Shahryar
11-12-2010, 12:05 PM
علل قطع تخمگذاري درمرغ
توليد تخم يك پديده جالب توجهي است. پولت مرغ تخمگذار در 20-18 هفتگي تخمگذاري را شروع مي كند و در حدود 35 هفتگي به اوج تخمگذاري مي رسد كه در اين هنگام ميزان تخمگذاري بيش از 90 درصد مي باشد(9 تخم در 10 روز به ازاي هر مرغ يا 9 تخم در يك روز به ازاي 10 مرغ). پيك تخمگذاري در حدود 10 هفته طول مي كشد و پس از آن توليد تخم به تدريج كاهش مي يابد.
يك مرغ پر توليد در هر سال حدود 10 برابر وزن بدنش تخم مي گذارد متوسط تعداد تخم در مرغ نژاد لگهورن سفيد تجاري حدود 265 عدد در هر سال است ولي نژادهاي ديگر در مقايسه با آن تخم كمتري مي گذارند و در اكثر مواقع مرغهاي بومي پرورشي از لحاظ توليد تخم پتانسيل پايين تري دارند.
در يك مرغ تخمگذاري به دلايل متعددي قطع مي گردد محركهاي خارجي و داخلي سطوح هورموني بدن مرغ را تحت تاثير قرار مي دهند كه باعث تغيير شرايط حاكم بر اندامهاي تخمگذاري (تخمدان و اويدوكت ) مي شود كه اين تغييرات باعث كاهش و يا توقف توليد تخم مي گردند. كاهش طول روز ، بيماري، كرچي ، تغذيه نا مناسب و استرس از جمله عمده ترين عواملي هستند كه بر توليد تخم اثر مي گذارند. اما در شرايط ايده آل هم توليد تخم هر مرغ به تدريج كاهش يافته و نهايتاً متوقف ميگردد.
..
كاهش طول روز
از اوايل تيرماه هر سال روزها شروع به كوتاه شدن مي كنند و مجددا از اوايل دي ماه هر سال بلندتر مي شوند. طول روز از حدود 16 ساعت در اوايل تابستان به حدود 8 ساعت در اوايل زمستان ميرسد اين تغيير در طول روز باعث تولك رفتن و قطع تخمگذاري مي گردد كه ممكن است چندين ماه طول بكشد. براي جلوگيري از كاهش توليد در اثر تغيير در طول روز به نوردهي مصنوعي نياز است. براي حفظ توليد، طول روز بايد افزايش يابد و يا اينكه بيش از 12 ساعت به ازاي هر روز ثابت بماند(مثلا 14 تا 16 ساعت در روز). نور مورد نياز بايد طوري باشد كه بتوان روزنامه خواند ولي نوع منبع نوردهي مهم نيست. بايد توجه داشت كه اگر يك برنامه نوردهي شروع گردد بايد ادامه يابد و قطع نور حتي به مدت يك روز هم ميتواند اثر منفي بر توليد داشته باشد و بهتر است كه از يك تايمر ارزان قيمت براي كنترل برنامه نوري استفاده گردد.
تولك
تولك رفتن يك مرحله فيزيولوژيكي طبيعي است كه به مرغ اجازه مي دهد تا پرهاي كهنه و قديمي خود را جايگزين كند و اويدوكت را كه اندام توليد تخم است بازسازي كرده و مجددا جوان كند. وقتي كه تولك روي مي دهد مرغ اكثر انرژي خود را صرف رشد پرها كرده و تنها مقدار اندكي از آن را براي توليد تخم مصرف مي كند.
تولك طبيعي يك پديده فصلي است كه با تغيير در طول روز ارتباط دارد. پرريزي در پرندگان اهلي در هر زماني مي تواند روي دهد(بخصوص اگر مرغ در معرض برخي استرسها قرار گيرد). پرريزي سريع در تمام گله معمولا نتيجه حوادث استرس زاي جدي مثل فقدان آب و غذا و يا مشكلات ناشي از برنامه هاي نوردهي است. گاهي با يك برنامه نوري خاص تولك اتفاق مي افتد در هنگامي كه تولك در دوران روزهاي بلند اتفاق مي افتد پرريزي غالبا ناتمام مي ماند در اين حالت ممكن است كه مرغ هرگز به توليد ايده آل خود بر نگردد براي رفع اين مشكل بهتر است كه اجازه دهيم تا مرغ در طول دومين زمستان به تولك برود. كه با خاموش كردن نور به مدت 6 هفته در زمستان اين عمل اتفاق مي افتد. كه مرغ كاملاً پرريزي مي كند و سپس با قرار دادن در شرايطي با طول روز بلند مجدداً توليد را از سر مي گيرد.
..
http://irvet.ir/file:///K:/Other/Documents/shahriar/vet/domestic%20birds/%D8%B9%D9%84%D9%84%20%D9%82%D8%B7%D8%B9%20%D8%AA%D 8%AE%D9%85%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%D9%8A%20%D8%AF% D8%B1%D9%85%D8%B1%D8%BA_files/lightbulb.gifتذكر: در تولك رفتن پرها بصورت ناحيه اي يا تكه تكه نمي ريزد و اگر چنين حالتي مشاهده شود به احتمال زياد نتيجه نوك زدن طيور مي باشد.
..
كرچي
كرچي يك استعداد طبيعي است كه مرغ روي تخم ها نشسته و جوجه ها را تفريخ مي كند. اكثر مرغ ها بالاخره كرچ مي شوند برخي نژادها بيشتر از ديگر نژادها كرچ مي شوند و در برخي نژادها اين عمل به ندرت اتفاق مي افتد (كوشين و سيلكي ركورددار كرچي هستند ولي لگهورن به ندرت كرچ مي شود). وقتي كه يك مرغ كرچ ميشود تغييرات هورمني موجب قطع تخمگذاري ميگردد. كي از عوامل اصلي مؤثر بر كرچي معمولا جمع شدن تخم در لانه است، ولي برخي مرغ ها بدون وجود تخم در لانه هم كرچ ميگردند. براي كاهش كرچي، بايد تخم ها هر روزه از لانه جمع شده و محل آنها صاف شود. اگر يك مرغ مايل باشد كه زمان طولاني در لانه بماند بايد بمدت چند روز از لانه رانده شود در اين صورت پس از يك دوره زماني، رفتار كرچي پايان يافته و مرغ به حالت توليد تخم برميگردد.
..
سلامتي گله
مشكلات بيماري هر از گاهي در تمام گله ها بروز مي كند. در برخي مواقع، كاهش توليد تخم از اولين نشانه هاي بروز مشكل است. ساير علايم شامل كسلي ، عدم فعاليت ، لنگش ، سرفه ، بيحالي و در نهايت مرگ مي باشد. برخي مرگ و ميرها، طبيعي است ولي اگر چندين پرنده علايم مشابهي را نشان دهند بايد جهت اطمينان از نوع بيماري از متخصصين طيور و يا آزمايشگاهاي تشخيصي كمك گرفت .
..
سن
تمام مرغها سرانجام توليد تخم را قطع مي كنند. معمولاً مرغها تا 3-2 سالگي به توليد ادامه ميدهند تا اينكه شروع به كاهش توليد نموده و نهايتاً توليد تخم را قطع مي كنند. تولك رفتن مكرر و طولاني مي شود و برخي مشكلات فيزيكي در تخمدان و اويدوكت روي مي دهد. گذشته از اين مسائل وقتي يك مرغ پر توليد به مدت 3 سال تخمگذاري مي كند ممكن است كه بيش از 30 برابر وزن بدنش تخم بگذارد. در برخي شرايط اويدكت توانايي خود را در عبور تخم از دست ميدهد و يك يا چند تخم در اويدوكت به تله مي افتد كه اين حالت از تخم افتادن ناميده مي شود. در موارد ديگر مرغ توليد زرده اي مي كند كه توسط اويدكت جمع آوري نمي شودو در محوطه بطني بدن باقي مي ماند. كه بروز اين حالت براي درصد پاييني از زرده ها، طبيعي است و مرغ مي تواند به سادگي آنها را مجدداً جذب بدن كند ولي هنگامي كه اين عارضه هر روز اتفاق بيافتد مرغ به تخمگذار بطني معروف ميگردد.
گاهاً مرغ هاي مسن تر تخمهاي بزرگتر و يا تخمهاي دو زرده مي گذارند در اين مورد اويدوكت كه فقط در هنگام گذاشتن تخم گشاد مي شود ممكن است كه به حالت طبيعي خود و به داخل بدن مرغ بر نگردد و اويدوكت گشاد شده در بيرون از بدن نمايان باشد كه اين حالت بنام پرولاپس مجاري تخم شناخته مي شود و يك موضوع جالبي براي مرغهاي گله جهت نوك زدن خواهد بود. چنين مرغي بايد فوراً از گله حذف شود. در هر يك از موارد فوق الذكر تخمگذاري قطع شده و سلامت مرغ به خطر مي افتد. بنابراين بهتر است اين مرغها از گله حذف شوند.
..
تغذيه نامناسب
نوع و مقدار جيره غذايي جهت حفظ حداكثر توليد تخم اهميت زيادي دارد. جيره غذايي جوجه ها بايد بر حسب احتياجاتشان بالانس گردد. هر گونه مكمل سازي با ضايعات غذايي يا پسمانده هاي باغات و... ممكن است موجب بهم خوردن تعادل جيره غذايي مي گردد. براي كسب حداكثر توليد تخم، مرغهاي تخمگذار بايد تخمگذاري را بصورت مصرف اختياري تغذيه كنند و علاوه بر آن بايد به اندازه كافي پوسته صدف در ظروف جداگانه اي در اختيار آنها قرار داده شود.
تذكر: هرگز نبايد از جيره هاي آغازين و يا رشدي براي مرغهاي تخمگذار استفاده شود چون مواد مغذي اين جيره ها متفاوت است كه باعث كاهش توليد مي گردد. استفاده از جيره هاي آغازين باعث بهم خوردن تركيبات داخل تخم مرغ خواهد شد.
..
استرس
توليد تخم در مرغها در حقيقت فعاليت توليدمثلي آنهاست وقتي كه يك مرغ در معرض استرس قرار مي گيرد با قطع تخمگذاري به اين حالت پاسخ مي دهد. حمل و نقل، دستكاري، حرارت بيش از حد، ايجاد وحشت و قطع خوراك وآب استرسهايي هستند كه در نهايت توليد تخم را تحت تاثير قرار مي دهند. حفاظت از عوامل خارجي و شكارچيان، تميز و خوب نگهداري كردن سالنهاي پرورشي، تهويه كافي در سالنهاي بسته، دسترسي دايم به خوراك و آب و... موجب كاهش استرس شده و به حفظ توليد بالاي تخم كمك مي كند. نگهداري طيور در وضعيت مناسب بهداشتي و مديريت خوب در گله موجب افزايش توليد تخم شده و تخمهايي با كيفيت بالا و بازارپسندي مناسب را براي افراد خانواده و مشتري به ارمغان خواهد آورد.
منبع:منتشر شده توسط گروه علمی فارمنا
..
توليد تخم يك پديده جالب توجهي است. پولت مرغ تخمگذار در 20-18 هفتگي تخمگذاري را شروع مي كند و در حدود 35 هفتگي به اوج تخمگذاري مي رسد كه در اين هنگام ميزان تخمگذاري بيش از 90 درصد مي باشد(9 تخم در 10 روز به ازاي هر مرغ يا 9 تخم در يك روز به ازاي 10 مرغ). پيك تخمگذاري در حدود 10 هفته طول مي كشد و پس از آن توليد تخم به تدريج كاهش مي يابد.
يك مرغ پر توليد در هر سال حدود 10 برابر وزن بدنش تخم مي گذارد متوسط تعداد تخم در مرغ نژاد لگهورن سفيد تجاري حدود 265 عدد در هر سال است ولي نژادهاي ديگر در مقايسه با آن تخم كمتري مي گذارند و در اكثر مواقع مرغهاي بومي پرورشي از لحاظ توليد تخم پتانسيل پايين تري دارند.
در يك مرغ تخمگذاري به دلايل متعددي قطع مي گردد محركهاي خارجي و داخلي سطوح هورموني بدن مرغ را تحت تاثير قرار مي دهند كه باعث تغيير شرايط حاكم بر اندامهاي تخمگذاري (تخمدان و اويدوكت ) مي شود كه اين تغييرات باعث كاهش و يا توقف توليد تخم مي گردند. كاهش طول روز ، بيماري، كرچي ، تغذيه نا مناسب و استرس از جمله عمده ترين عواملي هستند كه بر توليد تخم اثر مي گذارند. اما در شرايط ايده آل هم توليد تخم هر مرغ به تدريج كاهش يافته و نهايتاً متوقف ميگردد.
..
كاهش طول روز
از اوايل تيرماه هر سال روزها شروع به كوتاه شدن مي كنند و مجددا از اوايل دي ماه هر سال بلندتر مي شوند. طول روز از حدود 16 ساعت در اوايل تابستان به حدود 8 ساعت در اوايل زمستان ميرسد اين تغيير در طول روز باعث تولك رفتن و قطع تخمگذاري مي گردد كه ممكن است چندين ماه طول بكشد. براي جلوگيري از كاهش توليد در اثر تغيير در طول روز به نوردهي مصنوعي نياز است. براي حفظ توليد، طول روز بايد افزايش يابد و يا اينكه بيش از 12 ساعت به ازاي هر روز ثابت بماند(مثلا 14 تا 16 ساعت در روز). نور مورد نياز بايد طوري باشد كه بتوان روزنامه خواند ولي نوع منبع نوردهي مهم نيست. بايد توجه داشت كه اگر يك برنامه نوردهي شروع گردد بايد ادامه يابد و قطع نور حتي به مدت يك روز هم ميتواند اثر منفي بر توليد داشته باشد و بهتر است كه از يك تايمر ارزان قيمت براي كنترل برنامه نوري استفاده گردد.
تولك
تولك رفتن يك مرحله فيزيولوژيكي طبيعي است كه به مرغ اجازه مي دهد تا پرهاي كهنه و قديمي خود را جايگزين كند و اويدوكت را كه اندام توليد تخم است بازسازي كرده و مجددا جوان كند. وقتي كه تولك روي مي دهد مرغ اكثر انرژي خود را صرف رشد پرها كرده و تنها مقدار اندكي از آن را براي توليد تخم مصرف مي كند.
تولك طبيعي يك پديده فصلي است كه با تغيير در طول روز ارتباط دارد. پرريزي در پرندگان اهلي در هر زماني مي تواند روي دهد(بخصوص اگر مرغ در معرض برخي استرسها قرار گيرد). پرريزي سريع در تمام گله معمولا نتيجه حوادث استرس زاي جدي مثل فقدان آب و غذا و يا مشكلات ناشي از برنامه هاي نوردهي است. گاهي با يك برنامه نوري خاص تولك اتفاق مي افتد در هنگامي كه تولك در دوران روزهاي بلند اتفاق مي افتد پرريزي غالبا ناتمام مي ماند در اين حالت ممكن است كه مرغ هرگز به توليد ايده آل خود بر نگردد براي رفع اين مشكل بهتر است كه اجازه دهيم تا مرغ در طول دومين زمستان به تولك برود. كه با خاموش كردن نور به مدت 6 هفته در زمستان اين عمل اتفاق مي افتد. كه مرغ كاملاً پرريزي مي كند و سپس با قرار دادن در شرايطي با طول روز بلند مجدداً توليد را از سر مي گيرد.
..
http://irvet.ir/file:///K:/Other/Documents/shahriar/vet/domestic%20birds/%D8%B9%D9%84%D9%84%20%D9%82%D8%B7%D8%B9%20%D8%AA%D 8%AE%D9%85%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%D9%8A%20%D8%AF% D8%B1%D9%85%D8%B1%D8%BA_files/lightbulb.gifتذكر: در تولك رفتن پرها بصورت ناحيه اي يا تكه تكه نمي ريزد و اگر چنين حالتي مشاهده شود به احتمال زياد نتيجه نوك زدن طيور مي باشد.
..
كرچي
كرچي يك استعداد طبيعي است كه مرغ روي تخم ها نشسته و جوجه ها را تفريخ مي كند. اكثر مرغ ها بالاخره كرچ مي شوند برخي نژادها بيشتر از ديگر نژادها كرچ مي شوند و در برخي نژادها اين عمل به ندرت اتفاق مي افتد (كوشين و سيلكي ركورددار كرچي هستند ولي لگهورن به ندرت كرچ مي شود). وقتي كه يك مرغ كرچ ميشود تغييرات هورمني موجب قطع تخمگذاري ميگردد. كي از عوامل اصلي مؤثر بر كرچي معمولا جمع شدن تخم در لانه است، ولي برخي مرغ ها بدون وجود تخم در لانه هم كرچ ميگردند. براي كاهش كرچي، بايد تخم ها هر روزه از لانه جمع شده و محل آنها صاف شود. اگر يك مرغ مايل باشد كه زمان طولاني در لانه بماند بايد بمدت چند روز از لانه رانده شود در اين صورت پس از يك دوره زماني، رفتار كرچي پايان يافته و مرغ به حالت توليد تخم برميگردد.
..
سلامتي گله
مشكلات بيماري هر از گاهي در تمام گله ها بروز مي كند. در برخي مواقع، كاهش توليد تخم از اولين نشانه هاي بروز مشكل است. ساير علايم شامل كسلي ، عدم فعاليت ، لنگش ، سرفه ، بيحالي و در نهايت مرگ مي باشد. برخي مرگ و ميرها، طبيعي است ولي اگر چندين پرنده علايم مشابهي را نشان دهند بايد جهت اطمينان از نوع بيماري از متخصصين طيور و يا آزمايشگاهاي تشخيصي كمك گرفت .
..
سن
تمام مرغها سرانجام توليد تخم را قطع مي كنند. معمولاً مرغها تا 3-2 سالگي به توليد ادامه ميدهند تا اينكه شروع به كاهش توليد نموده و نهايتاً توليد تخم را قطع مي كنند. تولك رفتن مكرر و طولاني مي شود و برخي مشكلات فيزيكي در تخمدان و اويدوكت روي مي دهد. گذشته از اين مسائل وقتي يك مرغ پر توليد به مدت 3 سال تخمگذاري مي كند ممكن است كه بيش از 30 برابر وزن بدنش تخم بگذارد. در برخي شرايط اويدكت توانايي خود را در عبور تخم از دست ميدهد و يك يا چند تخم در اويدوكت به تله مي افتد كه اين حالت از تخم افتادن ناميده مي شود. در موارد ديگر مرغ توليد زرده اي مي كند كه توسط اويدكت جمع آوري نمي شودو در محوطه بطني بدن باقي مي ماند. كه بروز اين حالت براي درصد پاييني از زرده ها، طبيعي است و مرغ مي تواند به سادگي آنها را مجدداً جذب بدن كند ولي هنگامي كه اين عارضه هر روز اتفاق بيافتد مرغ به تخمگذار بطني معروف ميگردد.
گاهاً مرغ هاي مسن تر تخمهاي بزرگتر و يا تخمهاي دو زرده مي گذارند در اين مورد اويدوكت كه فقط در هنگام گذاشتن تخم گشاد مي شود ممكن است كه به حالت طبيعي خود و به داخل بدن مرغ بر نگردد و اويدوكت گشاد شده در بيرون از بدن نمايان باشد كه اين حالت بنام پرولاپس مجاري تخم شناخته مي شود و يك موضوع جالبي براي مرغهاي گله جهت نوك زدن خواهد بود. چنين مرغي بايد فوراً از گله حذف شود. در هر يك از موارد فوق الذكر تخمگذاري قطع شده و سلامت مرغ به خطر مي افتد. بنابراين بهتر است اين مرغها از گله حذف شوند.
..
تغذيه نامناسب
نوع و مقدار جيره غذايي جهت حفظ حداكثر توليد تخم اهميت زيادي دارد. جيره غذايي جوجه ها بايد بر حسب احتياجاتشان بالانس گردد. هر گونه مكمل سازي با ضايعات غذايي يا پسمانده هاي باغات و... ممكن است موجب بهم خوردن تعادل جيره غذايي مي گردد. براي كسب حداكثر توليد تخم، مرغهاي تخمگذار بايد تخمگذاري را بصورت مصرف اختياري تغذيه كنند و علاوه بر آن بايد به اندازه كافي پوسته صدف در ظروف جداگانه اي در اختيار آنها قرار داده شود.
تذكر: هرگز نبايد از جيره هاي آغازين و يا رشدي براي مرغهاي تخمگذار استفاده شود چون مواد مغذي اين جيره ها متفاوت است كه باعث كاهش توليد مي گردد. استفاده از جيره هاي آغازين باعث بهم خوردن تركيبات داخل تخم مرغ خواهد شد.
..
استرس
توليد تخم در مرغها در حقيقت فعاليت توليدمثلي آنهاست وقتي كه يك مرغ در معرض استرس قرار مي گيرد با قطع تخمگذاري به اين حالت پاسخ مي دهد. حمل و نقل، دستكاري، حرارت بيش از حد، ايجاد وحشت و قطع خوراك وآب استرسهايي هستند كه در نهايت توليد تخم را تحت تاثير قرار مي دهند. حفاظت از عوامل خارجي و شكارچيان، تميز و خوب نگهداري كردن سالنهاي پرورشي، تهويه كافي در سالنهاي بسته، دسترسي دايم به خوراك و آب و... موجب كاهش استرس شده و به حفظ توليد بالاي تخم كمك مي كند. نگهداري طيور در وضعيت مناسب بهداشتي و مديريت خوب در گله موجب افزايش توليد تخم شده و تخمهايي با كيفيت بالا و بازارپسندي مناسب را براي افراد خانواده و مشتري به ارمغان خواهد آورد.
منبع:منتشر شده توسط گروه علمی فارمنا
..