Dr.Hossein.M.Al
12-27-2009, 10:49 AM
دامپزشكی صرفا به معنای درمان یك بیماری در دام نیست، بلکه این رشته نقش موثری در بهداشت عمومی و ارتقای سلامت جامعه دارد و با فقدان دامپزشكی، بدون شك بخشی از سلامت جامعه به خطر خواهد افتاد.
در قانون سازمان دامپزشكی كلمه دام به حیوانات اهلی، طیور، ماهی، زنبور عسل، كرم ابریشم، حیوانات آزمایشگاهی و حیوانات باغ وحش اطلاق می*شود و مقصود از كنترل بهداشتی، بازرسی و اقداماتی است كه از لحاظ پیش*گیری و مبارزه با امراض دامی و بیماریهای مشترك بین انسان و دام لازم و ضروری است.
از جمله وظایف سازمان دامپزشكی، بررسی بیماری های دامی، شناسایی مناطق و منابع آلوده و راه سرایت و طرز انتشار بیماری ها، تامین بهداشت دام كشور از طریق پیش*گیری و مبارزه با بیماریهای همه*گیر و قرنطینه*ای دام و همكاری با وزارت بهداشت در امر مبارزه با بیماری های مشترك انسان و دام است.
با توجه به اینكه حدود نیمی از عوامل بیماری زا در انسان ناشی از عوامل ایجاد بیماری*های مشترك بین انسان و دام است، ضروری است رویكرد "دامپزشكی در خدمت سلامت جامعه" به عنوان یك شعار جدی مورد توجه قرار گیرد.
حدود 49 درصد از بیماری های موجود در جهان بین انسان و دام مشترك است كه با برنامه مدون برای واكسیناسیون دام ها، معدوم كردن دام های بیمار و نیز كنترل مرزهای جغرافیایی می*توان تا حد زیادی از شیوع این نوع بیماری*ها جلوگیری كرد.
از جمله بیماری*های مشترك بین انسان و دام، تب مالت ، سل، هاری، مشمشه (بیماری مشترك بین انسان و اسب)، تب خونریزی*دهنده كریمه كنگو و آنفلوانزای فوق حاد پرندگان است.
دكتر آرش آذرنوش، رئیس روابط عمومی سازمان دامپزشكی دراین خصوص می*گوید: این بیماری*ها جزئی از بیماری های مشترك بین انسان و دام هستند كه در ایران نیز طرح*هایی در جهت كنترل آنها به انجام رسیده است و به نحو مطلوبی كنترل شده*اند. علاوه بر این موارد، بیماری*های نوپدید دیگری طی ساله ای اخیر به عنوان بیماری*های مشترك بین انسان و دام شیوع یافته است كه از جمله آنها می*توان به جنون گاوی اشاره كرد.
وی گفت: شرایط نامناسب بهداشت دام در كشورهای همجوار و نقل و انتقال بی*رویه دام و فرآورده*های دامی از عوامل تهدید بیماری های دامی در سطح منطقه است و با وجودی كه ایران از لحاظ ابتلا به بیماری مشترك بین انسان و حیوان در منطقه پرخطری قرار دارد، اما با اقدامات موثری كه در جهت كنترل این بیماری*های انجام شده بر بسیاری از آنها غلبه شده است.
نقش دامپزشكی در بهداشت همگانی، تامین و حفظ بهداشت دام و فرآورده*های دامی، مراقبت و پیشگیری و كنترل زئونوزها (بیماری*های مشترك بین انسان و دام) و سلامت غذا است.
رخداد بیماری هایی نظیر تب برفكی در خاور دور و اروپا، جنون گاوی، تب*های خونریزی*دهنده كریمه كنگو ، سارس و آنفلوآنزای پرندگان در جمعیت های دامی و انسانی در سال های اخیر شواهدی بر بروز بیماری*های نوپدید مشترك بین انسان و دام است.
یكی از فعالیت*های مهم دامپزشكی در جهت ارتقای بهداشت عمومی، كنترل بهداشتی فرآورده*های خام دامی است كه این كنترل در تمام مراحل پرورش و كشتار دام و مرحله عرضه و مصرف فرآورده دامی با نظارت و اقدامات بهداشتی صورت می*گیرد.
دكتر آذرنوش می*گوید: در مرحله قبل از كشتار دام، اقداماتی مانند شناسایی بیماری، واكسیناسیون سراسری، معدوم*سازی دام*های آلوده و اقدامات قرنطینه*ای در واحدهای آلوده در جهت ارتقای بهداشت عمومی انجام می*شود.
بعد از ورود دام به كشتارگاه، با بازرسی كه از دام ها قبل و حین كشتن آنها توسط گروه دامپزشكان انجام می*شود، بیماری*های دام مورد شناسایی قرار می*گیرد كه بعد از این بررسی*ها، دام های آلوده حذف می*شوند.
از جمله شایع ترین بیماری*هایی كه در این مرحله وجود دارد بیماری*های انگلی، علایم عفونت*های عمومی در لاشه دام و همچنین "كیست هیداتیك" است كه از شیوع بیشتری برخوردار است.
به گفته دكتر آذرنوش با حذف دام ها و گوشت*های آلوده به این نوع ویروس*ها، در واقع حلقه*ای از انتقال بیماری*های مشترك بین انسان و دام هم حذف می*شود.
یكی از وظایف سازمان دامپزشكی این است كه دام بیمار یا مظنون به بیماری یا ناقل عامل بیماری را معدوم كند و اگر قابل مصرف تشخیص داده شد، برای ذبح، به كشتارگاه اعزام كند.
بعد از این مرحله در مراكز بسته*بندی و فرآوری گوشت به منظور مقابله با آلودگی*های ثانویه كه ممكن است در اثر نگهداری* نامناسب گوشت به وجود آید، نظارت* بیشتری انجام می*شود.
در مواردی نیز ممكن است بر اثر كشتارهای غیر مجاز، مواردی از آلودگی های گوشت به انواع بیماری*ها وجود داشته باشد كه باید با نظارت بیشتر در مرحله بسته بندی، آن موارد شناسایی و از چرخه مصرف حذف شوند.
افراد به هنگام خرید گوشت باید توجه داشته باشند كه گوشت را حتما از كشتارگاه*های مجاز تهیه کنند و خریدار در خصوص گوشت چرخ كرده باید توجه كند كه عمل چرخ كردن گوشت باید در حضور او انجام شود و از خرید گوشت*هایی كه قبلا چرخ شده اند، خوداری نماید.
از جمله دستورالعمل تهیه گوشت چرخ كرده این است كه به گوشت چرخ كرده نباید هیچگونه ماده افزودنی و نگهدارنده اضافه شود، تمام تجهیزات و وسایل مورد استفاده باید از مواد زنگ نزن كه به آسانی قابل شستشو و ضد عفونی باشد، ساخته شده باشند و در پایان هر روز، تمامی تجهیزات و لوازم با آب گرم و مواد ضدعفونی*كننده مجاز كاملا تمیز و ضدعفونی شوند.
گوشت چرخ*كرده باید حداكثر 25 درصد چربی داشته باشد و بر اساس میزان چربی آن درجه گوشت چرخ*كرده تعیین می*شود به این صورت كه گوشت درجه یك حداكثر 10 درصد، گوشت درجه دو حداكثر 17 درصد و گوشت درجه سه حداكثر 25 درصد چربی دارد.
ویژگی*های گوشت قرمز تازه و سالم
رنگ گوشت باید رنگ طبیعی گوشت دام باشد و رنگ روشن طبیعی آن نباید تیره شده باشد. تغییر رنگ قرمز به سبز، قهوه*ای و خاكستری و ایجاد یك لایه لزج و چسبناك از علائم فساد گوشت است.
سطح خارجی باید بدون رطوبت باشد، هیچ گونه بوی غیرطبیعی مثل بوی ترشیدگی یا تعفن نباید حس شود. گوشت باید سفتی و قوام خاص خود را داشته باشد و كاملا تمیز و عاری از خون*مردگی و اثرات ناشی از ضربه باشد.
گوشت نباید خشك و حالت چروكیده داشته باشد، چربی باید سفت و سفید یا متمایل به سفید و بدون هیچ گونه بوی بدی باشد.
گوشت قرمز منجمد علاوه بر خصوصیات بالا باید فاقد آثار سوختگی ناشی از انجماد باشد و در داخل بسته بندی گوشت نباید خونابه یا آب منجمد وجود داشته باشد.
ویژگی های مرغ تازه
از نظر ظاهری، پوست مرغ باید به طور یكنواخت روی بدن كشیده و عاری از هر گونه پارگی یا تورم، خونمردگی یا تغییر رنگ و خراش باشد.
هیچ گونه بوی غیر طبیعی مانند بوی ترشیدگی یا تعفن از آن به مشام نرسد و عضلات دارای سفتی و قوام طبیعی و چربی ها به رنگ زرد روشن یكنواخت و بدون هر گونه بوی زننده باشد.
مرغ منجمد ، علاوه بر ویژگی های عنوان شده باید در كیسه*های پلاستیكی شفاف و بی*عیب و دست نخورده عرضه شود و در داخل بسته*بندی خونابه یا آب منجمد شده وجود نداشته باشد.
ویژگی های ماهی تازه
آبزیان را فقط از عرضه*كنندگان مجاز باید خریداری كرد. ماهی تازه باید در كنار یخ و یا در یخچال نگهداری شود و از خرید ماهی هایی كه بدون یخ و یا خارج از یخچال عرضه می شوند، باید خودداری كرد.
ویژگی*های ماهی تازه شامل چشم های برآمده، رنگ طبیعی آبشش ها، پوست مرطوب لزج و براق، جداره شكمی سفت و محكم است. همچنین در ماهی تازه فلس ها به راحتی كنده نمی*شود و بوی علف دریایی می*دهد.
افراد باید از خرید آبزیان منجمدی كه در دمای محیط و یا در آب، انجماد زدایی شده و به اسم ماهی تازه به فروش می*رسند پرهیز كنند كه خروج خونابه از بدن ماهی و وجود بافتی نرم و شل ویژگی چنین ماهی هایی است.
در قانون سازمان دامپزشكی كلمه دام به حیوانات اهلی، طیور، ماهی، زنبور عسل، كرم ابریشم، حیوانات آزمایشگاهی و حیوانات باغ وحش اطلاق می*شود و مقصود از كنترل بهداشتی، بازرسی و اقداماتی است كه از لحاظ پیش*گیری و مبارزه با امراض دامی و بیماریهای مشترك بین انسان و دام لازم و ضروری است.
از جمله وظایف سازمان دامپزشكی، بررسی بیماری های دامی، شناسایی مناطق و منابع آلوده و راه سرایت و طرز انتشار بیماری ها، تامین بهداشت دام كشور از طریق پیش*گیری و مبارزه با بیماریهای همه*گیر و قرنطینه*ای دام و همكاری با وزارت بهداشت در امر مبارزه با بیماری های مشترك انسان و دام است.
با توجه به اینكه حدود نیمی از عوامل بیماری زا در انسان ناشی از عوامل ایجاد بیماری*های مشترك بین انسان و دام است، ضروری است رویكرد "دامپزشكی در خدمت سلامت جامعه" به عنوان یك شعار جدی مورد توجه قرار گیرد.
حدود 49 درصد از بیماری های موجود در جهان بین انسان و دام مشترك است كه با برنامه مدون برای واكسیناسیون دام ها، معدوم كردن دام های بیمار و نیز كنترل مرزهای جغرافیایی می*توان تا حد زیادی از شیوع این نوع بیماری*ها جلوگیری كرد.
از جمله بیماری*های مشترك بین انسان و دام، تب مالت ، سل، هاری، مشمشه (بیماری مشترك بین انسان و اسب)، تب خونریزی*دهنده كریمه كنگو و آنفلوانزای فوق حاد پرندگان است.
دكتر آرش آذرنوش، رئیس روابط عمومی سازمان دامپزشكی دراین خصوص می*گوید: این بیماری*ها جزئی از بیماری های مشترك بین انسان و دام هستند كه در ایران نیز طرح*هایی در جهت كنترل آنها به انجام رسیده است و به نحو مطلوبی كنترل شده*اند. علاوه بر این موارد، بیماری*های نوپدید دیگری طی ساله ای اخیر به عنوان بیماری*های مشترك بین انسان و دام شیوع یافته است كه از جمله آنها می*توان به جنون گاوی اشاره كرد.
وی گفت: شرایط نامناسب بهداشت دام در كشورهای همجوار و نقل و انتقال بی*رویه دام و فرآورده*های دامی از عوامل تهدید بیماری های دامی در سطح منطقه است و با وجودی كه ایران از لحاظ ابتلا به بیماری مشترك بین انسان و حیوان در منطقه پرخطری قرار دارد، اما با اقدامات موثری كه در جهت كنترل این بیماری*های انجام شده بر بسیاری از آنها غلبه شده است.
نقش دامپزشكی در بهداشت همگانی، تامین و حفظ بهداشت دام و فرآورده*های دامی، مراقبت و پیشگیری و كنترل زئونوزها (بیماری*های مشترك بین انسان و دام) و سلامت غذا است.
رخداد بیماری هایی نظیر تب برفكی در خاور دور و اروپا، جنون گاوی، تب*های خونریزی*دهنده كریمه كنگو ، سارس و آنفلوآنزای پرندگان در جمعیت های دامی و انسانی در سال های اخیر شواهدی بر بروز بیماری*های نوپدید مشترك بین انسان و دام است.
یكی از فعالیت*های مهم دامپزشكی در جهت ارتقای بهداشت عمومی، كنترل بهداشتی فرآورده*های خام دامی است كه این كنترل در تمام مراحل پرورش و كشتار دام و مرحله عرضه و مصرف فرآورده دامی با نظارت و اقدامات بهداشتی صورت می*گیرد.
دكتر آذرنوش می*گوید: در مرحله قبل از كشتار دام، اقداماتی مانند شناسایی بیماری، واكسیناسیون سراسری، معدوم*سازی دام*های آلوده و اقدامات قرنطینه*ای در واحدهای آلوده در جهت ارتقای بهداشت عمومی انجام می*شود.
بعد از ورود دام به كشتارگاه، با بازرسی كه از دام ها قبل و حین كشتن آنها توسط گروه دامپزشكان انجام می*شود، بیماری*های دام مورد شناسایی قرار می*گیرد كه بعد از این بررسی*ها، دام های آلوده حذف می*شوند.
از جمله شایع ترین بیماری*هایی كه در این مرحله وجود دارد بیماری*های انگلی، علایم عفونت*های عمومی در لاشه دام و همچنین "كیست هیداتیك" است كه از شیوع بیشتری برخوردار است.
به گفته دكتر آذرنوش با حذف دام ها و گوشت*های آلوده به این نوع ویروس*ها، در واقع حلقه*ای از انتقال بیماری*های مشترك بین انسان و دام هم حذف می*شود.
یكی از وظایف سازمان دامپزشكی این است كه دام بیمار یا مظنون به بیماری یا ناقل عامل بیماری را معدوم كند و اگر قابل مصرف تشخیص داده شد، برای ذبح، به كشتارگاه اعزام كند.
بعد از این مرحله در مراكز بسته*بندی و فرآوری گوشت به منظور مقابله با آلودگی*های ثانویه كه ممكن است در اثر نگهداری* نامناسب گوشت به وجود آید، نظارت* بیشتری انجام می*شود.
در مواردی نیز ممكن است بر اثر كشتارهای غیر مجاز، مواردی از آلودگی های گوشت به انواع بیماری*ها وجود داشته باشد كه باید با نظارت بیشتر در مرحله بسته بندی، آن موارد شناسایی و از چرخه مصرف حذف شوند.
افراد به هنگام خرید گوشت باید توجه داشته باشند كه گوشت را حتما از كشتارگاه*های مجاز تهیه کنند و خریدار در خصوص گوشت چرخ كرده باید توجه كند كه عمل چرخ كردن گوشت باید در حضور او انجام شود و از خرید گوشت*هایی كه قبلا چرخ شده اند، خوداری نماید.
از جمله دستورالعمل تهیه گوشت چرخ كرده این است كه به گوشت چرخ كرده نباید هیچگونه ماده افزودنی و نگهدارنده اضافه شود، تمام تجهیزات و وسایل مورد استفاده باید از مواد زنگ نزن كه به آسانی قابل شستشو و ضد عفونی باشد، ساخته شده باشند و در پایان هر روز، تمامی تجهیزات و لوازم با آب گرم و مواد ضدعفونی*كننده مجاز كاملا تمیز و ضدعفونی شوند.
گوشت چرخ*كرده باید حداكثر 25 درصد چربی داشته باشد و بر اساس میزان چربی آن درجه گوشت چرخ*كرده تعیین می*شود به این صورت كه گوشت درجه یك حداكثر 10 درصد، گوشت درجه دو حداكثر 17 درصد و گوشت درجه سه حداكثر 25 درصد چربی دارد.
ویژگی*های گوشت قرمز تازه و سالم
رنگ گوشت باید رنگ طبیعی گوشت دام باشد و رنگ روشن طبیعی آن نباید تیره شده باشد. تغییر رنگ قرمز به سبز، قهوه*ای و خاكستری و ایجاد یك لایه لزج و چسبناك از علائم فساد گوشت است.
سطح خارجی باید بدون رطوبت باشد، هیچ گونه بوی غیرطبیعی مثل بوی ترشیدگی یا تعفن نباید حس شود. گوشت باید سفتی و قوام خاص خود را داشته باشد و كاملا تمیز و عاری از خون*مردگی و اثرات ناشی از ضربه باشد.
گوشت نباید خشك و حالت چروكیده داشته باشد، چربی باید سفت و سفید یا متمایل به سفید و بدون هیچ گونه بوی بدی باشد.
گوشت قرمز منجمد علاوه بر خصوصیات بالا باید فاقد آثار سوختگی ناشی از انجماد باشد و در داخل بسته بندی گوشت نباید خونابه یا آب منجمد وجود داشته باشد.
ویژگی های مرغ تازه
از نظر ظاهری، پوست مرغ باید به طور یكنواخت روی بدن كشیده و عاری از هر گونه پارگی یا تورم، خونمردگی یا تغییر رنگ و خراش باشد.
هیچ گونه بوی غیر طبیعی مانند بوی ترشیدگی یا تعفن از آن به مشام نرسد و عضلات دارای سفتی و قوام طبیعی و چربی ها به رنگ زرد روشن یكنواخت و بدون هر گونه بوی زننده باشد.
مرغ منجمد ، علاوه بر ویژگی های عنوان شده باید در كیسه*های پلاستیكی شفاف و بی*عیب و دست نخورده عرضه شود و در داخل بسته*بندی خونابه یا آب منجمد شده وجود نداشته باشد.
ویژگی های ماهی تازه
آبزیان را فقط از عرضه*كنندگان مجاز باید خریداری كرد. ماهی تازه باید در كنار یخ و یا در یخچال نگهداری شود و از خرید ماهی هایی كه بدون یخ و یا خارج از یخچال عرضه می شوند، باید خودداری كرد.
ویژگی*های ماهی تازه شامل چشم های برآمده، رنگ طبیعی آبشش ها، پوست مرطوب لزج و براق، جداره شكمی سفت و محكم است. همچنین در ماهی تازه فلس ها به راحتی كنده نمی*شود و بوی علف دریایی می*دهد.
افراد باید از خرید آبزیان منجمدی كه در دمای محیط و یا در آب، انجماد زدایی شده و به اسم ماهی تازه به فروش می*رسند پرهیز كنند كه خروج خونابه از بدن ماهی و وجود بافتی نرم و شل ویژگی چنین ماهی هایی است.