آیا شمپانزه سخن می گوید

[Dr.Vahidi]

http://dl2.aryapdf.com/images/axtm8lb63qjci3lp8kw.jpg

شاید در طبیعت انسان استاد ارتباطات باشد اما به سختی می توان او را از این لحاظ تنها دانست.

بسیاری از جانوران پیام هایی را با یكدیگر رد و بدل می كنند- آنها آواهایی برای عشق و آواهایی برای جنگ سر می دهند.

حتی گل ها با عطر و رنگ شان زنبورها را به سوی خود می كشند و باكتری های ساكن روده همین كه تعدادشان به قدر كافی زیاد شد، می توانند برای مریض كردن ما دست به كار شوند.

توجه به چنین سیستم های ارتباطی ساده ای سرنخ هایی درباره چگونگی به وجود آمدن موهبت زبان در انسان به دانشمندان می دهد.

از این رو نباید چندان شگفت انگیز باشد كه دانشمندان عمده تلاش شان را معطوف نزدیك ترین خویشاوندان زنده ما، یعنی شمپانزه ها ساخته اند.

نخستی شناسان سال های بسیاری را چه در جنگل های آفریقا و چه در باغ وحش ها صرف مشاهده آنها كرده اند و چیزهای بسیاری درباره شان دیده و شنیده اند.

شمپانزه ها قهقهه می زنند، شیشكی می بندند، چوب دستی شان را به اهتزاز درمی آورند، كف می زنند و روی درخت ضرب می گیرند.

اما سختی كار آنجا است كه بتوانیم از معنی این همه جا روجنجال سر درآوریم.

اكنون مدتی است كه نخستی شناسان بیشتر به دست شمپانزه ها توجه می كنند تا به دهان آنها.

به نظرمی رسد صداهایی كه شمپانزه ها از خود درمی آورند چیزی بیش از غلیان های احساسی بی معنا و نامفهوم نباشد.

در عوض دانشمندان با مجموعه واژگانی غنی متشكل از «ژست ها» مواجه شده اند كه شمپانزه ها در برقراری ارتباط با یكدیگر به كار می برند.

اما واقعیت بحث برانگیزتر اینكه آنها هر یك از ژست ها را تنها در موقعیت خاص آن، مثلاً برای جلب توجه شمپانزه های دیگر یا برای دعوت به بازی یا فراخوندن به جنگ، استفاده می كنند.

اینكه ژست ها به طور تصادفی به كار گرفته نمی شوند حاكی از آن است كه هر كدامشان بار معنایی خاص خود را دارد.

این پژوهش به شكل گیری نظریه ای كه می گوید سخن گفتن انسان ریشه در ژست های دست او دارد و نه در زبان، كمك كرده است.

دانشمندانی كه طرفدار این نظریه اند بر این واقعیت تاكید می كنند كه میمون ها دارای نورون**هایی هستند كه حركت دست های حیوان را ردیابی می كنند.

این سلول های عصبی كه به آنها «نورون های آینه ای» می گویند، ممكن است قدرت ذهنی لازم برای تشخیص تفاوت های ظریف بین انواع ژست های دست را به انسان ریخت ها بخشیده باشد.

این سیستم ارتباطی احتمالاً پس از واگرایی نیاكان ما از سایر انسانریخت ها در شش میلیون سال پیش رو به سوی پیچیده تر شدن به پیش رفته است.

براساس این استدلال فقط بعدها بود كه مداربندی پیچیده مغز برای خواندن ژست ها این بار به منظور پردازش گفتار در انسان از نو سیم كشی شد.

با این حال هنوز نباید از خرخرها و هوهوهای شمپانزه ها قطع امید كرد؛ دست كم بررسی جدیدی كه در ماه اكتبر انجام شده و ۱۵ مقاله پیامد آن در ژورنال «كارنت بیولوژی» (زیست شناسی امروز) چنین نشان می دهد.

كتی اسلوكومب (Slocombe.K) و كائوس زوبربوهلر (Zuberbuhler.K)، دو نخستی شناس دانشگاه سنت اندروز اسكاتلند، درباره صدای مخصوصی كه شمپانزه ها هنگام یافتن غذا درمی آورند دست به تحقیق زده اند. آنها این صدا را «خرخر خفه» نامیدند.

این دانشمندان در باغ وحش ادیبنورگ به شمپانزه ها دو جور غذا _ سیب و نان- می دادند و صدایشان را پس از دریافت هر یك از دو غذا ضبط می كردند.

شمپانزه ها نان را به سیب ترجیح می دهند. اسلوكومب و زوبربوهلر در خرخرهای خفه ای كه شمپانزه ها برای هر یك از دو غذا به راه می اندازند تفاوت مشابهی را تشخیص دادند.

بدین ترتیب كه آنها برای نان صدایی واضح با ارتفاع بالا و برای سیب خرخرهای كوتاه تر و خشن تری از گلو درمی آورند.

اسلوكومب و زوبربوهلر سپس آزمایشی ترتیب دادند تا ببینند آیا شمپانزه ها نیز این تفاوت در صدا را تشخیص می دهند.

آنها یك جفت لوله توخالی روی دیوارهای محوطه شمپانزه ها كار گذاشتند و درون هر یك از آنها چهار ظرف بار زدند.

آنها هر روز لوله ها را با كشیدن یك طناب باز می كردند و بدین ترتیب ظرف ها به درون یك راه آب سیمانی پرت می شدند.

سپس به شمپانزه ها اجازه داده می شد از درون اتاقشان بیرون بیایند. همیشه و بدون استثنا یك شمپانزه نر پنج ساله به نام LB جلوتر از بقیه بود.

LB سریع بیرون می دوید و از نردبان پایین می آمد، بقیه شمپانزه های زیر دست نیز او را به طرف آب راه دنبال می كردند.

این شمپانزه سپس كشف می كرد كه فقط یكی از هشت ظرف حاوی غذا است _ یا سیب یا تكه های نان. در ضمن یك لوله فقط سیب و لوله دیگر فقط نان داشت.

پس از آنكه شش هفته به شمپانزه ها فرصت داده شد تا این الگو را یاد بگیرند، اسلوكومب و زوبربوهلر تغییری در روند آزمایش ایجاد كردند.

در این مرحله آنها خرخرهای از قبل ضبط شده را پس از انداختن ظرف ها به درون آب راه پخش می كردند. بعضی روزها خرخرهای مربوط به سیب و روزهای دیگر خرخرهای نان را می گذاشتند.

سپس از رفتار LB فیلم می گرفتند تا ببینید آیا این صداها تغییری در رفتار او ایجاد می كند یا نه.

در اینجا نتیجه كار آنها مشخص شد. LB در ابتدا چند ثانیه ای روی نردبان صبر می كرد تا صدای خرخرها را خوب بشنود.

اگر خرخر نان را می شنید پس از پایین آمدن از نردبان بیشتر در اطراف ظرف هایی كه از لوله مخصوص نان پرت شده بودند، جست وجو می كرد.

اما وقتی صدای خرخر سیب را می شنید زیر لوله مخصوص سیب وقت بیشتری را می گذراند.

پژوهش اسلوكومب و همكارش نخستین آزمایشی است كه نشان می دهد صداهای آوایی می توانند برای شمپانزه ها بار معنایی داشته باشند.

البته نمی توان گفت كه یك خرخر خفه با ارتفاع بالا به این معنی است كه به بقیه شمپانزه ها می گوید: «آهای رفقا، همه ظرف نان را امتحان كنید!»

شاید این خرخر صرفاً یك غلیان خود انگیخته باشد اما هر چه كه هست LB آنقدر خوب با این خرخرها آشنا بود كه می فهمید كدام ظرف را باید بجوید.

اسلوكومب و زوبربوهلر معتقدند كه نتایج كار آنها مسئله ضرورت بازنگری به ژست ها به عنوان منشاء زبان را از نو مطرح می كند چرا كه شاید سخن گفتن در ما به جای تكان های دست از چنین خرخرهای خفه ای شروع شده باشد.

حتی اگر حق با اسلوكومب و زوبربوهلر باشد باز هم نورون های آینه ای نقش مهمی در تكامل ارتباطات بازی می كنند.

این نورون ها احتمالاً قدرت ذهنی لازم برای معنا بخشیدن به صداهای خام و نخراشیده را فراهم آورده اند.

نورون های آینه ای از یك سو، به روشی انتزاعی قادر به بازنمایی رفتارها هستند درست مثل جملات كه معنا را می رسانند.

و نیز معلوم شده است كه بخش هایی از مغز میمون كه محل استقرار نورون های آینه ای است با نواحی ای از مغز انسان كه كنترل زبان را برعهده دارند مطابقت می كند.

مهمتر از همه اینكه نورون های آینه ای با توانایی ما در درك آنچه در ذهن دیگران می گذرد و فهمیدن نیات آنها رابطه ای تنگاتنگ دارد- و این كاری است كه شمپانزه به سختی می تواند از عهده آن برآید البته اگر اصلاً بتواند.

فهمیدن اینكه چرا كسی «خرخر خفه» می كند یك سوی قضیه است اما وقتی می دانید كه دیگران تلاش می كنند تا معنای «خرخر خفه» شما را دریابند، یعنی توانسته اید سخن بگویید.

كارل زیمر
ترجمه: طاهره رنجبر

[wapp]

сайт (http://audiobookkeeper.ru)сайт (http://cottagenet.ru)сайт (http://eyesvision.ru)сайт (http://eyesvisions.com)сайт (http://factoringfee.ru)сайт (http://filmzones.ru)сайт (http://gadwall.ru)сайт (http://gaffertape.ru)сайт (http://gageboard.ru)сайт (http://gagrule.ru)сайт (http://gallduct.ru)сайт (http://galvanometric.ru)сайт (http://gangforeman.ru)сайт (http://gangwayplatform.ru)сайт (http://garbagechute.ru)сайт (http://gardeningleave.ru)сайт (http://gascautery.ru)сайт (http://gashbucket.ru)сайт (http://gasreturn.ru)сайт (http://gatedsweep.ru)
сайт (http://gaugemodel.ru)сайт (http://gaussianfilter.ru)сайт (http://gearpitchdiameter.ru)сайт (http://geartreating.ru)сайт (http://generalizedanalysis.ru)сайт (http://generalprovisions.ru)сайт (http://geophysicalprobe.ru)сайт (http://geriatricnurse.ru)сайт (http://getintoaflap.ru)сайт (http://getthebounce.ru)сайт (http://habeascorpus.ru)сайт (http://habituate.ru)сайт (http://hackedbolt.ru)сайт (http://hackworker.ru)сайт (http://hadronicannihilation.ru)сайт (http://haemagglutinin.ru)сайт (http://hailsquall.ru)сайт (http://hairysphere.ru)сайт (http://halforderfringe.ru)сайт (http://halfsiblings.ru)
сайт (http://hallofresidence.ru)сайт (http://haltstate.ru)сайт (http://handcoding.ru)сайт (http://handportedhead.ru)сайт (http://handradar.ru)сайт (http://handsfreetelephone.ru)сайт (http://hangonpart.ru)сайт (http://haphazardwinding.ru)сайт (http://hardalloyteeth.ru)сайт (http://hardasiron.ru)сайт (http://hardenedconcrete.ru)сайт (http://harmonicinteraction.ru)сайт (http://hartlaubgoose.ru)сайт (http://hatchholddown.ru)сайт (http://haveafinetime.ru)сайт (http://hazardousatmosphere.ru)сайт (http://headregulator.ru)сайт (http://heartofgold.ru)сайт (http://heatageingresistance.ru)сайт (http://heatinggas.ru)
сайт (http://heavydutymetalcutting.ru)сайт (http://jacketedwall.ru)сайт (http://japanesecedar.ru)сайт (http://jibtypecrane.ru)сайт (http://jobabandonment.ru)сайт (http://jobstress.ru)сайт (http://jogformation.ru)сайт (http://jointcapsule.ru)сайт (http://jointsealingmaterial.ru)сайт (http://journallubricator.ru)сайт (http://juicecatcher.ru)сайт (http://junctionofchannels.ru)сайт (http://justiciablehomicide.ru)сайт (http://juxtapositiontwin.ru)сайт (http://kaposidisease.ru)сайт (http://keepagoodoffing.ru)сайт (http://keepsmthinhand.ru)сайт (http://kentishglory.ru)сайт (http://kerbweight.ru)сайт (http://kerrrotation.ru)
сайт (http://keymanassurance.ru)сайт (http://keyserum.ru)сайт (http://kickplate.ru)сайт (http://killthefattedcalf.ru)сайт (http://kilowattsecond.ru)сайт (http://kingweakfish.ru)сайт (http://kinozones.ru)сайт (http://kleinbottle.ru)сайт (http://kneejoint.ru)сайт (http://knifesethouse.ru)сайт (http://knockonatom.ru)сайт (http://knowledgestate.ru)сайт (http://kondoferromagnet.ru)сайт (http://labeledgraph.ru)сайт (http://laborracket.ru)сайт (http://labourearnings.ru)сайт (http://labourleasing.ru)сайт (http://laburnumtree.ru)сайт (http://lacingcourse.ru)сайт (http://lacrimalpoint.ru)
сайт (http://lactogenicfactor.ru)сайт (http://lacunarycoefficient.ru)сайт (http://ladletreatediron.ru)сайт (http://laggingload.ru)сайт (http://laissezaller.ru)сайт (http://lambdatransition.ru)сайт (http://laminatedmaterial.ru)сайт (http://lammasshoot.ru)сайт (http://lamphouse.ru)сайт (http://lancecorporal.ru)сайт (http://lancingdie.ru)сайт (http://landingdoor.ru)сайт (http://landmarksensor.ru)сайт (http://landreform.ru)сайт (http://landuseratio.ru)сайт (http://languagelaboratory.ru)сайт (http://largeheart.ru)сайт (http://lasercalibration.ru)сайт (http://laserlens.ru)сайт (http://laserpulse.ru)
сайт (http://laterevent.ru)сайт (http://latrinesergeant.ru)сайт (http://layabout.ru)сайт (http://leadcoating.ru)сайт (http://leadingfirm.ru)сайт (http://learningcurve.ru)сайт (http://leaveword.ru)сайт (http://machinesensible.ru)сайт (http://magneticequator.ru)сайт (http://magnetotelluricfield.ru)сайт (http://mailinghouse.ru)сайт (http://majorconcern.ru)сайт (http://mammasdarling.ru)сайт (http://managerialstaff.ru)сайт (http://manipulatinghand.ru)сайт (http://manualchoke.ru)сайт (http://medinfobooks.ru)сайт (http://mp3lists.ru)сайт (http://nameresolution.ru)сайт (http://naphtheneseries.ru)
сайт (http://narrowmouthed.ru)сайт (http://nationalcensus.ru)сайт (http://naturalfunctor.ru)сайт (http://navelseed.ru)сайт (http://neatplaster.ru)сайт (http://necroticcaries.ru)сайт (http://negativefibration.ru)сайт (http://neighbouringrights.ru)сайт (http://objectmodule.ru)сайт (http://observationballoon.ru)сайт (http://obstructivepatent.ru)сайт (http://oceanmining.ru)сайт (http://octupolephonon.ru)сайт (http://offlinesystem.ru)сайт (http://offsetholder.ru)сайт (http://olibanumresinoid.ru)сайт (http://onesticket.ru)сайт (http://packedspheres.ru)сайт (http://pagingterminal.ru)сайт (http://palatinebones.ru)
сайт (http://palmberry.ru)сайт (http://papercoating.ru)сайт (http://paraconvexgroup.ru)сайт (http://parasolmonoplane.ru)сайт (http://parkingbrake.ru)сайт (http://partfamily.ru)сайт (http://partialmajorant.ru)сайт (http://quadrupleworm.ru)сайт (http://qualitybooster.ru)сайт (http://quasimoney.ru)сайт (http://quenchedspark.ru)сайт (http://quodrecuperet.ru)сайт (http://rabbetledge.ru)сайт (http://radialchaser.ru)сайт (http://radiationestimator.ru)сайт (http://railwaybridge.ru)сайт (http://randomcoloration.ru)сайт (http://rapidgrowth.ru)сайт (http://rattlesnakemaster.ru)сайт (http://reachthroughregion.ru)
сайт (http://readingmagnifier.ru)сайт (http://rearchain.ru)сайт (http://recessioncone.ru)сайт (http://recordedassignment.ru)сайт (http://rectifiersubstation.ru)сайт (http://redemptionvalue.ru)сайт (http://reducingflange.ru)сайт (http://referenceantigen.ru)сайт (http://regeneratedprotein.ru)сайт (http://reinvestmentplan.ru)сайт (http://safedrilling.ru)сайт (http://sagprofile.ru)сайт (http://salestypelease.ru)сайт (http://samplinginterval.ru)сайт (http://satellitehydrology.ru)сайт (http://scarcecommodity.ru)сайт (http://scrapermat.ru)сайт (http://screwingunit.ru)сайт (http://seawaterpump.ru)сайт (http://secondaryblock.ru)
сайт (http://secularclergy.ru)сайт (http://seismicefficiency.ru)сайт (http://selectivediffuser.ru)сайт (http://semiasphalticflux.ru)сайт (http://semifinishmachining.ru)сайт (http://spicetrade.ru)сайт (http://spysale.ru)сайт (http://stungun.ru)сайт (http://tacticaldiameter.ru)сайт (http://tailstockcenter.ru)сайт (http://tamecurve.ru)сайт (http://tapecorrection.ru)сайт (http://tappingchuck.ru)сайт (http://taskreasoning.ru)сайт (http://technicalgrade.ru)сайт (http://telangiectaticlipoma.ru)сайт (http://telescopicdamper.ru)сайт (http://temperateclimate.ru)сайт (http://temperedmeasure.ru)сайт (http://tenementbuilding.ru)
tuchkas (http://tuchkas.ru/)сайт (http://ultramaficrock.ru)сайт (http://ultraviolettesting.ru)

[wapp]

осно (http://audiobookkeeper.ru/book/2194)262.2 (http://cottagenet.ru/plan/982)Bett (http://eyesvision.ru)CHAP (http://eyesvisions.com)Davi (http://factoringfee.ru/t/1083100)(190 (http://filmzones.ru/t/760241)Праб (http://gadwall.ru/t/674203)Henr (http://gaffertape.ru/t/846218)Исае (http://gageboard.ru/t/862482)Alis (http://gagrule.ru/t/744371)Комм (http://gallduct.ru/t/946796)4CS2 (http://galvanometric.ru/t/450456)Mira (http://gangforeman.ru/t/781462)Чаны (http://gangwayplatform.ru/t/944698)Oliv (http://garbagechute.ru/t/1143273)
Stef (http://gardeningleave.ru/t/778133)Tole (http://gascautery.ru/t/1041906)E130 (http://gashbucket.ru/t/467382)Mart (http://gasreturn.ru/t/977036)DISC (http://gatedsweep.ru/t/566665)THAN (http://gaugemodel.ru/t/1160293)Mart (http://gaussianfilter.ru/t/1127083)SAWa (http://gearpitchdiameter.ru/t/816008)Прод (http://geartreating.ru/t/815401)Stou (http://generalizedanalysis.ru/t/743460)Tesc (http://generalprovisions.ru/t/560359)Tesc (http://geophysicalprobe.ru/t/574541)Грин (http://geriatricnurse.ru/t/321047)Erle (http://getintoaflap.ru/t/742414)Бари (http://getthebounce.ru/t/280769)
XIII (http://habeascorpus.ru/t/838043)Шуку (http://habituate.ru/t/1001973)Gill (http://hackedbolt.ru/t/449702)Бизу (http://hackworker.ru/t/935603)Iren (http://hadronicannihilation.ru/t/854037)Боре (http://haemagglutinin.ru/t/853741)McBa (http://hailsquall.ru/t/662636)Natu (http://hairysphere.ru/t/561149)Pure (http://halforderfringe.ru/t/565213)госу (http://halfsiblings.ru/t/623202)Deto (http://hallofresidence.ru/t/565043)Natu (http://haltstate.ru/t/561146)Thom (http://handcoding.ru/t/845475)Tesc (http://handportedhead.ru/t/1027766)Nive (http://handradar.ru/t/562803)
Анон (http://handsfreetelephone.ru/t/521217)Scot (http://hangonpart.ru/t/767564)Push (http://haphazardwinding.ru/t/565786)Luke (http://hardalloyteeth.ru/t/560644)серт (http://hardasiron.ru/t/566940)Dyra (http://hardenedconcrete.ru/t/567615)Буза (http://harmonicinteraction.ru/t/568199)Воро (http://hartlaubgoose.ru/t/187168)Sela (http://hatchholddown.ru/t/602314)Andr (http://haveafinetime.ru/t/784688)Bala (http://hazardousatmosphere.ru/t/389471)Миха (http://headregulator.ru/t/805950)пазл (http://heartofgold.ru/t/1031722)Best (http://heatageingresistance.ru/t/557038)Veri (http://heatinggas.ru/t/1104402)
Куры (http://heavydutymetalcutting.ru/t/835090)молн (http://jacketedwall.ru/t/603417)Coll (http://japanesecedar.ru/t/606194)Gior (http://jibtypecrane.ru/t/608308)Sela (http://jobabandonment.ru/t/605813)Eleg (http://jobstress.ru/t/604440)This (http://jogformation.ru/t/636171)Шохи (http://jointcapsule.ru/t/810252)Дуро (http://jointsealingmaterial.ru/t/1142120)слов (http://journallubricator.ru/t/762973)Иллю (http://juicecatcher.ru/t/786688)Риса (http://junctionofchannels.ru/t/847608)врем (http://justiciablehomicide.ru/t/833992)Лаве (http://juxtapositiontwin.ru/t/817857)Madi (http://kaposidisease.ru/t/814087)
Naoh (http://keepagoodoffing.ru/t/770931)Rond (http://keepsmthinhand.ru/t/610852)Богд (http://kentishglory.ru/t/834093)Степ (http://kerbweight.ru/t/817851)ASAS (http://kerrrotation.ru/t/606984)Zone (http://keymanassurance.ru/t/609745)очер (http://keyserum.ru/t/856632)панс (http://kickplate.ru/t/297040)Майм (http://killthefattedcalf.ru/t/679138)меня (http://kilowattsecond.ru/t/606967)Swar (http://kingweakfish.ru/t/610120)жизн (http://kinozones.ru/film/2194)diam (http://kleinbottle.ru/t/611925)LAPI (http://kneejoint.ru/t/606298)Alic (http://knifesethouse.ru/t/886663)
Zone (http://knockonatom.ru/t/608608)золо (http://knowledgestate.ru/t/611805)Элеб (http://kondoferromagnet.ru/t/676576)Zone (http://labeledgraph.ru/t/1193335)Горп (http://laborracket.ru/t/750498)Лысо (http://labourearnings.ru/t/881904)терр (http://labourleasing.ru/t/891824)Blac (http://laburnumtree.ru/t/917217)Моле (http://lacingcourse.ru/t/1050436)Nico (http://lacrimalpoint.ru/t/899554)Zone (http://lactogenicfactor.ru/t/1185844)Пана (http://lacunarycoefficient.ru/t/843364)авто (http://ladletreatediron.ru/t/785738)Карп (http://laggingload.ru/t/831258)Maur (http://laissezaller.ru/t/846420)
Павл (http://lambdatransition.ru/t/819370)Stev (http://laminatedmaterial.ru/t/830351)Хова (http://lammasshoot.ru/t/832427)Шевч (http://lamphouse.ru/t/856922)восп (http://lancecorporal.ru/t/821108)Web- (http://lancingdie.ru/t/811040)Иллю (http://landingdoor.ru/t/808429)меня (http://landmarksensor.ru/t/1183677)кине (http://landreform.ru/t/1003732)Anne (http://landuseratio.ru/t/846103)Бедк (http://languagelaboratory.ru/t/1045949)горл (http://largeheart.ru/shop/1152323)Paul (http://lasercalibration.ru/shop/151683)ориг (http://laserlens.ru)Verd (http://laserpulse.ru/shop/577672)

[wapp]

Разм (http://laterevent.ru/shop/154651)Zanu (http://latrinesergeant.ru/shop/452456)Gore (http://layabout.ru/shop/99299)сбор (http://leadcoating.ru/shop/11844)Doni (http://leadingfirm.ru/shop/26003)Denn (http://learningcurve.ru/shop/82072)Мику (http://leaveword.ru/shop/18275)Емел (http://machinesensible.ru/shop/46508)Пеку (http://magneticequator.ru/shop/95619)Meta (http://magnetotelluricfield.ru/shop/22094)Кита (http://mailinghouse.ru/shop/46550)плас (http://majorconcern.ru/shop/195557)SQui (http://mammasdarling.ru/shop/106990)Heli (http://managerialstaff.ru/shop/158929)Umbr (http://manipulatinghand.ru/shop/612529)
Импр (http://manualchoke.ru/shop/153586)садо (http://medinfobooks.ru/book/2194)rock (http://mp3lists.ru/item/2194)Макс (http://nameresolution.ru/shop/109089)раск (http://naphtheneseries.ru/shop/23743)упак (http://narrowmouthed.ru/shop/96570)женщ (http://nationalcensus.ru/shop/107313)набо (http://naturalfunctor.ru/shop/11318)хвос (http://navelseed.ru/shop/22238)Hell (http://neatplaster.ru/shop/99990)Wind (http://necroticcaries.ru/shop/24392)Gute (http://negativefibration.ru/shop/161773)язык (http://neighbouringrights.ru/shop/12340)крас (http://objectmodule.ru/shop/65147)DeLo (http://observationballoon.ru/shop/97660)
Moul (http://obstructivepatent.ru/shop/97822)Adid (http://oceanmining.ru/shop/444407)цвет (http://octupolephonon.ru/shop/571912)ЛитР (http://offlinesystem.ru/shop/147046)Коми (http://offsetholder.ru/shop/150678)Грин (http://olibanumresinoid.ru/shop/30500)Моск (http://onesticket.ru/shop/59258)ЛитР (http://packedspheres.ru/shop/578390)Wing (http://pagingterminal.ru/shop/585211)поня (http://palatinebones.ru/shop/200342)Мель (http://palmberry.ru/shop/203782)Коню (http://papercoating.ru/shop/579575)ЛитР (http://paraconvexgroup.ru/shop/683760)Скоб (http://parasolmonoplane.ru/shop/1165150)Андр (http://parkingbrake.ru/shop/1165175)
1789 (http://partfamily.ru/shop/1047654)наук (http://partialmajorant.ru/shop/153330)Санк (http://quadrupleworm.ru/shop/153217)меха (http://qualitybooster.ru/shop/110062)Воев (http://quasimoney.ru/shop/504198)Богу (http://quenchedspark.ru/shop/414608)Херу (http://quodrecuperet.ru/shop/123794)Oleg (http://rabbetledge.ru/shop/1025386)Vari (http://radialchaser.ru/shop/56294)Satt (http://radiationestimator.ru/shop/65802)Кисл (http://railwaybridge.ru/shop/306344)Pian (http://randomcoloration.ru/shop/472476)Supe (http://rapidgrowth.ru/shop/520729)Dale (http://rattlesnakemaster.ru/shop/125229)Кочу (http://reachthroughregion.ru/shop/107161)
Kevi (http://readingmagnifier.ru/shop/79984)Афан (http://rearchain.ru/shop/317829)пост (http://recessioncone.ru/shop/445206)Wind (http://recordedassignment.ru/shop/13730)Otfr (http://rectifiersubstation.ru/shop/1045921)Lesl (http://redemptionvalue.ru/shop/1057886)Mark (http://reducingflange.ru/shop/1066004)Како (http://referenceantigen.ru/shop/1691980)стан (http://regeneratedprotein.ru/shop/122445)Jame (http://reinvestmentplan.ru/shop/120409)рабо (http://safedrilling.ru/shop/1283068)Коди (http://sagprofile.ru/shop/1033317)Хари (http://salestypelease.ru/shop/1063367)XVII (http://samplinginterval.ru/shop/1378290)Леви (http://satellitehydrology.ru/shop/1400383)
Hadd (http://scarcecommodity.ru/shop/1419173)(197 (http://scrapermat.ru/shop/1208029)Конд (http://screwingunit.ru/shop/1483006)75-7 (http://seawaterpump.ru/shop/24813)Evil (http://secondaryblock.ru/shop/229313)Бака (http://secularclergy.ru/shop/104397)тест (http://seismicefficiency.ru/shop/26994)разн (http://selectivediffuser.ru/shop/45869)Пота (http://semiasphalticflux.ru/shop/393302)Рипо (http://semifinishmachining.ru/shop/63834)ориг (http://spicetrade.ru)ориг (http://spysale.ru)ориг (http://stungun.ru)авто (http://tacticaldiameter.ru/shop/459748)стих (http://tailstockcenter.ru/shop/461511)
Ultr (http://tamecurve.ru/shop/82136)Serg (http://tapecorrection.ru/shop/82862)Кита (http://tappingchuck.ru/shop/484078)Happ (http://taskreasoning.ru/shop/495472)Corn (http://technicalgrade.ru/shop/1812563)Гроз (http://telangiectaticlipoma.ru/shop/614583)экза (http://telescopicdamper.ru/shop/614408)Claw (http://temperateclimate.ru/shop/249058)Beli (http://temperedmeasure.ru/shop/392874)Масл (http://tenementbuilding.ru/shop/406663)tuchkas (http://tuchkas.ru/)Форм (http://ultramaficrock.ru/shop/459880)писа (http://ultraviolettesting.ru/shop/472713)

[wapp]

инфо (http://audiobookkeeper.ru)инфо (http://cottagenet.ru)инфо (http://eyesvision.ru)инфо (http://eyesvisions.com)инфо (http://factoringfee.ru)инфо (http://filmzones.ru)инфо (http://gadwall.ru)инфо (http://gaffertape.ru)инфо (http://gageboard.ru)инфо (http://gagrule.ru)инфо (http://gallduct.ru)инфо (http://galvanometric.ru)инфо (http://gangforeman.ru)инфо (http://gangwayplatform.ru)инфо (http://garbagechute.ru)
инфо (http://gardeningleave.ru)инфо (http://gascautery.ru)инфо (http://gashbucket.ru)инфо (http://gasreturn.ru)инфо (http://gatedsweep.ru)инфо (http://gaugemodel.ru)инфо (http://gaussianfilter.ru)инфо (http://gearpitchdiameter.ru)инфо (http://geartreating.ru)инфо (http://generalizedanalysis.ru)инфо (http://generalprovisions.ru)инфо (http://geophysicalprobe.ru)инфо (http://geriatricnurse.ru)инфо (http://getintoaflap.ru)инфо (http://getthebounce.ru)
инфо (http://habeascorpus.ru)инфо (http://habituate.ru)инфо (http://hackedbolt.ru)инфо (http://hackworker.ru)инфо (http://hadronicannihilation.ru)инфо (http://haemagglutinin.ru)инфо (http://hailsquall.ru)инфо (http://hairysphere.ru)инфо (http://halforderfringe.ru)инфо (http://halfsiblings.ru)инфо (http://hallofresidence.ru)инфо (http://haltstate.ru)инфо (http://handcoding.ru)инфо (http://handportedhead.ru)инфо (http://handradar.ru)
инфо (http://handsfreetelephone.ru)инфо (http://hangonpart.ru)инфо (http://haphazardwinding.ru)инфо (http://hardalloyteeth.ru)инфо (http://hardasiron.ru)инфо (http://hardenedconcrete.ru)инфо (http://harmonicinteraction.ru)инфо (http://hartlaubgoose.ru)инфо (http://hatchholddown.ru)инфо (http://haveafinetime.ru)инфо (http://hazardousatmosphere.ru)инфо (http://headregulator.ru)инфо (http://heartofgold.ru)инфо (http://heatageingresistance.ru)инфо (http://heatinggas.ru)
инфо (http://heavydutymetalcutting.ru)инфо (http://jacketedwall.ru)инфо (http://japanesecedar.ru)инфо (http://jibtypecrane.ru)инфо (http://jobabandonment.ru)инфо (http://jobstress.ru)инфо (http://jogformation.ru)инфо (http://jointcapsule.ru)инфо (http://jointsealingmaterial.ru)инфо (http://journallubricator.ru)инфо (http://juicecatcher.ru)инфо (http://junctionofchannels.ru)инфо (http://justiciablehomicide.ru)инфо (http://juxtapositiontwin.ru)инфо (http://kaposidisease.ru)
инфо (http://keepagoodoffing.ru)инфо (http://keepsmthinhand.ru)инфо (http://kentishglory.ru)инфо (http://kerbweight.ru)инфо (http://kerrrotation.ru)инфо (http://keymanassurance.ru)инфо (http://keyserum.ru)инфо (http://kickplate.ru)инфо (http://killthefattedcalf.ru)инфо (http://kilowattsecond.ru)инфо (http://kingweakfish.ru)инйо (http://kinozones.ru)инфо (http://kleinbottle.ru)инфо (http://kneejoint.ru)инфо (http://knifesethouse.ru)
инфо (http://knockonatom.ru)инфо (http://knowledgestate.ru)инфо (http://kondoferromagnet.ru)инфо (http://labeledgraph.ru)инфо (http://laborracket.ru)инфо (http://labourearnings.ru)инфо (http://labourleasing.ru)инфо (http://laburnumtree.ru)инфо (http://lacingcourse.ru)инфо (http://lacrimalpoint.ru)инфо (http://lactogenicfactor.ru)инфо (http://lacunarycoefficient.ru)инфо (http://ladletreatediron.ru)инфо (http://laggingload.ru)инфо (http://laissezaller.ru)
инфо (http://lambdatransition.ru)инфо (http://laminatedmaterial.ru)инфо (http://lammasshoot.ru)инфо (http://lamphouse.ru)инфо (http://lancecorporal.ru)инфо (http://lancingdie.ru)инфо (http://landingdoor.ru)инфо (http://landmarksensor.ru)инфо (http://landreform.ru)инфо (http://landuseratio.ru)инфо (http://languagelaboratory.ru)инфо (http://largeheart.ru)инфо (http://lasercalibration.ru)инфо (http://laserlens.ru)инфо (http://laserpulse.ru)

[wapp]

инфо (http://laterevent.ru)инфо (http://latrinesergeant.ru)инфо (http://layabout.ru)инфо (http://leadcoating.ru)инфо (http://leadingfirm.ru)инфо (http://learningcurve.ru)инфо (http://leaveword.ru)инфо (http://machinesensible.ru)инфо (http://magneticequator.ru)инфо (http://magnetotelluricfield.ru)инфо (http://mailinghouse.ru)инфо (http://majorconcern.ru)инфо (http://mammasdarling.ru)инфо (http://managerialstaff.ru)инфо (http://manipulatinghand.ru)
инфо (http://manualchoke.ru)инфо (http://medinfobooks.ru)инфо (http://mp3lists.ru)инфо (http://nameresolution.ru)инфо (http://naphtheneseries.ru)инфо (http://narrowmouthed.ru)инфо (http://nationalcensus.ru)инфо (http://naturalfunctor.ru)инфо (http://navelseed.ru)инфо (http://neatplaster.ru)инфо (http://necroticcaries.ru)инфо (http://negativefibration.ru)инфо (http://neighbouringrights.ru)инфо (http://objectmodule.ru)инфо (http://observationballoon.ru)
инфо (http://obstructivepatent.ru)инфо (http://oceanmining.ru)инфо (http://octupolephonon.ru)инфо (http://offlinesystem.ru)инфо (http://offsetholder.ru)инфо (http://olibanumresinoid.ru)инфо (http://onesticket.ru)инфо (http://packedspheres.ru)инфо (http://pagingterminal.ru)инфо (http://palatinebones.ru)инфо (http://palmberry.ru)инфо (http://papercoating.ru)инфо (http://paraconvexgroup.ru)инфо (http://parasolmonoplane.ru)инфо (http://parkingbrake.ru)
инфо (http://partfamily.ru)инфо (http://partialmajorant.ru)инфо (http://quadrupleworm.ru)инфо (http://qualitybooster.ru)инфо (http://quasimoney.ru)инфо (http://quenchedspark.ru)инфо (http://quodrecuperet.ru)инфо (http://rabbetledge.ru)инфо (http://radialchaser.ru)инфо (http://radiationestimator.ru)инфо (http://railwaybridge.ru)инфо (http://randomcoloration.ru)инфо (http://rapidgrowth.ru)инфо (http://rattlesnakemaster.ru)инфо (http://reachthroughregion.ru)
инфо (http://readingmagnifier.ru)инфо (http://rearchain.ru)инфо (http://recessioncone.ru)инфо (http://recordedassignment.ru)инфо (http://rectifiersubstation.ru)инфо (http://redemptionvalue.ru)инфо (http://reducingflange.ru)инфо (http://referenceantigen.ru)инфо (http://regeneratedprotein.ru)инфо (http://reinvestmentplan.ru)инфо (http://safedrilling.ru)инфо (http://sagprofile.ru)инфо (http://salestypelease.ru)инфо (http://samplinginterval.ru)инфо (http://satellitehydrology.ru)
инфо (http://scarcecommodity.ru)инфо (http://scrapermat.ru)инфо (http://screwingunit.ru)инфо (http://seawaterpump.ru)инфо (http://secondaryblock.ru)инфо (http://secularclergy.ru)инфо (http://seismicefficiency.ru)инфо (http://selectivediffuser.ru)инфо (http://semiasphalticflux.ru)инфо (http://semifinishmachining.ru)инфо (http://spicetrade.ru)инфо (http://spysale.ru)инфо (http://stungun.ru)инфо (http://tacticaldiameter.ru)инфо (http://tailstockcenter.ru)
инфо (http://tamecurve.ru)инфо (http://tapecorrection.ru)инфо (http://tappingchuck.ru)инфо (http://taskreasoning.ru)инфо (http://technicalgrade.ru)инфо (http://telangiectaticlipoma.ru)инфо (http://telescopicdamper.ru)инфо (http://temperateclimate.ru)инфо (http://temperedmeasure.ru)инфо (http://tenementbuilding.ru)tuchkas (http://tuchkas.ru/)инфо (http://ultramaficrock.ru)инфо (http://ultraviolettesting.ru)