Dr.Hossein.M.Al
11-22-2011, 07:03 PM
وسایل و ابزار لازم:
برای انجام مطلوب واکسیناسیون، بسته به روش واکسیناسیون و نوع واکسن، وسایل و ابزار مختلفی لازم است که عبارتند از:
* فلاسک جهت حفظ زنجیره سرد.
* پنبه و الکل
* ظرف جمع آوری ویالها و سرنگ و سرسوزن مصرف شده.
* واکسن و حلال بمیزان لازم
* سرسوزن (با گیج های مختلف)
* مواد ضد عفونی کننده
* سرنگ اتوماتیک (یکبار مصرف برای برخی حیوانات)
* جعبه کمک های اولیه
* ویال محتوی آدرنالین و آنتی هیستامین جهت درمان موارد بروز شوک یا حساسیت.
* دستگاه اسپری
* لباس سرهم، کفش، کلاه، ماسک، دستکش و عینک
* قطره چکان
سرسوزن: بسته به سن، جثه، راه مصرف و غلظت واکسن از سرسوزنهای مناسب (از نظر شماره) و سر راست استفاده نمائید. برای تزریق زیر جلدی در گاو از سرسوزن شماره 16 یا 18 (بطول 1-5/0اینچ) و برای تزریق عضلانی از سرسوزن شماره 16 یا 18 (بطول 5/1 -1 اینچ) استفاده کنید. برای واکسیناسیون گوسفند و بز بسته به جثه آن ، از سرسوزن شماره 16 یا 18 و در واکسیناسیون بروش تزریقی در طیور از سرسوزن شماره 21 استفاده کنید. طول سرسوزن باید متناسب با جثه دام و کلفتی پوست آن انتخاب گردد (معمولا بطول 5/1 سانتیمتر) . هر چه طول سرسوزن بیشتر باشد احتمال شکستن و خمیده شدن آن بیشتر است. سرسوزنها باید استریل، سر راست و نوک تیز بوده و بازاء هر 20-15 رأس گوسفند و 15-10 راس گاو ، تعویض گردند تا احتمال آلودگی، خمیدگی، و کند شدن نوک آن کاهش یابد. برای جلوگیری از آلودگی ویال واکسن، همیشه از یک سرسوزن استریل مجزا برای کشیدن واکسن به سرنگ استفاده کرده و هرگز سرسوزن تزریقی را وارد ویال واکسن ننمائید. سرسوزن را با احتیاط وارد زیر جلد دام نموده و سعی کنید تزریق بصورت اریب و رو به پائین باشد.
سرنگ: محفظه داخلی سرنگ اتوماتیک ، شیلنگ و ضمائم مربوطه بعد از هر بار مصرف باید با آب مقطر یا آب دیونیزه داغ کاملا شسته و تمیز شود. برای این منظور هرگز از مواد ضدعفونی کننده استفاده نکنید (بجز سطوح خارجی سرنگ). دقت نمایید پس از شستشو ، سرنگ را کاملا خشک نمایید بطوری که آب در داخل سرنگ باقی نماند چون باعث زایل شدن اثر واکسن می گردد. پس از شستشو، سرنگ را در محل خشک و عاری از گرد و غبار نگهداری کنید.
همیشه قبل از واکسیناسیون ، از صحت عملکرد و دقت عمل سرنگ اطمینان حاصل نمائید
حلال: بر حسب نوع واکسن، می توان از سرم فیزیولوژی و یا آب مقطر برای مخلوط نمودن و تهیه محلول یکنواخت استفاده کرد. باید توجه داشت که حلال خنک، استریل، عاری از کلر یا مواد شیمیایی ضدعفونی کننده و دارای تاریخ مصرف باشد. هرگز قبل از اتمام محتوای یک ویال ، نسبت به آماده سازی واکسن لیوفیلیزه دیگر اقدام ننمائید چون باعث کاهش مدت زمان مصرف و بی اثر شدن آن می شود.
موارد احتیاط و نکات ضروری قبل ، حین و پس از واکسیناسیون:
قبل از هر چیز مناطق حساس و در معرض خطر را شناسائی و در ابتدا آن مرکز را تحت پوشش قرار دهید . مناطق پر از دام، دامداریهای همجوار و پر جمعیت ، دامداریهائی که در مناطق مرتفع و در مسیر باد قرار دارند و میادین فروش دام جزء این مناطق بحساب می آیند. اگر در سطح شهرستان یا مناطق مرزنشین فعالیت دارید، بصورت میدانی عمل کرده و در ابتدا مناطق و دامداریهای حاشیه نشین را واکسینه نمائید. یکی دو روز قبل از انجام واکسیناسیون ، دامداران منطقه مورد نظر را در جریان امر قرار داده و هماهنگی لازم را بعمل آورید. از قبل البسه، کفش و لوازم مصرفی را ضدعفونی و آماده نمائید. نام، شماره سریال و کارخانه سازنده واکسنهایی را که به مصرف خواهند رسید همراه با نام مکان تزریق در دفتر مخصوص ثبت نمائید. در سطح دامداریها و روستاها همیشه منطقه ای را برای واکسیناسیون انتخاب کنید که تا حد امکان بدور از گرد و خاک باشد.
دامهایی را که ظرف دو سه هفته آینده کشتار خواهند شد واکسیناسیون ننمائید. بر حسب نوع و تعداد دام موجود، سرنگ، سرسوزن و واکسن کافی بهمراه داشته باشید. زمان بهترین نتیجه حاصل خواهند شد که تمامی دامهای منطقه مورد نظر با در نظر گرفتن سن، آبستنی، بیماری و غیره) در همانروز واکسینه شده و از پراکنده کاری و اهمام کاری پرهیز گردد. اکثریت بیماریها در سنین ، شرایط و فصول خاص بروز می کنند لذا آشنایی با آنها و برنامه ریزی بر آن اساس ضروری است. برای تشکیل یک اکیپ واکسیناسیون و جهت حصول نتیجه مطلوب، علاوه بر راننده، حداقل دو نفر برای تزریق، ثبت، انجام هماهنگی، هدایت و پیشبرد کار لازم است. تمامی واکسیناسیونها و زمان انجام آنها را در دفترچه بهداشتی دام ثبت نمائید. رعایت فاصله زمانی بین دو واکسیناسیون مختلف و نیز تکرار واکسیناسیون (بوستر) در فاصله زمانی توصیه شده بسیار مهم است.
پیش از مهار نمودن کافی، هرگز دام را واکسینه ننمائید جون بعلت حرکات ناگهانی، باعث آسیب دیدن خود یا واکسیناتور شده و یا باعث عدم تزریق مناسب واکسن می گردد. مراقبت باشید که بهنگام تلقیح واکسن بخصوص واکسن بروسلوز، محتویات آن از طریق سرسوزن وارد بدن شما نگردد. قبل و بعد از واکسیناسیون دست و روی خود را با آب و صابون بشوئید. بمنظور جلوگیری از اشاعه برخی بیماریها، برای مهار دام حتی الامکان از تماس دست با بینی و دهان دام خودداری کنید. حتما از علامتگذاری های مخصوص واکسنهای مختلف که نشانه تایید انجام واکسیناسیون است استفاده نمایید. به دامدار یادآور شوید که در ابتدا دامها را براساس سن و سایر شرایط لازم تفکیک نماید و دامها را بصورت مخلوط عرضه ننماید. قبل از تزریق واکسن لیبل یا بروشور آنرا مطالعه و این نکات را بخاطر داشته باشید»
1- دز تزریق 5- احتیاط و نکات ضروری
2- راه تزریق 6- مدت زمان پرهیز از مصرف شیر و گوشت
3- محل تزریق 7- شرایط نگهداری و مصرف
4- علت مصرف 8- تاریخ انقضاء
بهتر است واکسنها بطور جداگانه و با فاصله زمانی تحویز گردند ولی برای کاهش هزینه، استرس و دیگر موارد میتوان برخی واکسنها را با لحاظ کردن تمامی موارد احتیاط و اطمینان از سلامت دام بطور همزمان تزریق کرد بشرطی که:
الف) هر دو واکسن کشته باشد.
ب) یکی از واکسنها کشته و دیگری زنده تخفیف حدت یافته باشد.
ج) یکی از واکسنها باکتریایی و دیگری ویروسی باشد.
د) عدم آبستن بودن دام (هر چند در برخی موارد غیر قابل اجتناب بوده و توصیه می گردد).
ه) هر یک از واکسنها بطور جداگانه و در محل مجزا (دو طرف بدن) تزریق شود.
درخصوص واکسنهای طیور:
* در روز واکسیناسیون و یک روز بعد از آن دمای سالن 2-1 درجه افزوده شود. برای گرفتن جوجه ها باید حداقل استرس به آنها وارد شود لذا یکروز قبل و دو روز بعد از واکسیناسیون از مولتی ویتامین در آب استفاده شود. با کاهش میزان نور و هدایت مرغ ها به انتهای سالن، آنها را در سبدهای مخصوص و حاوی پوشال حمل نمائید. باید سعی شود واکسیناسیون در اسرع وقت به ا تمام رسد بدین منظور باید تعداد کارگر ها و واکسیناتور کافی باشد.
* جهت واکسیناسیون به روش قطره چشمی ، 25 میلی لیتر آب مقطر یا سرم فیزیولوژی خنک و استریل را بازاء هر 1000 دز واکسن، وارد ویال واکسن نموده و پس از حل نمودن کافی، بوسیله قطره چکان مخصوص یک قطره به چشم هر جوجه بچکانید (هر میلی لیتر محتوی 40 قطره). بمنظور اطمینان از انجام صحیح این روش واکسیناسیون، باید صبر نمود تا جوجه نسبت به بلع قطره چکانده شده اقدام نماید چرا که در غیر اینصورت احتمال ریخته شدن قطره به بیرون از چشم زیاد است در مسیر عبور قطره و محتوی واکسن از چشم به دهان، غده لمفیهاردین قرار دارد که بعنوان کلید استارت واکنش ایمنی بدن نسبت به واکسن بحساب می آید. توجه داشته باشید که بدلیل فشار وارده به چینه دان بهنگام در دست گرفتن جوجه و نیز استرس موجود که منجر به ریفلاکس غذا می شود، لازم است 2-1 ساعت قبل از واکسیناسیون ، پرهیز آب و غذا داده شود و بلافاصله پس از اتمام واکسیناسیون ، آب و غذا در اختیار آنها قرارگیرد.
* جهت واکسیناسیون به روش خوراکی براساس تعداد جوجه موجود در مرغداری و سن آنها باید میزان واکسن، حلال و شیر خشک مورد نیاز محاسبه و مصرف گردد. اگر سن جوحه ها تا 10 روز است ، بازاء هر 1000 دز واکسن، 10 لیتر آب آشامیدنی خنک و عاری از کلر بعلاوه 25 گرم شیر خشک لازم است. برای هر یک روز سن اضافه ، 1 لیتر آب بیشتر در نظر بگیرید. نظر به اینکه واکسن می بایست ظرف 2 ساعت مصرف شود، باید 2-1 ساعت قبل از واکسیناسیون ، گله را تشنه نگه داشت.
* جهت واکسیناسیون بروش اسپری ، 300-100 میلی لیتر آب مقطر یا سرم فیزیولوژی خنک و استریل بازاء هر هزار دز واکسن مورد نیاز است.
* برای فرآوری هر 1000 دز واکسن آبله طیور ، واکسن لیوفیلیزه در 10 میلی لیتر سرم فیزلوژی با آب مقطر استریل حاوی 20%گلیسیرین کاملاً حل شود سپس با استفاده از یک سوزن دو شاخ مخصوص، واکسن در پرده بال تزریق گردد.
منبع :مین وت
برای انجام مطلوب واکسیناسیون، بسته به روش واکسیناسیون و نوع واکسن، وسایل و ابزار مختلفی لازم است که عبارتند از:
* فلاسک جهت حفظ زنجیره سرد.
* پنبه و الکل
* ظرف جمع آوری ویالها و سرنگ و سرسوزن مصرف شده.
* واکسن و حلال بمیزان لازم
* سرسوزن (با گیج های مختلف)
* مواد ضد عفونی کننده
* سرنگ اتوماتیک (یکبار مصرف برای برخی حیوانات)
* جعبه کمک های اولیه
* ویال محتوی آدرنالین و آنتی هیستامین جهت درمان موارد بروز شوک یا حساسیت.
* دستگاه اسپری
* لباس سرهم، کفش، کلاه، ماسک، دستکش و عینک
* قطره چکان
سرسوزن: بسته به سن، جثه، راه مصرف و غلظت واکسن از سرسوزنهای مناسب (از نظر شماره) و سر راست استفاده نمائید. برای تزریق زیر جلدی در گاو از سرسوزن شماره 16 یا 18 (بطول 1-5/0اینچ) و برای تزریق عضلانی از سرسوزن شماره 16 یا 18 (بطول 5/1 -1 اینچ) استفاده کنید. برای واکسیناسیون گوسفند و بز بسته به جثه آن ، از سرسوزن شماره 16 یا 18 و در واکسیناسیون بروش تزریقی در طیور از سرسوزن شماره 21 استفاده کنید. طول سرسوزن باید متناسب با جثه دام و کلفتی پوست آن انتخاب گردد (معمولا بطول 5/1 سانتیمتر) . هر چه طول سرسوزن بیشتر باشد احتمال شکستن و خمیده شدن آن بیشتر است. سرسوزنها باید استریل، سر راست و نوک تیز بوده و بازاء هر 20-15 رأس گوسفند و 15-10 راس گاو ، تعویض گردند تا احتمال آلودگی، خمیدگی، و کند شدن نوک آن کاهش یابد. برای جلوگیری از آلودگی ویال واکسن، همیشه از یک سرسوزن استریل مجزا برای کشیدن واکسن به سرنگ استفاده کرده و هرگز سرسوزن تزریقی را وارد ویال واکسن ننمائید. سرسوزن را با احتیاط وارد زیر جلد دام نموده و سعی کنید تزریق بصورت اریب و رو به پائین باشد.
سرنگ: محفظه داخلی سرنگ اتوماتیک ، شیلنگ و ضمائم مربوطه بعد از هر بار مصرف باید با آب مقطر یا آب دیونیزه داغ کاملا شسته و تمیز شود. برای این منظور هرگز از مواد ضدعفونی کننده استفاده نکنید (بجز سطوح خارجی سرنگ). دقت نمایید پس از شستشو ، سرنگ را کاملا خشک نمایید بطوری که آب در داخل سرنگ باقی نماند چون باعث زایل شدن اثر واکسن می گردد. پس از شستشو، سرنگ را در محل خشک و عاری از گرد و غبار نگهداری کنید.
همیشه قبل از واکسیناسیون ، از صحت عملکرد و دقت عمل سرنگ اطمینان حاصل نمائید
حلال: بر حسب نوع واکسن، می توان از سرم فیزیولوژی و یا آب مقطر برای مخلوط نمودن و تهیه محلول یکنواخت استفاده کرد. باید توجه داشت که حلال خنک، استریل، عاری از کلر یا مواد شیمیایی ضدعفونی کننده و دارای تاریخ مصرف باشد. هرگز قبل از اتمام محتوای یک ویال ، نسبت به آماده سازی واکسن لیوفیلیزه دیگر اقدام ننمائید چون باعث کاهش مدت زمان مصرف و بی اثر شدن آن می شود.
موارد احتیاط و نکات ضروری قبل ، حین و پس از واکسیناسیون:
قبل از هر چیز مناطق حساس و در معرض خطر را شناسائی و در ابتدا آن مرکز را تحت پوشش قرار دهید . مناطق پر از دام، دامداریهای همجوار و پر جمعیت ، دامداریهائی که در مناطق مرتفع و در مسیر باد قرار دارند و میادین فروش دام جزء این مناطق بحساب می آیند. اگر در سطح شهرستان یا مناطق مرزنشین فعالیت دارید، بصورت میدانی عمل کرده و در ابتدا مناطق و دامداریهای حاشیه نشین را واکسینه نمائید. یکی دو روز قبل از انجام واکسیناسیون ، دامداران منطقه مورد نظر را در جریان امر قرار داده و هماهنگی لازم را بعمل آورید. از قبل البسه، کفش و لوازم مصرفی را ضدعفونی و آماده نمائید. نام، شماره سریال و کارخانه سازنده واکسنهایی را که به مصرف خواهند رسید همراه با نام مکان تزریق در دفتر مخصوص ثبت نمائید. در سطح دامداریها و روستاها همیشه منطقه ای را برای واکسیناسیون انتخاب کنید که تا حد امکان بدور از گرد و خاک باشد.
دامهایی را که ظرف دو سه هفته آینده کشتار خواهند شد واکسیناسیون ننمائید. بر حسب نوع و تعداد دام موجود، سرنگ، سرسوزن و واکسن کافی بهمراه داشته باشید. زمان بهترین نتیجه حاصل خواهند شد که تمامی دامهای منطقه مورد نظر با در نظر گرفتن سن، آبستنی، بیماری و غیره) در همانروز واکسینه شده و از پراکنده کاری و اهمام کاری پرهیز گردد. اکثریت بیماریها در سنین ، شرایط و فصول خاص بروز می کنند لذا آشنایی با آنها و برنامه ریزی بر آن اساس ضروری است. برای تشکیل یک اکیپ واکسیناسیون و جهت حصول نتیجه مطلوب، علاوه بر راننده، حداقل دو نفر برای تزریق، ثبت، انجام هماهنگی، هدایت و پیشبرد کار لازم است. تمامی واکسیناسیونها و زمان انجام آنها را در دفترچه بهداشتی دام ثبت نمائید. رعایت فاصله زمانی بین دو واکسیناسیون مختلف و نیز تکرار واکسیناسیون (بوستر) در فاصله زمانی توصیه شده بسیار مهم است.
پیش از مهار نمودن کافی، هرگز دام را واکسینه ننمائید جون بعلت حرکات ناگهانی، باعث آسیب دیدن خود یا واکسیناتور شده و یا باعث عدم تزریق مناسب واکسن می گردد. مراقبت باشید که بهنگام تلقیح واکسن بخصوص واکسن بروسلوز، محتویات آن از طریق سرسوزن وارد بدن شما نگردد. قبل و بعد از واکسیناسیون دست و روی خود را با آب و صابون بشوئید. بمنظور جلوگیری از اشاعه برخی بیماریها، برای مهار دام حتی الامکان از تماس دست با بینی و دهان دام خودداری کنید. حتما از علامتگذاری های مخصوص واکسنهای مختلف که نشانه تایید انجام واکسیناسیون است استفاده نمایید. به دامدار یادآور شوید که در ابتدا دامها را براساس سن و سایر شرایط لازم تفکیک نماید و دامها را بصورت مخلوط عرضه ننماید. قبل از تزریق واکسن لیبل یا بروشور آنرا مطالعه و این نکات را بخاطر داشته باشید»
1- دز تزریق 5- احتیاط و نکات ضروری
2- راه تزریق 6- مدت زمان پرهیز از مصرف شیر و گوشت
3- محل تزریق 7- شرایط نگهداری و مصرف
4- علت مصرف 8- تاریخ انقضاء
بهتر است واکسنها بطور جداگانه و با فاصله زمانی تحویز گردند ولی برای کاهش هزینه، استرس و دیگر موارد میتوان برخی واکسنها را با لحاظ کردن تمامی موارد احتیاط و اطمینان از سلامت دام بطور همزمان تزریق کرد بشرطی که:
الف) هر دو واکسن کشته باشد.
ب) یکی از واکسنها کشته و دیگری زنده تخفیف حدت یافته باشد.
ج) یکی از واکسنها باکتریایی و دیگری ویروسی باشد.
د) عدم آبستن بودن دام (هر چند در برخی موارد غیر قابل اجتناب بوده و توصیه می گردد).
ه) هر یک از واکسنها بطور جداگانه و در محل مجزا (دو طرف بدن) تزریق شود.
درخصوص واکسنهای طیور:
* در روز واکسیناسیون و یک روز بعد از آن دمای سالن 2-1 درجه افزوده شود. برای گرفتن جوجه ها باید حداقل استرس به آنها وارد شود لذا یکروز قبل و دو روز بعد از واکسیناسیون از مولتی ویتامین در آب استفاده شود. با کاهش میزان نور و هدایت مرغ ها به انتهای سالن، آنها را در سبدهای مخصوص و حاوی پوشال حمل نمائید. باید سعی شود واکسیناسیون در اسرع وقت به ا تمام رسد بدین منظور باید تعداد کارگر ها و واکسیناتور کافی باشد.
* جهت واکسیناسیون به روش قطره چشمی ، 25 میلی لیتر آب مقطر یا سرم فیزیولوژی خنک و استریل را بازاء هر 1000 دز واکسن، وارد ویال واکسن نموده و پس از حل نمودن کافی، بوسیله قطره چکان مخصوص یک قطره به چشم هر جوجه بچکانید (هر میلی لیتر محتوی 40 قطره). بمنظور اطمینان از انجام صحیح این روش واکسیناسیون، باید صبر نمود تا جوجه نسبت به بلع قطره چکانده شده اقدام نماید چرا که در غیر اینصورت احتمال ریخته شدن قطره به بیرون از چشم زیاد است در مسیر عبور قطره و محتوی واکسن از چشم به دهان، غده لمفیهاردین قرار دارد که بعنوان کلید استارت واکنش ایمنی بدن نسبت به واکسن بحساب می آید. توجه داشته باشید که بدلیل فشار وارده به چینه دان بهنگام در دست گرفتن جوجه و نیز استرس موجود که منجر به ریفلاکس غذا می شود، لازم است 2-1 ساعت قبل از واکسیناسیون ، پرهیز آب و غذا داده شود و بلافاصله پس از اتمام واکسیناسیون ، آب و غذا در اختیار آنها قرارگیرد.
* جهت واکسیناسیون به روش خوراکی براساس تعداد جوجه موجود در مرغداری و سن آنها باید میزان واکسن، حلال و شیر خشک مورد نیاز محاسبه و مصرف گردد. اگر سن جوحه ها تا 10 روز است ، بازاء هر 1000 دز واکسن، 10 لیتر آب آشامیدنی خنک و عاری از کلر بعلاوه 25 گرم شیر خشک لازم است. برای هر یک روز سن اضافه ، 1 لیتر آب بیشتر در نظر بگیرید. نظر به اینکه واکسن می بایست ظرف 2 ساعت مصرف شود، باید 2-1 ساعت قبل از واکسیناسیون ، گله را تشنه نگه داشت.
* جهت واکسیناسیون بروش اسپری ، 300-100 میلی لیتر آب مقطر یا سرم فیزیولوژی خنک و استریل بازاء هر هزار دز واکسن مورد نیاز است.
* برای فرآوری هر 1000 دز واکسن آبله طیور ، واکسن لیوفیلیزه در 10 میلی لیتر سرم فیزلوژی با آب مقطر استریل حاوی 20%گلیسیرین کاملاً حل شود سپس با استفاده از یک سوزن دو شاخ مخصوص، واکسن در پرده بال تزریق گردد.
منبع :مین وت