به گواهي تاريخ اولين كساني كه اسب را رام كرده، آن را در زندگي قومي و عشايري بكار گرفتند اقوام بيابانگردي بودند كه اقتصاد شباني داشتند .

در ميان اين مردم گزينش اسب و رام كردن آن يكي از آداب درآمدن به سلوك پهلواني بود.
هنوز هم نمايش با اسب مثل تاخت كردن از سرازيري ، چرخيدن در دو طرف اسب و شكار پرندگان ( قيقاج ) نشانه تهور وشجاعت سواركار عشايري محسوب ميشود ، مرد عشايري بايد بتواند هنگامي كه اسب با سرعت زياد در حال تاختن است تيراندازي كند و به چپ و راست خم شود و يا به سرعت به عقب برگشته و بدون اينكه تيرش به خطا رود شكار كند .

دره شوري نام ايلي از ايل دره شوري كه ايلي ترك زبان دراستان فارس و جنوب استان اصفهان است مي باشد .

دره شوري نام يكي از طوايف ايل بزرگ قشقايي و همچنين نام يكي از نژادهاي اصيل اسب پرشين عرب كه در طايفه دره شوري از ايل قشقايي پرورش مي يابد و از اصيل ترين اسبهاي دنيا مي باشد . به علت كوچهاي مداوم و عبور از مناطق مختلف با آب و هواي مختلف و استفاده از اسب به عنوان اصلي ترين ابزار ، اقدام به توليد اين نژاد در اين ايل شد به همين خاطر نام اسب دره شوري براي هميشه روي اين اسب قرار گرفت .

تاريخچه اسب دره شوري
در خصوص پيشينه اسب دره شوري گفته مي شود براي نخستين بار شخصي به نام زياد خان دره شوري تعدادي از اسبهاي منطقه را كه سرآمد ديگران بودند و همگي داراي خصوصيات رفتاري و صفات ظاهري مشتركي بودند در يك محل جمع آوري و پرورش داده است.

خصوصيات مرفولوژي اسب دره شوری
به لحاظ ظاهري اين اسبها شباهت زيادي به اسبهاي عرب دارند .
از بارزترين علامتهاي ظاهري اين نژاد كپل صاف ، دمي افراشته ، بدني قوي مي باشد .
قد اسب به مراتب بلندتر از اسب عرب مي باشد .

گوشهاي اين اسب از اسب عرب بلندتر است .

كپل معمولاً كشيده و به سمت عقب مي باشد و برخلاف اسبهاي عرب كه كپلي گرد دارند بيشتر حالت زاويه دار مي باشد .
اسب دره شوري عالي براي ورزش خصوصاً درساژ و پرش مي باشد .
از نظر استقامت و ركورد سرعت بسيار بالاتر از اسبهاي عرب هستند و همين باعث شده كه در كورس اسبهاي عرب       نمي توانند شركت كنند .
رنگ غالب اين نژاد معمولاً كهر طلائي ، كرنگ ، سمند و نيله ميباشد و اسبهاي ابلق و يا سفيد ديده نمي شود و مشكي خالص در اين نژاد به ندرت ديده ميشود .
بطور كلي اسب دره شوري بسيار زيبا مي باشد . اما به طور ويژه زيبايي اين اسبها براي خوانين اهميت بيشتري داشته است و به همين دليل اسبان خوانين  ، زيبايي منحصر به فردي نيز داشته كه اين نكته نيز در اصلاح نژاد آنها مورد توجه قرار مي گرفته است.

معرفی نژاد اسب دره شوري
علائم مربوط به داغ اسب دره شوري
كليه قوانين و شيوه هاي علامتگذاري آن مشابه اسب عرب مي باشد و اين داغ نيز در ناحيه گردن و در سمت چپ بدن علامتگذاري مي شود . فقط به جاي ذكر كد با حروف kh و يا علامت (oo  ) با حرف  D  علامتگذاري مي گردد كه حرف اول كلمه دره شوري ميباشد .

معاونت فني فدراسيون سواركاري در سال 1374 تا 1380 اقدام به داغ زدن تعدادي از اين اسبها نموده و مدارك تعيين هويت آنها بر اساس فنوتيپ ( مشخصات ظاهري ) تهيه كرده است و در حال حاضر هيچ داغي براي اين نژاد صورت نمي گيرد وصرفا كد شناسايي با استفاده از ميكروچيپ انجام مي گيرد.لازم بذكر است تعداد 69 اسب بر اساس فنوتيپ توسط فدراسيون داغ سرد شده اند.

پراكنش
در حال حاضر تعداد كمي ازاين نژاد اسب به همت پرورش دهندگان بخش خصوصي در شهرهاي تهران – شيراز – اصفهان(سميرم آقاي مسكوب) – آذربايجانغربي – كرمانشاه – بم – ورامين – جزيره كيش نگهداري مي شوند ودر شيراز هنوز فرزند آقاي زياد خان آقاي امان اله دره سترگ شوري تعدادي از اسبان گذشته را جمع آوري ونگهداري مي كند.

آقاي اردشير مسكوب در ناحيه مهرگرد سميرم در جنوب اصفهان اقدام به توليد و اصلاح اين نژاد نموده و در حال حاضر در حدود 40 راس از اين اسب در اصطبل و ايلخي ايشان وجود دارد.

راهكار و پيشنهاد
1-    تحقيق و بررسي براي شناخت اوليه اين نژاد به كمك علم ژنتيك و باستانشناسي و … .
2-    مشخص كردن ويژگيها و مشخصات منحصر بفرد هر يك از نژادهاي بومي ( كاربري اين اسبها ) .
3-    تهيه كتاب انساب ( شجره نامه ) اين اسبها به كمك كارشناسان اين رشته .
4-    برنامه ريزي براي اصلاح نژاد و توليد اسبهايي با قابليت ويژه با استفاده ازروشهاي استاندارد ( توليد اسبهاي خالص دره شوري ) .
اميد است با شكل گيري انجمنهاي نژادي براي هريك از نژادهاي اسب بومي ايران حداقل در شهرها يا استانهايي كه اين نژادهاي اصيل به اسم قوم يا استان مشخصي است ، اين ذخيره هاي با ارزش از خطر نابودي كامل حفاظت شود.