Dr.Vahidi
04-23-2011, 04:58 PM
اعضاي مهم بدن اسب عبارتند از :
1- سر
2- گردن
3- تنه
4- دم
دست و پاها
سر ( كله ) :
در بررسي بزرگي و كوچكي سر ( طول و عرض ) و تناسب آن با ديگر اعضاي بدن بايد جنبه توليدي و خصوصيات نژادي اسب مورد توجه قرار گيرد . چنانچه در اسبان باري سنگين وزن سر بزرگ و وزين بوده و با طول و عرض گردن در وضعيت متناسبي قرار دارد . در انواع اسبان سريع الحركت سر نسبتاً سبك است .
فكها :
فاصله بين دو استخوان فك آرواره بايد زياد باشد . در اسبهايي كه فاصله فكين كمتر است حنجره و ناي نيز تنگ است . ضمناً به دليل تنگ بودن فاصله بين فكين ، حيوان هميشه سر خود را بالا نگه داشته و اين امر منجر به مشكل شدن حمل و نقل اسب و اداره آن مي شود . لذا ترجيح داده مي شود فاصله بين فكين و خود حنجره در اسبان سواري زيادتر از معمول وسيع و گشاد باشد .
چشمها :
چشمها وضعيت پر انرژي بودن ، سلامتي و صفت خوب اسب را نشان مي دهند . چشم براق و متحرك بوده و در اسبان تيزتك مشرق زمين چشمها درشت ، جاندار و پر از جاذبه مي باشند .
گوشها :
نبايد چندان اهميتي به بافت گوش و چگونگي وضع آن داد . فقط درازي گوش ، وضعيت و شكل حركت آنها بر روي ظاهر سر و بيان روحيه اسب تأثير دارد . متحرك بودن گوشها دال بر دقيق بودن آن نسبت به اطراف خود مي باشد و اين براي اسب يك صفت مطلوب به حساب مي آيد . همچنين طرز حركت گوشها نشانگر اعلام نقطه نظراتي در خصوص دماي اسب و ويژگي آن است .
گوش اسبان كويري همانند گوش اسب بربر ، عرب و تركمن دراز است ، گوش اسبان انگليسي كم و بيش به شكل گوش اسبان كويري مي باشد .
گردن :
جنسيت و طرز تغذيه اسب در دوره رشد بر روي پهناي قسمت بالايي گردن اثر دارد . اين قسمت در سيلمي ها نسبت به ماديانها پهن تر و عريض تر است.
شكل برش عمودي گردن بايد شبيه به تخم مرغ باشد . قسمت پاييني دايره مانند و بالايي تنگ خواهد بود . قسمت پاييني گردن بايد نسبت به قسمت بالايي گردن كوتاه باشد و برجستگي به جلو نداشته باشد .
به محل اتصال گردن به تنه ( سينه و شانه ) « اتصال گردن »گفته مي شود . در اين مورد بطور طبيعي بايد نژاد و جنسيت اسب مورد توجه قرار گيرد . در ماديانها گردن هميشه داراي ساختمان و شكل ظريف تري خواهد بود .
جدوگاه (p. S ):
بلندي جدوگاه به درازي برجستگيهاي فقراتي مهره هاي موجود در آن بستگي دارد . در بلند بودن جدوگاه ، درازي برجستگيهاي فقراتي به شكل كم شدن اين درازي و در آخر نيز خوابيدن روي هم برجستگيهاي فقراتي به صورت مايل كم و زياد اثر دارد . اگر برجستگيهاي فقراتي به تدريج كوتاه شوند ، جدوگاه دراز مي شود و برعكس اگر به سرعت درازي خود را از دست بدهند ، جدوگاه كوتاه مي شود .
اگر جدوگاه بلند بوده و به خوبي ايستاده و به جلو لغزشي نداشته باشد به آن اهميت داده نمي شود .
پشت :
وقتي صحبت از پشت مي شود ، آن قسمتي از بدن مد نظر است كه از آخرين مهره جدوگاه تا برجستگي كپل را تشكيل مي دهد .
در اسبان سواري و اسبان ارابه اي دو اسبه به خاطر اين كه سنگيني مستقيماً متوجه پشت مي باشد در اين نوع اسبان به بافت و شكل پشت اهميت زيادي داده مي شود . كوتاه بودن پشت ضمن اين كه قابليت حمل حيوان را افزايش مي دهد در راهپيماييهاي سريع و به ويژه در چهار نعل ، عمل بلند كردن قسمت قدامي بدن و جمع كردن آن در در قسمت خلفي به راحتي انجام مي گيرد .
در يك اسب، پشت هرچقدر كوتاه و جدوگاه هرچه دراز و بلند باشد قابليت توليد اين اسب بعنوان يك اسب سواري نيز به همان نسبت خواهد بود .
كمر :
كمر قسمت بين پشت و كپل مي باشد . دراز بودن كمر و جهت آن براساس اصول مطرح شده در رابطه با پشت اسب مي باشد . اگر كمر كوتاه باشد دنده هاي انتهاي برجستگي كپل نزديك شده و در چنين اسباني اتصال قسمت قدامي و خلفي اسب چندان خوب نيست.
اگر دنده ها در حد زيادي به عقب و برجستگي كپل به جلو متمايل باشد در صورت دراز بودن مهره هاي كمر اتصال قسمت قدامي و خلفي بدن از نظر ظاهري به خوبي قابل رؤيت مي باشد.
كپل :
قسمتهاي مختلف كپل در حين حركات ، كار زياد مهمي انجام ميدهند . اولاً بعنوان نقطه اتكا و جابجايي ماهيچه هايي كه سبب حركت به جلو اسب مي شوند بوده و از طرف ديگر بعنوان نقطه اتصال قسمت قدامي و مياني باقسمت خلفي بوده و كمك كننده حركت اسب مي باشد .
بزرگي كپل با طول و عرض مشخص مي شود . هم اندازه بودن كپل در تمامي طول كپل از نظر همه توليدات حائز اهميت مي باشد . عرض كپل به ضخامت ماهيچه هاي موجود در كپل و در نتيجه بر نيروي فشار تأثير مثبت دارد لذا كپل بايد در اسبان سنگين وزن مخصوص كورس پهن و عريض باشد و در اسبان تيز تك در حد امكان دراز اما در حد كفايت پهن باشد .
سينه :
در قفسه سينه عمق و طول مورد توجه مي باشد . عمق سينه از بلند ترين نقطه جدوگاه تا سطح پاييني استخوان سينه مي باشد . اين فاصله در اسبان خوب برابر است با فاصله بين استخوان سينه تا زمين. طول سينه از مفصل شانه تا نقطه اي كه آخرين دنده رو به سمت عقب بيش از بقيه جاها تا خورده است مي باشد . دراز بودن استخوان سينه و تا خوردن دنده ها به سمت عقب تأثير مثبتي بر طول سينه دارد .
شكم :
شكم به خاطر تأثيري كه بر روي قابليت توليدي اسب دارد ضمن اين كه در درجه دوم اهميت قرار دارد به علل گوناگون يكي از نقاطي مي باشد كه در ارزيابي اسب بايدمورد توجه قرار گيرد . به ويژه در اسبان لوكس بايد دقت زيادي در زيبا بودن شكل شكم نمود كه بستگي به بافت و شكل منظم سينه دارد . زيرا شكم ادامه سينه مي باشد و بايد حجم آن نيز با سينه در وضعيت متناسب باشد .
حفره شكمي :
به قسمت بالايي زير مهره هاي كمر منطقه شكم موجود در ميان آخرين دنده و گردي تهيگاه حفره شكمي گفته مي شود .
اگر حفره شكمي تنگ ، كوتاه و كوچك باشد اسب جمع و جور و كوتاه قد ديده مي شود . در حفره شكمي دراز و يا گشاد فاصله بين آخرين دنده و گردي تهيگاه زياد است و قابليت توليدي اين اسبان اكثراً خوب نخواهد بود .
دم :
شكل و بافت دم بر روي ظاهر بدن تأثير دارد . در بررسي ارزش دم اسب وضع محل اتصال دم به بدن و جهت آن بايد مورد توجه قرار گيرد . دم در اسبي كه آرام ايستاده در وضعيت افتاده قرار دارد اما وقتي كه سواري بدهد و يا به ارابه اي بسته شود در نتيجه منقبض شدن ماهيچه هاي پشت و به تبعيت از آن منقبض شدن ماهيچه هايي كه دم را از بالا به پايين مي كشند برآمده نگه داشته مي شود .
پاها :
پاها در وضعيت عادي زير بدن و با قرار گرفتن سم ها در زير مفصل تهيگاه قرار گرفته است.
براي اين كه سرعت اسب بالا برود و قابليت توليد آن بيشتر شود و پاها قابليت برداشتن قدم هاي بزرگي داشته باشند بايد استخوان ران در حد امكان دراز و مايل باشد زيرا اگر استخوان ران دراز باشد پاها بيشتر به جلو باز شده و قدمها بزرگ مي شود .
به جلو كشيده شدن بدن و در نتيجه تمام قابليت توليدي اسب به قابليت باز شدن زاويه زانو بستگي دارد . اگر زاويه مفصل زانو 100 ـ 90 درجه و يا نزديك به آن باشد مي توان گفت اتصال استخوان ران با بخولوق خوب است .
استخوان بخولوق در حد امكان بايد طويل و مايل باشد و اين اسبان براي راه پيمايي در مسيرهاي طولاني و گرفتن سرعت زياد مناسب هستند .
آنچه در مچ پا حائز اهميت است استخوان پاشنه مي باشد . اگر استخوان پاشنه كوتاه و نزديك به بخولوق باشد اثر اهرمي اين استخوان كمتر خواهد شد .
دستها :
ا ساس استخوان دست استخوان بازو است . استخوان بازو در حد امكان بايد دراز باشد و نزديك به حالت خوابيده . دراز بودن اين استخوان باعث بلند بودن گام ها مي گردد .
كتف دراز براي رشد و توسعه عضلات در حد زياد مناسب هستند . زاويه بين استخوان دستي كه در وضعيت نزديك به افقي باشند با كتف 90 درجه يا كمتر از آن مي باشد .
ا ساس استخوان شانه استخوان كتف است . مفصل شانه بين كتف و استخوان دست در حيوانات خوب و سالم بايد نزديك به 90 درجه باشد .
آرنج بعنوان زائده اي از مفصل آرنج مي باشد كه از نظر توليد و فعاليت اسب مهم است. آرنج هرچقدر دراز باشد و زاويه بين آن و محور دست هرچقدر تنگ باشد به همان اندازه اسب خوب است.
درازي ساعد بايد با درازي قلم دست متناسب باشد . در اسبان لوكس و سواري دراز بودن ساعد خوب ا ست كه باعث بلند شدن گامها مي شود .
مچ دست بايد عاري از چربي و گوشت اضافي بوده و خطوط خود را به خوبي نشان دهد.
شكل عادي قلم دست عمود مي باشد و اين نوع مناسبترين شكل براي حمل بار است .
در اسبان اصيل انگليسي و مشرق زمين بطور كلي بافت ا ستخواني ضعيف است و بنابراين در ميان محدوده نژادي بايد به دنبال ا سباني داراي قلم قوي و وسيع بود .
مفصل بخولوق بايد به خوبي رشد كرده و پهن بوده و از نظر ظاهر خارجي با ا ستخوان قلم از نظر پهنا بايد متمايز باشد .
اگر كنار و پهلوي پاييني سم پا دراز و تنگ باشد ، سم دستها نيز به شكل دايره مي باشد و كناره هاي داخلي سم هاي دست نسبت به كناره خارجي اندكي در وضعيت عمودي قرار دارند .
وجود تيپ و ريخت مناسب براي ا سبهايي كه داراي توان برتري هستند ضروري است
1- سر
2- گردن
3- تنه
4- دم
دست و پاها
سر ( كله ) :
در بررسي بزرگي و كوچكي سر ( طول و عرض ) و تناسب آن با ديگر اعضاي بدن بايد جنبه توليدي و خصوصيات نژادي اسب مورد توجه قرار گيرد . چنانچه در اسبان باري سنگين وزن سر بزرگ و وزين بوده و با طول و عرض گردن در وضعيت متناسبي قرار دارد . در انواع اسبان سريع الحركت سر نسبتاً سبك است .
فكها :
فاصله بين دو استخوان فك آرواره بايد زياد باشد . در اسبهايي كه فاصله فكين كمتر است حنجره و ناي نيز تنگ است . ضمناً به دليل تنگ بودن فاصله بين فكين ، حيوان هميشه سر خود را بالا نگه داشته و اين امر منجر به مشكل شدن حمل و نقل اسب و اداره آن مي شود . لذا ترجيح داده مي شود فاصله بين فكين و خود حنجره در اسبان سواري زيادتر از معمول وسيع و گشاد باشد .
چشمها :
چشمها وضعيت پر انرژي بودن ، سلامتي و صفت خوب اسب را نشان مي دهند . چشم براق و متحرك بوده و در اسبان تيزتك مشرق زمين چشمها درشت ، جاندار و پر از جاذبه مي باشند .
گوشها :
نبايد چندان اهميتي به بافت گوش و چگونگي وضع آن داد . فقط درازي گوش ، وضعيت و شكل حركت آنها بر روي ظاهر سر و بيان روحيه اسب تأثير دارد . متحرك بودن گوشها دال بر دقيق بودن آن نسبت به اطراف خود مي باشد و اين براي اسب يك صفت مطلوب به حساب مي آيد . همچنين طرز حركت گوشها نشانگر اعلام نقطه نظراتي در خصوص دماي اسب و ويژگي آن است .
گوش اسبان كويري همانند گوش اسب بربر ، عرب و تركمن دراز است ، گوش اسبان انگليسي كم و بيش به شكل گوش اسبان كويري مي باشد .
گردن :
جنسيت و طرز تغذيه اسب در دوره رشد بر روي پهناي قسمت بالايي گردن اثر دارد . اين قسمت در سيلمي ها نسبت به ماديانها پهن تر و عريض تر است.
شكل برش عمودي گردن بايد شبيه به تخم مرغ باشد . قسمت پاييني دايره مانند و بالايي تنگ خواهد بود . قسمت پاييني گردن بايد نسبت به قسمت بالايي گردن كوتاه باشد و برجستگي به جلو نداشته باشد .
به محل اتصال گردن به تنه ( سينه و شانه ) « اتصال گردن »گفته مي شود . در اين مورد بطور طبيعي بايد نژاد و جنسيت اسب مورد توجه قرار گيرد . در ماديانها گردن هميشه داراي ساختمان و شكل ظريف تري خواهد بود .
جدوگاه (p. S ):
بلندي جدوگاه به درازي برجستگيهاي فقراتي مهره هاي موجود در آن بستگي دارد . در بلند بودن جدوگاه ، درازي برجستگيهاي فقراتي به شكل كم شدن اين درازي و در آخر نيز خوابيدن روي هم برجستگيهاي فقراتي به صورت مايل كم و زياد اثر دارد . اگر برجستگيهاي فقراتي به تدريج كوتاه شوند ، جدوگاه دراز مي شود و برعكس اگر به سرعت درازي خود را از دست بدهند ، جدوگاه كوتاه مي شود .
اگر جدوگاه بلند بوده و به خوبي ايستاده و به جلو لغزشي نداشته باشد به آن اهميت داده نمي شود .
پشت :
وقتي صحبت از پشت مي شود ، آن قسمتي از بدن مد نظر است كه از آخرين مهره جدوگاه تا برجستگي كپل را تشكيل مي دهد .
در اسبان سواري و اسبان ارابه اي دو اسبه به خاطر اين كه سنگيني مستقيماً متوجه پشت مي باشد در اين نوع اسبان به بافت و شكل پشت اهميت زيادي داده مي شود . كوتاه بودن پشت ضمن اين كه قابليت حمل حيوان را افزايش مي دهد در راهپيماييهاي سريع و به ويژه در چهار نعل ، عمل بلند كردن قسمت قدامي بدن و جمع كردن آن در در قسمت خلفي به راحتي انجام مي گيرد .
در يك اسب، پشت هرچقدر كوتاه و جدوگاه هرچه دراز و بلند باشد قابليت توليد اين اسب بعنوان يك اسب سواري نيز به همان نسبت خواهد بود .
كمر :
كمر قسمت بين پشت و كپل مي باشد . دراز بودن كمر و جهت آن براساس اصول مطرح شده در رابطه با پشت اسب مي باشد . اگر كمر كوتاه باشد دنده هاي انتهاي برجستگي كپل نزديك شده و در چنين اسباني اتصال قسمت قدامي و خلفي اسب چندان خوب نيست.
اگر دنده ها در حد زيادي به عقب و برجستگي كپل به جلو متمايل باشد در صورت دراز بودن مهره هاي كمر اتصال قسمت قدامي و خلفي بدن از نظر ظاهري به خوبي قابل رؤيت مي باشد.
كپل :
قسمتهاي مختلف كپل در حين حركات ، كار زياد مهمي انجام ميدهند . اولاً بعنوان نقطه اتكا و جابجايي ماهيچه هايي كه سبب حركت به جلو اسب مي شوند بوده و از طرف ديگر بعنوان نقطه اتصال قسمت قدامي و مياني باقسمت خلفي بوده و كمك كننده حركت اسب مي باشد .
بزرگي كپل با طول و عرض مشخص مي شود . هم اندازه بودن كپل در تمامي طول كپل از نظر همه توليدات حائز اهميت مي باشد . عرض كپل به ضخامت ماهيچه هاي موجود در كپل و در نتيجه بر نيروي فشار تأثير مثبت دارد لذا كپل بايد در اسبان سنگين وزن مخصوص كورس پهن و عريض باشد و در اسبان تيز تك در حد امكان دراز اما در حد كفايت پهن باشد .
سينه :
در قفسه سينه عمق و طول مورد توجه مي باشد . عمق سينه از بلند ترين نقطه جدوگاه تا سطح پاييني استخوان سينه مي باشد . اين فاصله در اسبان خوب برابر است با فاصله بين استخوان سينه تا زمين. طول سينه از مفصل شانه تا نقطه اي كه آخرين دنده رو به سمت عقب بيش از بقيه جاها تا خورده است مي باشد . دراز بودن استخوان سينه و تا خوردن دنده ها به سمت عقب تأثير مثبتي بر طول سينه دارد .
شكم :
شكم به خاطر تأثيري كه بر روي قابليت توليدي اسب دارد ضمن اين كه در درجه دوم اهميت قرار دارد به علل گوناگون يكي از نقاطي مي باشد كه در ارزيابي اسب بايدمورد توجه قرار گيرد . به ويژه در اسبان لوكس بايد دقت زيادي در زيبا بودن شكل شكم نمود كه بستگي به بافت و شكل منظم سينه دارد . زيرا شكم ادامه سينه مي باشد و بايد حجم آن نيز با سينه در وضعيت متناسب باشد .
حفره شكمي :
به قسمت بالايي زير مهره هاي كمر منطقه شكم موجود در ميان آخرين دنده و گردي تهيگاه حفره شكمي گفته مي شود .
اگر حفره شكمي تنگ ، كوتاه و كوچك باشد اسب جمع و جور و كوتاه قد ديده مي شود . در حفره شكمي دراز و يا گشاد فاصله بين آخرين دنده و گردي تهيگاه زياد است و قابليت توليدي اين اسبان اكثراً خوب نخواهد بود .
دم :
شكل و بافت دم بر روي ظاهر بدن تأثير دارد . در بررسي ارزش دم اسب وضع محل اتصال دم به بدن و جهت آن بايد مورد توجه قرار گيرد . دم در اسبي كه آرام ايستاده در وضعيت افتاده قرار دارد اما وقتي كه سواري بدهد و يا به ارابه اي بسته شود در نتيجه منقبض شدن ماهيچه هاي پشت و به تبعيت از آن منقبض شدن ماهيچه هايي كه دم را از بالا به پايين مي كشند برآمده نگه داشته مي شود .
پاها :
پاها در وضعيت عادي زير بدن و با قرار گرفتن سم ها در زير مفصل تهيگاه قرار گرفته است.
براي اين كه سرعت اسب بالا برود و قابليت توليد آن بيشتر شود و پاها قابليت برداشتن قدم هاي بزرگي داشته باشند بايد استخوان ران در حد امكان دراز و مايل باشد زيرا اگر استخوان ران دراز باشد پاها بيشتر به جلو باز شده و قدمها بزرگ مي شود .
به جلو كشيده شدن بدن و در نتيجه تمام قابليت توليدي اسب به قابليت باز شدن زاويه زانو بستگي دارد . اگر زاويه مفصل زانو 100 ـ 90 درجه و يا نزديك به آن باشد مي توان گفت اتصال استخوان ران با بخولوق خوب است .
استخوان بخولوق در حد امكان بايد طويل و مايل باشد و اين اسبان براي راه پيمايي در مسيرهاي طولاني و گرفتن سرعت زياد مناسب هستند .
آنچه در مچ پا حائز اهميت است استخوان پاشنه مي باشد . اگر استخوان پاشنه كوتاه و نزديك به بخولوق باشد اثر اهرمي اين استخوان كمتر خواهد شد .
دستها :
ا ساس استخوان دست استخوان بازو است . استخوان بازو در حد امكان بايد دراز باشد و نزديك به حالت خوابيده . دراز بودن اين استخوان باعث بلند بودن گام ها مي گردد .
كتف دراز براي رشد و توسعه عضلات در حد زياد مناسب هستند . زاويه بين استخوان دستي كه در وضعيت نزديك به افقي باشند با كتف 90 درجه يا كمتر از آن مي باشد .
ا ساس استخوان شانه استخوان كتف است . مفصل شانه بين كتف و استخوان دست در حيوانات خوب و سالم بايد نزديك به 90 درجه باشد .
آرنج بعنوان زائده اي از مفصل آرنج مي باشد كه از نظر توليد و فعاليت اسب مهم است. آرنج هرچقدر دراز باشد و زاويه بين آن و محور دست هرچقدر تنگ باشد به همان اندازه اسب خوب است.
درازي ساعد بايد با درازي قلم دست متناسب باشد . در اسبان لوكس و سواري دراز بودن ساعد خوب ا ست كه باعث بلند شدن گامها مي شود .
مچ دست بايد عاري از چربي و گوشت اضافي بوده و خطوط خود را به خوبي نشان دهد.
شكل عادي قلم دست عمود مي باشد و اين نوع مناسبترين شكل براي حمل بار است .
در اسبان اصيل انگليسي و مشرق زمين بطور كلي بافت ا ستخواني ضعيف است و بنابراين در ميان محدوده نژادي بايد به دنبال ا سباني داراي قلم قوي و وسيع بود .
مفصل بخولوق بايد به خوبي رشد كرده و پهن بوده و از نظر ظاهر خارجي با ا ستخوان قلم از نظر پهنا بايد متمايز باشد .
اگر كنار و پهلوي پاييني سم پا دراز و تنگ باشد ، سم دستها نيز به شكل دايره مي باشد و كناره هاي داخلي سم هاي دست نسبت به كناره خارجي اندكي در وضعيت عمودي قرار دارند .
وجود تيپ و ريخت مناسب براي ا سبهايي كه داراي توان برتري هستند ضروري است