استئوپروزیس چیست ؟ در این مقاله سعی می شود که مروری سریع بر استئوپروزیس داشته باشیم. استئوپروزیس چیست و چه ارتباطی با متابولیسم کلسیم دارد؟ اینها سئوالاتی است که سعی شده است به صورت ساده و کاربردی و به دور از جنجال های متابولیسمی به آن پرداخته شود. در پایان این مقاله یک راهکار تغذیه ای برای کاهش بروز استئوپروزیس ارایه می شود تا خواننده این مقاله تشویق به مطالعه و همراهی بیشتر با فارمیکام شود.

استئوپروزیس

بنابراین سوال اصلی اسن  است که استئوپروزیس چیست و چه ارتباطی با متابولیسم کلسیم و قابلیت دسترسی مواد معدنی دارد؟ میزان قابلیت دسترسی پرنده به مواد معدنی خوراک یکی از مسایل و مشکلات موجود در تغذیه پرندگان می باشد. ناهنجاری های مربوط به متابولیسم مواد معدنی که در مرغان تخمگذار با تولید بالا و همچنین جوجه های گوشتی مشاهده می شود اغلب منجر به کاهش کیفیت پوسته تخم پرنده و یا ناهنجاری های استخوانی می شود. کیفیت پوسته تخم پرندگان یکی از موارد مهم در صنعت طیور می باشد چراکه میتواند بر شاخص های اقتصادی و سوددهی گله های تخمگذار و همچنین درصد تفریخ جوجه های یک روزه موثر باشد. گزارشاتی وجود دارند که نشان میدهند ۶ تا ۱۰ درصد از تخم مرغ های تولیدی دارای پوسته ترک خورده یا شکسته می باشندکه همین موضوع می تواند منجر به ضررهای اقتصادی زیادی برای مزارع طیور تخمگذار شود. در یک آزمایشی که بر روی مغازه های خرده فروشی تخم مرغ انجام شد نشان داد که ۴۵ درصد از کارتن های بررسی شده  دارای حداقل یک تخم مرغ شکسته بودند. مقاومت مطلوب پوسته تخم مرغ در برابر ترک و شکسته شدن و عدم وجود نقص ساختمانی در پوسته تخم ، نقش مهمی را در پیشگیری از ورود باکتری های بیماری زا بویژه سالمونلا به درون تخم مرغ بازی می کند.

یکی از نگرانی های اصلی در مورد پوسته تخم مرغ این است که رسوب کربنات کلسیم در پوسته با افزایش وزن و اندازه تخم مرغ هماهنگی ندارد که این مورد باعث کاهش ضخامت پوسته در هنگام تولید تخم مرغ های بزرگ تر می شود.علایم استئوپروزیس اغلب در گله های مدرن امروزی که دارای سطح تولید بالایی هستند مشاهده می شود، که این مورد بویژه در سیکل دوم چرخه تولیدی بیشتر دیده می شود. حال زمان آن رسیده است که به سوال استئوپروزیس چیست پاسخ بدهیم !

آشنایی با استئوپروزیس

استئوپروزیس به صورت کاهش توده معدنی استخوان به دلیل مهاجرت کلسیم استخوانی برای ساخت پوسته تخم مرغ توصیف می شود که همین امر استخوان پرنده را مستعد شکسته شدن خواهد کرد.پیامد اسئوپروزیس در پرنده تغییر شکل و شکستگی استخوان ها، کلاپس ستون فقرات و فلجی می باشد. پرندگان مبتلا به چنین سندرمی دارای دردهای حاد و مزمن میباشند که میتواند منجر به بی حالی پرنده شود. مطالعه ای که توسط مک کوی در سال ۱۹۹۶ انجام شد نشان داد که نزدیک به ۳۵ درصد از مرگ و میرهای روی داده در پرنده های تخمگذار به دلیل استئوپروزیس می باشد. همچنین در یک مطالعه دیگر که توسط کلارک و همکاران در سال ۲۰۰۸ میلادی بر روی ۶ گله مرغ تخمگذار در سن ۶۵ هفتگی انجام شد مشخص کرد که نزدیک به ۱۵٫۷ درصد از مرغان دارای یک استخوان شکسته بودند. تصویر پایین موجود در شکل زیر بافت استخوانی در پرندگان مبتلا به استئوپروزیس را نشان میدهد و تصویر بالایی نیز بافت طبیعی استخوان را به تصویر کشیده است

استئوپروزیس

استخوان های غیر طبیعی و لنگش که به دلیل ناهنجاری متابولیک روی میدهد در مرغان گوشتی سریع الرشد نیز مشاهده شده است به طوری که این مشکل در طی گزارشاتی که در سال های ۱۹۹۸، ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ منتشر شده منجر به ضررهای اقتصادی برای مرغدارن می شود. مطالعات ویلیامز و همکاران (۲۰۰۰) نشان داد که کاهش کلسیفیکاسیون استخوانی یکی از مشخصات مرغ های اصلاح شده امروزی است که خود را با آسیب های استخوانی نشان میدهد به طوری که این مشکل منجر به کاهش توانایی پرنده در راه رفتن شده و همین امر خود را با کاهش مصرف خوراک و درنتیجه کاهش وزن زنده پرنده نشان می دهد.

تغذیه یکی از مواردی است که میتواند بر روی فرایند معدنی شدن پوسته تخم مرغ پرندگان و استخوان تاثیرگذار باشد درنتیجه بهبود تغذیه پرنده میتواند منجر به حفظ کیفیت پوسته تخم و همچنین کاهش شدت آسیب های استخوانی در پرندگان تخمگذار و جوجه های گوشتی شود.  بیشتر مطالعات صورت گرفته در این زمینه بر روی ماکرومینرال کلسیم و فسفر و ویتامین D3 انجام شده است.

شواهدی وجود دارند که نشان میدهند افزودن برخی از مکمل ها همچون اسیدهای آلی و پری بیوتیک ها منجر به بهبود کیفیت پوسته و معدنی شدن استخوان می شود.