشد. به عبارت دیگر مرغ (به عنوان یک موجود زنده خونگرم) نیازمند این است که دمای بدن و یا دمای سلول های خود را بدون توجه به دمای اطراف و محل زندگی اش ثابت نگه دارد. چراکه انجام واکنش های درون سلولی نیازمند یک دمای ثابت درون سلولی است. بنابراین مرغ ها و پرنده ها مجبورند که با صرف انرژی زیادی دمای بدن خود را ثابت نگه بدارند و از افت و یا افزایش دمای بدن خود جلوگیری کنند. همان طور که گفته شد، تنظیم دمای بدن برای پرنده ها یک فرایند انرژی خواه می باشد و پرنده با صرف انرژی زیادی ، دمای بدن خود را کنترل میکند. اما باید بدانیم که موجودات زنده با محیط اطراف خود در تقابل هستند و کاهش یا افزایش دمای محیط می تواند چالش بزرگی برای تنظیم دمای بدن و دمای درون سلول ها محسوب شود. برای درک این موضوع یک مثال ساده را برای شما بیان میکنیم. یک لیوان را پر از آب کنید و در هوای سرد پاییز یا زمستان در حیاط خانه یا مرغداری قرار بدهید !! چه اتفاقی می افتد؟ قطعا دمای آب درون لیوان کم کم کاهش پیدا میکند و در نهایت آب درون لیوان یخ می زند. یخ زدن آب درون لیوان به دلیل کاهش جنبش و حرکت مولکول ها در درون لیوان آب می باشد که در نهایت ما آن را به شکل یخ مشاهده می کنیم.
دقیقا همین حالت را برای مرغ در نظر بگیرید !! یک مرغ را در دمای کمتر از حد بهینه نگه داری میکنیم !! چه اتفاقی می افتد؟ دمای سرد محیط بر روی سلول ها اثر میکند، سیستم های تنظیم کننده بدن مرغ، این کاهش دما را احساس میکنند و برای اینکه جلوی کاهش سرعت واکنش های درون سلولی را بگیرند، اقدام به صرف انرژی برای افزایش دمای درون سلولی میکنند . !! خوب تا اینجا مرغ ما زنده است !! اما این انرژی که برای افزایش دمای بدن مرغ صرف می شود از کجا تامین می شود ؟ مسلما بخش زیادی از این انرژی از سمت خوراک برای پرنده تامین می شود.
اما نکته تاسف برانگیز ماجرا این است که مرغدار برای تامین خوراک مزبور، هزینه زیادی پرداخت کرده است و انرژی حاصل از این خوارک به جای اینکه صرف تولید (تخم مرغ و گوشت و رشد جوجه) شود، صرف گرم کردن بدن پرنده برای زنده ماندن و تداوم واکنش های حیاتی می شود.
۲- پارتیشین بندی و یا تقسیم بندی انرژی چیست و چه ارتباطی با دمای سالن مرغداری دارد ؟ بارها کلمه پارتیشین بندی را شنیده اید. این وازه بیشتر در معماری داخلی ساختمان و یا ادارات به گوش می خورد؟ به عنوان مثال شما میتوانید با استفاده از تخته های نئوپان و یا سازه های مخصوص یک اتاق بزرگ را به چندین بخش کوچک تقسیم کنید. شما چنین تقسیم بندی را در بیشتر ادارات دولتی یا ادارات پست خصوصی مشاهده کرده اید. مزیت این دیوارها یا پارتیشن بندی این است که شما میتوانید به راحتی با جابه جایی دیوارها، فضای اتاق ها را کوچک و یا بزرگ کنید. دقیقا همین اتفاق نیز در میزان انرزی خالص رسیده به پرنده ها اتفاق می افتد.
پرنده انرژی خالص دریافت شده از خوراک را در بدن خود تقسیم میکند. این تقسیم بندی همانند پارتیشین بندی ادارات، ثابت نیست و با توجه به نیاز هر بخش قابل تغییر است. پرنده در ایتدا سهم زیادی از انرژی دریافتی را صرف حفظ کارکرد ارگان های حیاتی مثل قلب و ریه و کبد می کند. به عبارت بهتر، پرنده قبل از اینکه به فکر مرغدار و به فکر تولید باشد !! در ابتدا به فکر زنده ماندن و حفظ حیات خود می باشد. به زبان بسیار بسیار ساده ، آن بخش از انرژی که صرف نگهداری و حفظ کارکردهای اندام های حیاتی می شود، به انرژی نگهداری معروف می باشد. بنابراین پرنده پس از مطمئن شدن از زنده مانی و حفظ حیات خودش، الباقی انرژی را صرف تولید می کند. بنابراین یک مرغدار باید تمام تلاش خود را به کار گیرد تا میزان انرژی نگهداری پرنده هایش افزایش پیدا نکند . چراکه افزایش میزان انرژی صرف شده برای نگهداری فعالیت های حیاتی پرنده ، منجر به کاهش سهم انرژی برای تولید می شود. در نتیجه حفظ دمای سالن مرغداری در فصول سرد سال میتواند منجر به بهبود بازده پرنده و کاهش سهم انرژی صرف شده برای نگهداری شود. در خاتمه ازشما درخواست داریم که نظرات ارزشمندتان را در مورد این مقاله با ما در میان بگذارید. برای این کار کافی است که به بخش انتهایی همین صفحه مراجعه کرده و نظرات خود را برای ما ارسال بفرمایید.
