رفتارشناسي گربه ها

[Dr.Hossein.M.Al]

اهلي شدن گربه:

احتمالاً گربه ها اولين بار توسط مصريان و در حدود 3000 سال پيش از ميلاد مسيح اهلي شدند.

اولين نمايش تصويري گربه ها به سه ميليون سال قبل از تولد مسيح برمي گردد، اما اينكه اينها وحشي بوده اند يا اهلي اطميناني وجود ندارد.

در معبد تي (Ti) در حدود 2600 سال قبل از مسيح گربه اي با قلاده نمايش داده شده است كه اگر اهلي بودن آن را نشان ندهد ولي دليل بر گرفتار شدن آن است.

اسناد متقاعدكننده تري در معبدي كه مربوط به 1900 سال قبل از مسيح است يافت شد كه در آن استخوانهاي 17 گربه در ديگ كوچكي بوده است.

به نظر مي رسد قبول و اهلي كردن گربه ها توسط مصري ها شامل اين مراحل باشد مثلاً:

1-دوره رقابت تا 7000 سال قبل از مسيح) كه گربه هاي وحشي با انسان براي شكار پستانداران كوچك و پرندگان به عنوان منبع غذايي رقابت مي كردند.

2-دوره همزيستي (4000-7000 سال قبل از تولد مسيح) كه گربه هاي نيمه وحشي پاكسازي و خوردن جانوران موذي را انجام مي دادند.

3-دوره اهلي شده (1000-2000 سال قبل از تولد مسيح) كه گربه ها در معبدها جهت انجام مراسم مذهبي محبوس بوده اند.

4-زمان اهلي شدن كامل (از 1000 سال قبل از تولد مسيح به جلو) كه نگهداري گربه جنبه مادي و اشرافي داشته (در مصر) و كم كم انتشار اين حيوان به خارج كشور شروع شد.

مصري ها گربه وحشي آفريقائي (Felis Libyca) را اهلي كردند ولي همتاي اروپايي اينها يعني Felis sylvestris تا به امروز طبيعت وحشي خود را حفظ كرده و حتي تلاش جهت اهلي كردن نسل هاي ناشي از جفت گيري گربه اهلي با گربه وحشي اروپايي بي ثمر بوده است.

به نظر نمي رسد باستان شناسان گواه بي چون و چرايي پيدا كنند تا بتوانند زمان و محل دقيق اهلي شدن گربه را متوجه شوند.

رابطه گربه و انسان احتمالاً با شانس هاي بهره برداري گربه از ايجاد ساختارهاي كشاورزي انسان شروع شد و از اين رو هماهنگ شدن گربه با تغييرات محيط انساني ادامه يافت.

زيست شناسي رفتاري:

اسكلت و عضلات: اسكلت گربه ها حتي با نژادهاي مختلف و گربه هاي مدرن تجملي امروزي بسيار شبيه است. گربه 23 مهره دارد (5 مهره بيش از انسان بالغ). اين مهره ها اضافي در قسمتي از ستون مهره ها قرار دارند كه از پشت بازو ادامه مي يابد. آنها آنقدر محكم به عضلات متصل هستند كه استخوان هاي پشت مي تواند خم، كشيده يا حتي تا º180 بچرخد.

گربه ها روي پنجه راه مي روند. پاهاي جلويي براي گرفتن شكارها سازگار شده اند. پنجه هاي قابل كشش آنها در پاهاي خلقي نيز به اين او كمك مي كنند. البته به جز گربه هاي سيامي و گربه هاي مشرقي (آسيايي) (orientel) كه نمي توانند پنجه هاي پاهاي خلفي خود را بيرون كشيده و دراز كنند.

پاهاي جلويي پنج انگشت دارد كه اولين آنها بالاتر از مچ قرار گرفته است. پاهاي خلفي چهار انگشت دارد كه اولين انگشت وجود ندارد.

گربه ها دونده هاي مسير كوتاه هستند. قفسه سينه آنها نسبتاً كوچك است و نه قلب و نه ريه آنها توانايي جبران نياز بدن را براي مسافتهاي طولاني ندارد.

ساختمان نداني: گربه بالغ 30 دندان دارد. دندانها پيش كوچك هستند و براي خراش و جر دادن گوشت استفاده مي شود ولي عملكرد اصلي جهت تيمار كردن است. دندانهاي نيش بلند، تيز و از دو طرف فشرده است. عمل اصلي آنها جابجايي و شكستن مهره هاي شكار است.

ساختار دنداني گربه به شرح زير است:

آسيا پيش آسيا نيش پيش فك بالا

2 6 2 6

2 4 2 6 فك پائين

بچه گربه ها 26 دندان شيري دارند و هنگامي آسياها رشد مي يابند كه 6 ماه از عمر حيوان گذشته باشد. دندان هاي شيري حدود 14 روزگي ظاهر شده و در 6 ماهگي توسط دندانهاي دائمي جايگزين مي گردند.

انواع حس ها

بينايي: بينايي در اين حيوانات براي حداكثر اثر در نور كم اختصاصي شده است. روشن سازي شبكيه در گربه ها حدود 5 برابر بيشتر از موجوداتي كه در روز فعاليت مي كنند است.

گربه ها داراي taptum Lucidum (لايه تپتوم) هستند كه لايه اي است كه سلولهاي بازتاب كننده در پشت شبكيه دارد. بدينوسيله نور مي تواند شانس ديگري براي برخورد با مولكول هاي فتورسپتور در شبكيه داشته باشد و ميزان تجمع نور در اين چشم تا 40% افزايش مي يابد.

چشم ها به نسبت بدن، اندازه بزرگي دارند. فاصله مردمك تا شبكيه كوتاه است، بنابراين كارايي نور جمع شده افزايش مي يابد.

مردمك چشم گربه بيشتر از مردمك چشم ما گشاد مي شود و مي تواند آن را تا حد شكافي، كوچك كند تا از شبكيه حساس خود محافظت كند. حمايت ديگر توسط غشاء پلك سوم انجام مي گيرد كه معمولاً در هنگام بيماري به خارج كشيده مي شود.

رنگ ها براي گربه ها مهم نيستند. با وجود آن الگو و ميزان روشنايي به نظر مي رسد با اهميت باشد. گربه ها منابع نوري را با پالس هايي با فركان حداكثر Hz60 را تشخيص مي دهند. اين بدان معني است كه آنها احتمالاً تصوير تلويزيون را بصورت لرزان يا پرپرزدن مي بينند.

گربه هاي سيامي اختلال بينايي جدي دارند، زيرا تقريباً تمام فيبرهاي عصبي منشاء گرفته از شبكيه به طرف مقابل مغ تغيير مسير مي دهد و تنها تعداد كمي از فيبرهاي عصبي به همان طرف مغز مي روند.

نسبت طبيعي فيبرهاي عصبي كه به همان طرف مغز مي روند در گربه ها به طور طبيعي 35%، در سگها 25% و در انسان 50% است كه نشان دهنده اهميت ديد دو چشمي در اين سه گونه است.

گربه ها توانايي تفريق اجسام در اندازه هاي مختلف و حتي وقتي اجسام بزرگتر دور مي شوند را دارد. به نظر مي رسد آنها عمق تصوير را همانند انسان درك مي كنند.

-شنوايي: گربه ها مي توانند اصوات را در محدوده 5/10 اكتاو تشخيص دهند (انسانيها حداكثر محدوده 3/9 اكتاو را مي شنوند). محدوده حداكثر حسايت شنوايي 250 هرتز تا 35 كيلوهرتز است كه آنها را توانا مي سازد كه صداي جوندگان كوچك را بشنوند.

گوش گربه مانند آمپلي فاير عمل كرده و شدت صدا را در فركانس هاي 6-2 كيلوهرتز دو تا سه برابر مي كند.

سطح بالاي شنوايي گربه ها 65 كيلوهرتز است در حاليكه در انسان حداكثر 20 كيلوهرتز را مي شنوند.

گربه ها مي توانند منبع نواهايي بين 2000 و 500 هرتز و 24 و 16 كيلوهرتز را لوكاليزه كنند.

تعداد زيادي از گربه هاي با پوشش سفيد و آبي يا با چشم هايي كه هر كدام يك رنگ است، اختلال شنوايي جدي دارند. در موارد ژنتيكي آنها پنج روز پس از تولد كاملاً كر مي شوند. گربه هايي كه هر كدام از چشمهايشان يك رنگ است. (معمولاً تمايل دارند گوشي كه در طرف چشم آبي است كر شود.)

چشايي: حس چشايي به زبان، كام و اپيگلوت محدود مي شود. چگونگي 5 مزه را تشخيص مي دهند. گربه ها به چيزهاي شيرين حساس نيستند، اما حساسيت بالايي به مزه آب دارند. فيبرهاي عصبي پاسخ دهنده به آب مي توانند مزه هاي ديگر را بپوشانند يا تعديل كنند. به همين دليل هم شايد گربه ها چيزهاي شيرين را دوست ندارند. گربه ها تركيبات شيرين ميوه ها را و خيلي از گربه ها ساكروز موجود در شير را نمي توانند هضم كنند، بنابراين شير گاو مي تواند در آنها اسهال ايجاد كند.

مواد شيميايي شامل نيتروژن و سولفور مانند اسيدهاي آمينه گيرنده هاي چشايي گربه را تحريك مي كنند. چربي موجود در گوشت حس بويايي را به نسبت حس چشايي بيشتر تحريك مي كند.

حس چشايي در گربه ها خيلي سريع تكامل مي يابد بطوريكه گربه يك روزه مي تواند محلول هاي شور را از غير شور تفريق كند.

-هضم و حفظ آب: روده گربه ها الگوي گوشتخواري را كاملاً نشان مي دهد و توانايي هضم بالايي براي بيشتر غذاي آنها دارد. روده باريك بسيار با كفايت است ولي روده بزرگ كفايت كمتري دارد و بين كولون و ركتوم تفاوت هاي كمي وجود دار. طول روده تنها 4 برابر طول بدن است.

كليه گربه ها 5/2 برابر ادرار غليظ تري نسبت به انسان توليد مي كنند.

تعريق روشي مهمي براي دفع گرماي گربه ها نيست و خنك شدن معمولاً با له له زدن به دست مي آيد كه فركانس 250 در دقيقه دارد.

-حس لامسه: يك ارتباط قوي بين حس لامسه و شنوايي وجود دارد. ارتعاشات مي توانند به عنوان يك تماس تكرار شونده درك شود.

گربه هاحركات تند و سريع جوندگان كوچك را روي زمين و همچنين ارتعاشات حركات جوندگان را از طريق دانه هاي پاسيني (Pacinian corpuscles) در بالشتك دست و پاي آنها تشخيص مي دهد.

موهاي محكم اطراف لب (سبيل ها) گربه ها در برخورد با سطح سفت نمي خوابد و در نتيجه اطلاعات ضروري را درباره موقعيت سر حيوان در ارتباط با محيط اطراف فراهم مي آورد. موهاي حساس مشابهي روي گونه گربه، بالاي چشمان و پشت پاهاي جلويي حيوان نيز قرار دارد.

پوست گربه با نقاط حساس تماسي نقش و نگار كاري شده و اينها 25-7 تا در هر سانتي مترمربع پوست وجود دارند.

وقتي تلنگر دست مرطوب (خيس) براي جلوگيري از انجام كاري به حيوان وارد مي شود، آزرده شدن حيوان بخاطر رطوبت دست نيست بلكه بخاطر تأثير قطرات آب روي پوست است. اين حركت ماشه تمامم قدمهاي لامسه اي را براي موچ دار شدن پوست تمام بدن حيوان فراهم مي كند.

مانند تمام پستانداران حساس ترين ناحيه اطراف پوزه است. نوك بيني و پايه سبيل ها خصوصاً اعصاب حسي زياد دارند. علي رغم حساسيت گربه به تماس پوست او به دما به طور محسوسي غيرحساس است، (بجز در بين و اطراف آن). لب بالاي گربه مي تواند افزايش گرماي كمتر از 2 درجه و افزايش سرماي كمتر از يك درجه را تشخيص دهد. در گربه ها احساس درد پوست وقتي دما به ºC52 مي رسد مانند احساس درد انسانها در ºC44 است.

پوشش خز مانند گربه ها آنها را در برابر حرارت زياد ايزوله مي كند، بنابراين گربه مي تواند در بخاري با آتش افروخته بنشيند و بدون اينكه متوجه شود كه مويش مي سوزد.

گربه ها علاقمند به هواي سرد نيستند اما اگر مجبور به اين كار شوند خود را وفق خواهند داد.

-حس بويايي: لايه بافتي شامل سلولهاي بويايي در قسمت خلفي بالايي محوطه بيني قرار دارند و گسترش اين سلولها از نظر محوطه اي كه اشغال كرده اند در واقع خيلي بيشتر از انسان نيست. گربه ها حدود 67 ميليون از اين سلولها دارا مي باشند در حاليكه سگها 3-1 بيليون از اينها را دارند. گربه ها ردپاي شكار را جستجو نمي كنند و يا از طريق بوي آن شكار را شناسايي نمي كنند.

استخوان مياني بيني به عنوان يك ارگان كمكي بويايي عمل كرده كه در سقف بالاي دهان جاي گرفته و توسط مجراهايي به داخل بيني و دهان راه دارد. گربه ها وقتي بوي خاصي را استنشاق مي كنند بخصوص اگر مربوط به مسائل جنسي باشد شكلك هاي كنجكاوي را ايجاد مي كنند كه فلهمن (Flehman) ناميده مي شود.

گربه هاي نر بيشتر از ماده ها از اين ارگان استفاده مي كنند و محرك معمول ادرار گربه ديگر است.

-تعادل: اندام اصلي تعادل سيستم وستيبولار است كه قسمتي از گوش داخلي را تشكيل مي دهد. اطلاعات مربوط به حركت در مسير جاذبه، حركت در مسير خطي و جهت سر همه بوسيله اين ارگان مهيا مي گردد.

سيستم رفلكس ها اطلاعات مهيا شده را از طريق دستگاه و ستيبول مستقيماً به چشم ها، عضلات گردن و عضلات بدن و همچنين مغز مخابره مي كند.

بيشتر گربه ها توانايي اين را دارند كه پس از افتادن از ارتفاع با پاهايشان روي زمين بيايند. گربه ابتدا مسير سر و قسمت بالايي بدن خود را براي فرود آمدن تغيير مي دهند. نيمه پائيني بدن سپس در سمت بقيه بدن مي چرخد. تنها 8/1 ثانيه زمان لازم است تا گربه براي فرود مناسب خود را مهيا كند.
منبع : انجمن حمایت از حیوانات ایران

[Dr.Hossein.M.Al]

رفتارهاي توليدمثلي

-بلوغ: وقوع بلوغ در بين گربه*هاي مختلف متفاوت است. ماده*ها ممكن است 5-4 ماهگي براي بلوغ آماده شوند و يا تا يكسالگي بالغ نشوند. نرها طي 4 ماهگي خود ترشح آندروژن*ها را شروع مي*كنند، اما معمولاً بلوغ جنسي تا اينكه گربه به 15-12 ماهگي نرسد رخ نمي*دهد. گربه*هاي سيامي و شرقي (orientel) زودتر از گربه*هاي ايراني بالغ مي*شوند.

-چرخه*هاي جنسي: گربه*هاي وحشي يك فصل جف*گيري در سال دارند. ولي گربه*هاي اهلي براي دوبار، سه بار و حتي چهار بار جفت*گيري در سال آماده هستند.

گربه*هايي كه در نيم كره*شمالي زمين زندگي مي*كنند، نهايتاً دوره چرخه جنسي 15 روزه دارند كه بين اواخر ژانويه و جون (Jone) است ولي براي خيلي از گربه*ها اين چرخه تا سپتامبر طول مي*كشد. ماده*هايي كه در اواخر تابستان به دنيا مي*آيند مي*توانند در اواخر ژانويه همان سال وارد مرحله جفت*گيري شوند، بنابراين ممكن است نسبت به ماده*هايي كه در بهار يا اول تابستان به دنيا مي*آيند زودتر مادر شوند.

يك چرخه فحلي بين 18 تا 24 روز طول مي*كشد. دوره فحلي اگر جفت*گيري رخ دهد حدود 4 روز است. اگر جفت*گيري اتفاق نيفتد اين دوره بيشتر از 10-5 روز مي*شود.

ماده*ها تخمك*گذاري القايي دارند، بنابراين تخمك*گذاري با تحريك جفت*گيري رخ مي*دهد. تخمك*گذاري 27 ساعت پس از جفت*گيري اتفاق مي*افتد. اگر حاملگي ايجاد نگردد ماده*ها وارد مرحله آبستني كاذب شده و به سيكل ديگر تا 36 روز بعد وارد نخواهد شد.

تخمك*گذاري مي*تواند بوسيله تحريك واژن (مثلاً با پارچه نخي) القاء شود، در نتيجه وارد آبستني كاذب شده و با فاز فحلي تا 36 روز آينده وارد نخواهد گرديد.

-جفت*گيري: گربه*ها موجوداتي منزوي هستند، در نتيجه نمي*توان فرض كرد و جنس دقيقاً در زمان باروري تخمك كه تنها 24 ساعت زنده مي*مانند با هم باشند. به همين دليل است كه ماده*ها تخمك*گذاري نمي*كنند مگر با تحريك توسط جفت*گيري.

از آنجائيكه آلت نرها در بعضي گونه*ها كه تخمك*گذاري خودبه*خودي دارند سطح صاف دارد و در بعضي گونه*ها كه سطح خاردار دارد تخمك*گذاري القاء دارند به نظر مي*رسد خاردار بودن آلت براي اين روند (تخمك*گذاري) مهم باشد. حضور اينها در واژن توسط پالس*هاي عصبي به هيپوتالاموس مي*رود كه زنجيره واكنش*هاي هورموني را فعال مي*كند و در نتيجه تخمك*ها از تخمدانها آزاد مي*شوند(6-5 تخمك در يك زمان). اين واقعه 36-25 ساعت پس از جفت*گيري زمان احتياج دارد. اسپرم*ها تا 48 ساعت پس از انزال زنده*اند و خاصيت خود را دارا مي*باشند.

گربه ماده فحل خود را روي زمين پهن مي*كند (درحاليكه سرش به يك طرف است) و بعد مي*چرخد پس سرش را بين پنجه*هايش مي*مالد يا خود را تميز مي*كند. او زمان زيادي را در حاليكه كپلش بالاست و پاهايش حركت مي*كند مي*گذارند. صداهايي كه جنبه همراهي براي همه را دارد، صدايي گرفته و خشن كوتاه است كه خصوصاً در گربه*هاي سيامي مي*تواند اعصاب خوردكن باشد.

اگر چندين نر به نزديكي او بواسطه صدا و فرومون*هاي جنسي كه آنها آن را از فواصل دور تشخيص مي*دهند، كشيده شوند، به واسطه به چنگ آوردن او با هم وارد جنگ مي*شوند. نر برنده مي*تواند به او دسترسي يابد، ولي ابتدا گربه ماده فرار مي*كند. او ممكن است به خود بپيچد يا خود را به اجسام بمالد اما اگر نر نزديك*تر شود ماده آب دهان به سمت او پرت كرده و با پنجه با او برخورد مي*كند. اين تعقيب و گريز ممكن است براي مدتي ادامه يابد اما به تدريج گربه ماده به نر اين اجازه را مي*دهد تا او را بو بكشد. وقتي گربه ماده نهايتاً حاضر به قبول نر شد او قوز مي*كند، پاها خم مي*شود، چشم*ها نيمه بسته، گوشها كمي عقب، دم به كناري مي*رود تا فرج نمايان گردد. در جفت*گيري گربه نر با مشت*هاي خود پوست شل پشت گردن ماده را چنگ مي*زند. گربه نر با پاهاي قدامي خود از ناحيه بازوي ماده او را در آغوش مي*گيرد و پاهاي خلفي خود را به ناحيه تهيگاه ماده چنگ مي*كند. نهايتاً وقتي دخول با موفقيت انجام گرديد، عمل انزال طي چند ثانيه رخ مي*دهد.

هنگامي كه نر عقب مي*كشد ماده جيغ بلندي زده و به خود پيچيده و از چنگ نر خارج مي*شود، برمي*گردد تا در تنبيه دردي كه كشيده با پنجه ضربه*اي به نر بزند و بعد تا فاصله كوتاهي مي*دود.

هيچ معاشقه*اي مشابه اولين جفت*گيري در جفت*گيري هاي بعدي وجود ندارد. در مراحل ابتدايي ممكن است هشت جفت*گيري در محدوده زماني 20 دقيقه اتفاق افتد. اما با گذشت زمان آنها بيشتر منزوي مي*شوند.

دوره جفت*گيري 4-3 روز است و ابتدا جنس نر خسته مي*شود. نقش*ها عوض مي*شود و ماده*ها اظهار عشق مي*كنند ولي نرها به تدريج اشتياق خود را نسبت به جنس ماده از دست مي*دهند.

رفتار مادرانه

-شيرواري: طول اين مدت 67-63 روز است (كمتر معمول است كه به 70 روز برسد).

تعداد متوسط نوزادان: 4 بچه گربه

بيشترين نوزاد گزارش شده از سيامي نقطه آبي=13 بچه گربه

تعداد سرپستان*ها: 8تا

مدت خروج جنين: 30 ثانيه تا 50 دقيقه

زمان*هاي بين دو خروج جنين: 20 تا 45 دقيقه

سن حداكثر باروري=8-2 سال

جوان*ترين سن مادر=6 ماه

مسن*ترين سن مادر=13 سال

-وضع حمل: هر بچه گربه بصورت پيچيده در كيسه نازك شفافي كه بند نافي را به دنبال دارد بيرون مي*آيد. مادر بلافاصله كيسه جنين را پاره كرده و بچه را ليس مي*زند و خشك مي*نمايد. او ممكن است بندناف بچه گربه را هنگام ليس زدن او جدا كند و يا ممكن است تا خروج جفت (دقايقي پس از تولد) صبر كند. سپس او جفت و بندناف را تا محل اتصال اينها به جنين مي*خورد.

اهميت خوردن جفت بر اين اساس است كه جفت داراي هورمونهايي است كه شيرواري را شروع مي*كند، به علاوه ارزش غذايي نيز دارد. گربه مادر در 24 ساعت اول و يا بيشتر با بچه*هاي خود مي*ماند و تغذيه*اي كه او از جفت نموده سبب مي*شود او به شكار نرود.

گاهي مادر كيسه جنين را درست برمي*دارد اما بعد از گاز زدن بندناف ممكن است بچه گربه را بخورد. اين رفتار بيشتر در ماده*هايي كه اولين وضع حمل خود را دارند پيش مي*آيد و دليل اين امر مشخص نيست.

در طي مراحل انتهايي آبستني و بخصوص بعد از وضع*حمل، گربه*هاي ماده نسبت به نرهاي آشنا يا بيگانه بسيار تهاجم*پذير مي*شوند. آنها ممكن است در مواقع حس تهديد بچه*هايشان به گونه*هاي ديگر مثل سگ*ها نيز حمله كنند.

-مراقبت از بچه گربه*هاي تازه متولد شده:

باز شدن چشم*ها: 10-4 روزگي

بلوغ بينايي ادامه مي*يابد تا:3 ماهگي

ظهور دندانهاي شيري:14 روزگي

چشيدن اولين غذاي جامد:4-3هفتگي

شروع از شير گرفتن: حدود 6 هفتگي

از شير گرفته شدن كامل: حدود 12 هفتگي

مادر بيشتر وقتش را در سه هفته اول زندگي بچه*هايش، با آنها مي*گذارند. گربه*هاي وحشي آشيانه خودشان را براي آوردن غذا، زمانهاي كوتاهي ترك مي*كنند. اگر بچه*ها از مادرشان جدا شوند با جيغ و شيون پيوسته به اين امر پاسخ مي*دهند.

-پرستاري از بچه گربه*ها: گربه*هاي مادر بچه گربه را كه شيون مي*كنند را جستجو مي*كنند اما اگر بچه گربه*اي ساكت باشد او را فراموش نخواهد كرد. هر بچه*اي صداي پريشاني يا ناله خاص خود را دارد.

بچه گربه*هاي تازه متولد شده صورت پخش دارند، چشم*هاي بسته و فشرده، پاهاي ضعيف كه نمي*توانند راه بروند ولي دقايقي پس از تولد انها با كمك سرشان شروع به وول*وول خوردن مي*كنند، پاهاي جلويي مانند پارو عمل كرده و پاهاي عقبي آنها را هل مي*دهد. جهت حركت آنها مسير مشخصي ندارد و جهت جستجو، گرماي بدن مادرشان است.

آنها بوسيله بو و غرولند دائمي مادرشان راهنمايي مي*شوند. مادر با خوابيدن به پهلو و هلالي شكل، كار را براي آنها راحت مي*كند. بچه گربه*ها اطراف پوشش مادر آنقدر پوزه مي*مالند و مي*كاوند تا به سرپستان رسيده به مكيدن كنند. به طور طبيعي اين اتفاقات در يك ساعت پس از تولد رخ مي*دهد.

تا روز سوم يا چهارم هر بچه گربه به سمت نوك پستان اختصاصي خود مي*خوابد. تشخيص سرپستانك هر بچه توسط بوي آن است. اگر زير بدن مادر گربه*ها شسته شود و در نتيجه اين بوها پاك شود، بچه*هايش موقتاً توانايي تشخيص سرپستانك خاص خود را از دست مي*دهند.

در ابتدا بچه گربه 8 ساعت در روز در حال مكيدن است و هر دفعه شير مكيدن ممكن است تا 45 دقيقه طول بكشد.

عمل گام برداشتن پاهاي جلويي كه در عمل مكيدن كمك مي*كند باعث تحريك جريان شير مي*شود. اين نوع حركت دستها گاهي در گربه*هاي بالغ هنگام فعاليتهايي كه با صاحب خود انجام مي*دهند ديده مي*شود كه به عنوان علامت رضايت و خرسندي تعبير مي*گردد.

بچه گربه*ها با عدم كفايت بسياري از حس*ها يا فعاليتهاي فيزيكي به دنيا مي*آيند. آنها در 2 هفته اول زندگي خود توانايي ادرار كردن يا مدفوع كردن ندارند و اين امر بسته به تحريك ناحيه تناسلي آنها توسط ليسيدن مادر ميسر مي*گردد. اين امر بسيار مهم است كه وقتي بچه گربه*اي را دستي بزرگ مي*كنيم، غذا دادن تنها كافي نيست و بايد ناحيه تناسلي و ناحيه خلفي بدن با پارچه نرم و مرطوب ماساژ داده شود تا ادرار كردن و مدفوع كردن تحريك گردد.

سه هفته اول زندگي بچه گربه*ها مشابه 18 ماه اول زندگي فرزند انسان است. بچه گربه*هايي كه خيلي زود از مادرشان جدا مي*شوند به نظر مي*رسد، احتمال مشكلات رفتاري را در آينده بيشتر داشته باشند.

در طي سومين تا چهارمين هفته زندگي بچه گربه*ها، مادرشان ناگهان تصميم به پيدا كردن خانه جديد براي آنها مي*كند. عقيده بر اين است اين امر بخاطر برگشت به طبيعت و زندگي وحشي و محافظت عليه مهاجمان احتمالي مي*باشد.

در حدود سه هفتگي، بچه گربه*ها به چيزهايي كه حس كنجكاوي و جذابيت را براي آنها تحريك مي*كند پنجه مي*زنند.

همچنين در اين زمان آنها ياد مي*گيرند مدفوع و ادرار خود را دفن كنند. در طي اين هفته*هايي كه آنها اين توانايي را ندارند. مادرشان فضولات آنها را ليس مي*زند. به طور معمول گربه*ها حفره*اي را در خاك با پاهاي جلويي حفر مي*كنند و با نيمه خلفي روي آن مي*ايستند و سپس با خاك ريختن روي آن خود را پر مي*كنند.

بچه گربه*ها خودشان براي زندگي در خانه حدود 4 هفتگي دست*آموز خواهند شد.

اولين ماه زندگي بچه گربه*ها با وابستگي به مادر است و معمولاً توجه و حضور مادر را نيز به همراه دارد.

دومين ماه معادل دوره بچگي انسان است. شدت وابستگي بچه*ها با مادر كمتر مي*شود. بچه* گربه*ها ديگر هر كاري را با هم نمي*كنند و تفاوتهاي بين آنها آشكار مي*گردد. سلسله مراتب*گذراي آغاز شده و تقريباً هميشه يك بچه گربه غالب در يك زايمان وجود دارد.

دوره از شيرگيري در حدود 6 هفتگي آغاز مي*گردد. از اين زمان گربه مادر خودش را كمتر و كمتر در اختيار بچه*ها قرار مي*دهد. قطع ناگهاني شير وجود ندارد وگرنه شيرخوار مي*ميرد. بچه گربه*ها خوردن غذاي جامد را متعاقب مادرشان از ظرف غذاي او فرا مي*گيرند.

بچه گربه*ها طي بازي با يكديگر پريدن و دنبال هم كردن و فرار كردن را ياد مي گيرند. در 8 هفتگي آنها زمان كمتري را با هم صرف مي*كنند. تا 12 هفتگي آنها تقريباً بطور كامل مستقل مي*شوند اگرچه در حدود 20 هفتگي بالغ خواهند شد.

بچه گربه*هاي 5 ماهه آماده*اند تا زندگي خود را به گونه خودشان بسازند. در طبيعت وحش، خانواده گربه*سانان بيشتر باهم مي*مانند، زيرا تنها يك زايمان در سال دارند ولي گربه*هاي اهلي در 6 ماه پس از زايش دوباره فحل مي*شوند و ممكن است دشمن بچه*هاي خود شده و به هم بغرند يا همديگر را دنبال كنند و بچه گربه*ها نسبت به هم خشن شوند. گربه*هاي يك*ساله با خواهر برادران خود مانند گربه*هاي بيگانه رفتار مي*كنند.

-آموزش: بچه گربه*ها ضرورتي براي آموزش تعقيب كردن ندارند، زيرا آنها براي تعقيب اجسامي كه از آنها دور مي*شوند، برنامه*ريزي شده*اند. تعقيب و گرفتن با آنها زاده مي*شود ولي براي كشتن بايد تحت آموزش قرار گيرند. گربه مادر توجه دارد كه بچه*هايش شانس آموزش كشتن را بواسطه مثالهايي كه از او مي*بينند فرا گيرند.

او همچنين به آنها آموزش مي*دهد كه خطر را بشناسند و دشمنان بلقوه را تشخيص دهند. بچه گربه*ها خيل زود مي*آموزند، نوعي خاص از غرغركردن به عنوان فرماني جهت پخش شدن و پنهان شدن است. اگر حس كنجكاوي آنها باعث شود آنها سريع فرمانبرداري نكنند، غرش مادر با يك ضربه مناسب براي بردن آنها به مسير مطلوب اين

عمل را تكميل مي*كند.

-بازي: بازي كردن توانايي گونه*هايي است كه طريقه زندگيشان مستلزم حركات سريع، جهت*يابي دقيق براي دستيابي به هدف و داشتن عقوبت سنگين در از دست دادن اولين تلاش جهت گرفتن آن چيزي است. ثانياً گونه*هايي كه بازي مي*كنند از گونه*هاي باهوش هستند مثل پريمادها، دلفين*ها و گوشتخواران.

تجربيات دوران كودكي حيوانات تحت حمايت بالغين اجازه مي*دهد كه مغز زمان بيشتري براي پيشرفت داشته باشد.

حيواناتي كه زمان براي بازي دارند از آن ياد مي*گيرند تا چگونه بر پايه تجربيات خود تصميم*گيري كنند.

بچه گربه ها در سه هفتگي شروع به بازي مي*كنند و بازي آنها هدف مشخصي ندارد. دو بچه گربه ممكن است دنبال يكديگر كنند و نقش فرار كننده و تعقيب كننده مرتباً عوض مي*شود. در جنگ*هاي بازي، گاز گرفتن يا ناخن كشيدن شديد نيست و واضح است كه زخم يا كشته شدني در كار نيست.

-شرح الگوهاي بازي بچه گربه*ها به ترتيب زماني: حالت ايستاده و شكم به سمت بالا، بچه گربه*اي روي بچه گربه ديگر كه شكمش رو به بالاست مي*ايستد و تلاش جهت گاز گرفتن سر يا گردن همديگر است (روز26-23). كنار رفتن و با چنگال*ها حمله كردن: بچه گربه پشتش را خم مي*كند، دمش را به سمت بالا و به سمت بدنش حلقه مي*كند و كنار يا اطراف بچه گربه يا جسم ديگر راه مي*رود (34-32 روزگي). تعقيب و پرش: بچه گربه از گربه*اي فرار و يا او را تعقيب مي*كند و سپس موقعيت بدني ذكر شده در بازي كنار رفتن و حمله با چنگال*ها را گرفته و شروع به حمله مي*كند(46-36روزگي).

تا 18 هفتگي بچه گربه تمايل خود را براي بازي از دست مي*دهد و معمولاً پس از آن تنها به طور انفرادي ديده مي*شود.

-تغذيه: در طي سه هفته اول زندگي كل تغذيه بچه گربه*ها از طريق شير مادر تأمين مي*شود. در گربه*هاي وحشي ميزان مناسب و با كفايتي پروتئين از عضلات مواد معدني و ويتامينهاي با ارزش از روده و استخوانهاي شكار تأمين مي*گردد. بدن شكار همچنين مقدار آب كافي در اختيار آنها مي*گذارد.

گربه*ها نمي*توانند تمام مواد شيميايي مورد نياز جهت متابوليزشان را تأمين كنند و وابسته به بدن شكار خود براي تأمين اينها هستند. به عنوان مثال تورين، كه براي بينايي ضروري است در بدن گربه*ها متابوليزه نمي*شود و بايد از خارج دريافت شود.

گربه*ها دو برابر سگها به پروتئين بيشتري احتياج دارند. بين %30-25 كالري دريافتي آنها بايد شامل چربي حيواني باشد. چربي حيواني همچنين منبع ويتامين E,D,A است كه بدن گربه*ها نمي*تواند توليد كند.

از آنجائيكه سم*زدائي بدن گربه*ها ضعيف است و از طرفي متابوليسم*شان به اين قضيه وابسته است پس شكار آنها بايد اين كار را برايشان انجام دهد. به همين دليل هم هست كه داروهاي به نظر كم خطر مثل آسپرين يا اسيدبنزوئيك بعنوان نگه دارنده غذا براي گربه*ها بسيار سمي است.

گربه*هاي اهلي بر خلاف طبيعت صحرائي خود، آب را به بي*ميلي مي*نوشند. از آنجائيكه غذاي كنسروشده تا %83 آب دارد، گربه*هايي كه با اين غذا تغذيه مي*شوند به ندرت آب مي*نوشند. غذاي خشك احتياج به نوشيدن آب هم دارد.

گربه*هاي اهلي تغذيه كننده*ها گاه*گاهي هستند. اما به عنوان غذادهنده*هاي فرصت*طلب آنها ممكن است الگوي فعاليتي متفاوتي براي دستيابي به شكار داشته باشند گاه شكارچي و گاه پاكسازي كننده يا توسط ساحب تغذيه شوند.

غذايي كه ترجيح مي*دهند: گوشت*خام، روده*ها، غذاي آماده (خشك يا مرطوب)، پس*مانده آشپزخانه

دماي ترجيحي:ºC40-24

رفتارهاي غارتگرانه (شكار): گربه*ها با يك توانايي ذاتي غارتگرانه*اي به دنيا مي*آيند و حيواناتي كه هرگز شكار نمي*كنند يا با شكار مقابل نمي*شوند اين رفتار را همچنان نشان خواهند داد.

تجارب اوليه بچه گربه در ارتباط با مهارت شكار گربه*هاي بالغ مي*باشد ولي اين ضرورتي ندارد. بچه گربه*هايي كه در محيط*هاي بدون دستيابي به شكار پرورش يافته*اند نيز رفتار غارتگري كافي مانند بالغين را به نمايش خواهند گذاشت.

حس*هاي بينايي و شنوايي مهمترين حس*ها براي تشخيص شكار است. صدا ممكن است توجه گربه را جلب كند اما اين حركت جسم شكار گونه است كه اساساً مسؤول تحريك توالي زنجيره شكار است.

دو استراتژي در مورد گربه*ها مشاهده شده است. گربه ممكن است آرام راه برود، نگاه كند، بشنود و به طور منظم بايستد و بر روي صدا يا تصويري تمركز كند. متناوباً ممكن است استراتژي كمين را اتخاذ كند. بدين معني كه در منطقه*اي كه شكار معمولاً به وفور يافت مي*شود مثل لانة موش*ها مي*نشيند و انتظار مي*كشد. گربه نزديك لانه زيرزمين موش منتظر شده و به سوراخ خيره مي*شود تا موش پديدار شود. با ظهور شكار گربه منتظر خواهد ماند تا حيوان فاصله*اي را طي مي*كند. بعد از عمليات موفقيت*آميز شكار ممكن است در همان نقطه خورده شود و يا به خانه انتقال يابد.

تمام گربه*هاي شكارچي توانايي واكنش*هاي ويژه*اي در جهت حمله و گاز گرفتن نقطه كشنده براي شكار هستند. در گربه*ها گردن نقطه هدف ترجيحي است. گربه به شكار از بالا و پائين حمله مي*كند و پس گردن او را گرفته و به طور طبيعي بسيار دقيقي ستون مهره*ها را هدف گاز قرار مي*دهد.

گربه*ها معمولاً خوردن شكارشان را از انتهاي سر او شروع مي*كنند. اين عمل جهت كندن پر يا پوشش شكار است.

گربه*ها گاهي با شكارشان بازي مي*كنند، او را مرتباً پرت كرده و تعقيب مي*كنند. بازي با شكار براي مشاهده كننده انسان بسيار رنجاننده است.

سه نوع بازي با شكار وجود دارد. اولين رفتار اكتشافي ضروري است. براساس ديدن اسباب*بازي جديد يا چيز عجيب، گربه با شك به او نزديك شده و سپس در فاصله مطمئن قوز كرده و پنجه خود را كشيده و آهسته به جسم ناشناخته مي*زند.

اين رفتار در مورد چيزهايي كه گربه چند سري پنجه به سمت آنها روانه كرده و جسم تخريب*پذير است تشديد مي*شود. بعضي گربه*ها اين روش را در مورد شكار كشته شده اعمال مي*كنند.

دومين نوع بازي نوع كشنده شكار بود كه در بالا ذكر شد.

نوع سوم بازي تنها وقتي رخ مي*دهد كه حيوان مرده باشد. گربه رقص*پرشي و ديوانه*واري را انجام مي*دهد و خودش را خم كرده و اطراف شكار يكسري جهش*هايي مي*كند. اين كار معمولاً متعاقب شكار طولاني و خسته*كننده با يك حيوان بزرگ و خطرناك اجرا مي*شود.

-خواب: گربه*ها 3-2 عمرشان را خواب هستند. طول مدت خواب در روز بسته به هوا، درجه گرسنگي، سن و آيا اينكه مستعد عمليات جنسي هستند يا خير متفاوت است.

گربه*هاي كسل و يا مسن بيشتر وقتشان را صرف خواب مي*كنند.

وقتي گربه مي*رود كه بخوابد، ابتدا وارد دوره خواب سبك مي*شود كه 30-10 دقيقه طول مي*كشد. تعداد حركات سريع چشم بين 8 تا 30 بار بطور يكباره رخ مي*دهد. بعد خواب سبك وارد مرحله REM مي*شود كه در اين مرحله عضلات گربه جمع و ناخن*هايش بيرون كشيده و تو مي*روند. گوش*ها، دم و سبيل*ها مي*لرزند. اين مرحله 7-6 دقيقه طول كشيده و گربه دوباره وارد مرحله خواب سبك مي*شود. اين مراحل آنقدر تكرار مي*شوند تا گربه از خواب برخيزد.

گربه*هاي سالم %15 زندگيشان را در REM، %50 در خواب سبك، و %35 را بيدار مي*گذرانند. در 4 هفته اول زندگي گربه*ها فقط در مرحله REM مي*خوابند كه %50 روزشان را تشكيل مي*دهد. گربه ها در REM به نظر مي*رسد كه مي*توانند خواب ببينند.

-جستجوي راحتي: گربه*ها ساعات بيداريشان را با تيمار كردن، يافتن غذا، مشاهده محيط و تعيين قلمروشان مي*گذرانند.

گربه*هاي خارج خانه*اي آشيانه ندارند و در عوض در جستجوي مأوايي آرام، بدون كوران و گرم مي*گردند. گربه*هاي وحشي شهري به داخل زيرزمين يا خانه*هاي متروكه و خالي مي*روند.

گربه*هاي خانگي براي خواب، گرم*ترين نقطه خانه را ترجيح مي دهند.

-بهداشت و تيمار كردن: گربه*ها حيوانات خانگي مناسبي هستند، زيرا بسيار تميز هستند. آنها پوست تميزشان را ليس مي*زنند، حتي وقتي كه با مواد بودار يا سمي آغشته باشد.

وقتي صورت خود را تميز مي*كند. گربه پائين*ترين قسمت يكي از پاهاي قدامي خود را ليس زده و بالاي پنجه را مرطوب مي*كند تا بوسيله آن خاصيت اسفنجي يافته و يك طرف صورت را تميز كند. سپس گربه پاي قدامي ديگر را مرطوب كرده و طرف ديگر صورت خود را تميز مي*كند. گربه از پاهاي خلفي جهت خاراندن پوشش خود استفاده مي*كنند.

انعطاف بالاي بدن گربه*ها اين اجازه را به آنها مي*دهد كه دندان*ها، زبان و پاها به تمام قسمتهاي بدن برسد.

[Dr.Hossein.M.Al]

-اساس تيمار كردن:

زمان صرف شده جهت تيمار كردن در بين گربه*هاي مختلف متفاوت است. بعضي گربه*ها چند دقيقه در روز در حاليكه بعضي 3-1 زمان بيداري خود را صرف اين كار مي*كنند.

شستن غدد زير جلدي را كه در ضد آب نگه داشتن پوشش مهم است، تحريك مي*كند. به علاوه گربه ممكن است ويتامين دي (D) را از پوشش خود (كه با نور خورشيد توليد شده) ليس بزند. شستن در از دست دادن گرما و خنك كردن نقش بازي مي*كند.

تميز كردن نابجا: گربه*اي كه دوست دارد بيرون برود با ليسيدن خود مشخص نمي*كند كه كجا بوده و چه به سرش آورده است.

تميز كردن بيش از حد خود در گربه*ها مي*تواند علامت كسل بودن باشد. گربه*هاي كسل و افسرده ممكن است دم و بعضي قسمتهاي بدنشان را بيش از حد ليس بزنند كه حتي ملتهب شود. تيمار كزدن بيش از حد همچنين مي*تواند خطر ايجاد گلوله را در معدة گربه*ها افزون كند.

بچه گربه*ها تميز كردن خود را از سه هفتگي شروع مي*كنند و تا 6 هفتگي در آن استاد مي*شوند.

تا سه هفتگي، مادر بچه*هايش را تميز مي*كند كه به علاوه بهداشت در كمك دفع ادرار و مدفوع آنها مشوق باشد. بچه گربه*ها جهت تميز كردن متقابل خواهر برادران خود و يا مادر خود به كار گماشته مي*شوند. گربه*هاي بالغ كه رفتار دوستانه دارند، نيز اقدام به تميز كردن همديگر مي*كنند.

«ارتباط»

-ارتباط بينايي: گربه*ها توسط وضعيت بدني و صورتي با همديگر در مورد حالاتشان ارتباط برقرار مي*كنند.

تغيير در وضعيت گوش و گشاد شدن مردمك پرمعني است.

وضعيت صورت در موارد مختلف انگيزش: (a) هشيار، (b) تهديد تهاجمي، (c) افزايش ترس (d) بيان دو جنبه*اي تهاجمي- تدافعي. (f) و (e) متمايل به افزايش تهديد تدافعي.

همين*سري گرفته شده در مورد وضعيت بدني نيز مشاهده مي*شود: (a) وضعيت بدني راحت. (b) گربه صميمي با دم برافراشته در وضعيت آشنايي و سلام. (c) گربه مهاجم كه تمايل به حمله را نشان مي*دهد. (d) گربه ترسيده با پشت قوز كرده و دم افراشته، موي گردن و دم نيز معمولاً سيخ مي*شود. (e) گربه ناسازگار و ترسيده اما اگر تحريك يا خشمگين شود حمله خواهد كرد.

گربه ترسيده دمش را فوق*العاده افراشته كرده و پشتش را خم مي*كند. موهاي ناحيه دم و پشت سيخ شده و دم را شبيه شيشه پاك*كن (bottle brush) مي*شود.

چنگ زدن و خراش انداختن مثال ديگري از ارتباط بينايي است، اگرچه در حس بويايي نيز نقش دارد. گربه*هاي خانگي معمولاً بر وسايل خانه چنگ مي*زنند يا به چوب*ها خراش مي اندازند. گربه*هاي وحشي روي درختان و ديگر وسايل چوبي خراش زياد ايجاد مي*كنند. انجام چنين كاري يك نشان قابل روئت از فعاليتشان برجا مي*گذارد يا ممكن است توسط ترشحات مانده به جا از غدد بالشتكي در طي پنجه زدن، گربه*هاي ديگر را جذب كنند.

-ارتباط صدايي (شنيداري): گربه*ها صداهاي مختلفي ايجاد مي*كنند. 16 الگوي مختلف تشخيص داده شده است و تحت سه گروه اصلي طبقه*بندي مي*شود: الگوي مِرمِري (زمزمه*اي) در وضعيتهاي راحتي و دوستانه، الگوهاي صدادار: صداهاي بندبندي در ارتباط با درخواست توجه كردن، صداهاي شديد در هنگام حمله، دفاع يا جفت*گيري.

صداي خرخر كردن ابتدا تلاشي است در ارتباط با پرستاري كردن به طوريكه ميوي ناراحتي بچه گربه مي*تواند تفاوتي براي هر بچه باشد.

بعضي گربه*هاي اهلي صداي غرغر پارس مانندي در هنگام اعلان خطر ايجاد مي*كنند.

گربه*هاي نر يك صداي خاص به حالت ريشخند كردن گربه*ها اطراف منزل ايجاد مي*كند و آنها را به جنگ مي*طلبد.

در هنگام عشق*بازي، گربه*هاي ماده صداي تيزي توليد مي*كنند كه به منزله قبول انجام جفت*گيري است.

خرخر كردن به طور كلي به عنوان علامت خرسندي و رضايت گربه*هاي خانگي فرض شده، اگرچه آن مي*تواند در درد ناشي از مردن هم ايجاد شود ولي معمولاً آن صدا عميق*تر و بلندتر است.

-ارتباط بويايي: گربه*ها غدد بويي پراكنده*اي در دم، بطور فراوان در هر قسمت پاهاي قدامي و همچنين در لبها و ناحيه چانه* دارا هستند. اجسام بي*جان در نقاط خاصي و با مفاهيم خاصي توسط دم و غدد لبي *علامت*گذاري مي*شوند.

غدد پيشين سر در علامت*گذاري حين ماليدن دوستانه سر كمك مي*كنند.

انسانها نمي*توانند بوي ترشحات اين غدد را حس كنند، اما گربه*ها آنها را حاوي اطلاعات فراوان مي*دانند.

غدد بويي در اطراف مقعد نيز حضور دارند كه به نظر مي*رسد منبع پخش بو در ادرار و مدفوع است. آنها براي گربه ديگر مشخص مي*كند كه حيوان نر بوده و يا ماده و اگر ماده بوده آيا در دوره فحلي بوده است يا خير. نرها به طور معمول نشانه*هاي بويي را روي درختان، ديوارها، صندوق*هاي پست و هر چيز ايستاده*اي به جا مي*گذارند. ماده*ها نيز در فحلي ادرار خود را روي اجسام دور و برخود پخش مي*كنند.

بعضي بوهايي كه گربه*ها تراوش مي*كنند فرومون*هايي است كه واكنش*هاي ويژه*اي را در حيواناتي كه آن را بو مي*كند برمي*انگيزد. به عنوان مثال بوي ماده فحل حيوان نر را جهت تعقيب او تشويق مي*كند.

-ارتباط ملامسه*اي: ماليدن خود به اجسام يا اشخاص به عنوان قسمتي از ارتباط بويايي فرض مي*شود، ماليدن گربه*ها ترشحاتي از غدد روي بدنشان را به شيء يا شخص مورد نظر به جا مي*گذارد. اين رفتار به عنوان ارتباط ملامسه*اي در گروه*هاي اجتماعي مهم است. ماليدن غدد گونه*اي ولي معمولاً از حيوان با رده پائين*تر در مقابل موجود غالب مشاهده مي*گردد.

ارتباط ملامسه*اي و تحريك در بچه گربه*هاي جوان بسيار مهم است، زيرا حس لامسه، گسترش يافته*ترين حس در هنگام تولد است.

-تشخيص گربه در گروه: تحقيق در ديدار اوليه بين گربه*ها بيني به بيني با سر كشيده و بدن كمي خم اتفاق مي*افتد. هر دو، حيوان تلاش مي*كنند گردن و تهيگاه همديگر را بو كنند، قبل از آنكه سراغ بو كردن مقعد بروند. گربه*هاي صميمي به طريقه ورزش خود ادامه مي*دهند ولي غريبه*ها ممكن است به يك طرف برگشته و آماده جنگ شوند.

-بنيان اجتماعي: گربه*ها در اساساً موجوداتي منزوي هستند ولي بسيار تطابق*پذيرند. وقتي مناطق محدود مي*گردند، مثلاً در مناطق غير شهري آنها فرم گروه*هاي سستي را پيدا مي*كنند.

گربه*هاي ساكن در گروه شانس*هاي بسياري را براي تماس اجتماعي دارند و ماده*هاي* گروه ممكن است ساعات فراواني را در جمعيتهاي ديگر گذرانيده و گاه*گاهي فعل و انفعالاتي بين آنها اتفاق بيفتد. ماده*ها در كلوني*هاي وحشي ممكن است از بچه*هاي هم مراقبت كنند.

تجمع گربه*هايي كه كاري نمي*كنند، معمولاً جفت*گيري شبانه دارند. آنها كاملاً اجتماعي هستند. نر و ماده مكاني كه خيلي از محل زندگي جمعيشان دور نيست مي*نشينند و به تميز كردن و ليس زدن همديگر مي*پردازند. گاهي رفتار خصمانه ممكن است ديده شود مانند هيس كردن و گوش را پائين آوردن اما اين تجمعات عموماً صلح*آميز است و خارج از فصل جفت*گيري رخ مي*دهد.

با وجود اين تجمع حيوانات يك غالبيت نسبي ايجاد مي*كند كه به چندين گربه اين اجازه را مي*دهد كه با هم زندگي كنند، اما اگر بتوانند حريم خصوصيشان را نگه دارند. حريم شخصي يك دايره با يك قطر مشخص است. اگر آن حريم كم مي*شود رئيس مستبد و چندين گربه منفور ظاهر مي*شوند. منفورها به طور مداوم از طرف گربه*هاي ديگر كلوني مورد حمله قرار مي*گيرند. بازي كردن متوقف مي*شود. رفت آمد به دور و بر كمتر شده و غرغر و هيس كردن مداوم شنيده مي شود. گربه*ها ديگر آرام نيستند و هوشياري مزمن خواهند داشت.

گربه*هاي شهري با پرسه زدن آزاد مشكل مشابهي ممكن است داشته باشند به اين ترتيب كه جمعيت وقتي به نقطه*اي مي*رسند كه گربه*هاي نر نمي*توانند منطقه*اي در اندازه نياز ايجاد كنند جنگ بين نرها، ادرار كردن زياد، عدم خاك كردن مدفوع زياد مي*شود. عدم اختيار ادرار ناشي از عصبي بودن و بيماري پوستي بدليل تحريك احساسي و تميز كردن مداوم خود، امكان ظهور دارد.

سلطه*طلبي (غالب بودن): در جمعيت گربه*هايي كه پرسه آزاد مي*زنند غالب بودن وجود دارد ولي نوع رده*بندي در آنها به حد سلسله مراتبي كه در سگها ديده مي*شود، نمي*رسد. به عنوان مثال گربه مغلوبي كه از راه مشتركي رد مي*شود يك غالبيت موقتي براي گربه مافوق كه بعد از او از آن مسير رد شده ايجاد مي*كند. پس غالب بودن در گربه*ها بسته به زمان و مكان است. اين پديده را غالب بودن نسبي مي*نامند.

گربه*ها سلطه خود را بر اساس فضايي كه هستند و زمان خاص روز تغيير مي*دهند.بعضي گربه*ها كه صبح در روي زمين* بازي مي*كنند و مي*دوند نسبت به آنهايي كه وقتشان را در بعدازظهر در آنجا مي*گذرانند برتر هستند. اين قضيه ربطي به رتبه*بندي واقعي آنها ندارد.

دفاع از خانه و مناطق مربوط به آن شديداً توسط نرها طي فصل جفت*گيري اعمال مي*شود، اگرچه نرها نسبت به ماده*هاي متجاوز صبر بيشتري پيشه مي*كنند.

در رقابت غذايي معمولاً يك غالبيت خطي مشخصي وجود دارد.

بين غالب بودن و تهاجمي بودن يك رابطه مشخصي وجود ندارد. گربه*هايي كه تهاجم*پذيري بيشتري براي تسلط بر غذا دارند، لزوماً غالبيت اجتماعي بيشتري ندارند.

-قلمرو: گربه*ها معمولاً مكان خاصي را براي استراحت يا خواب خود دارند. (مانند گوشه انبار). محدودة خانه منطقه*اي است كه گربه معمولاً پرسه مي*زند و رابطه كم و بيش دوستانه با گربه*ها دارد و جاهايي كه گربه*هاي ديگر از آن محروم هستند.

ماده*ها قلمرو كوچك*تري دارند و احتمالاً از حياط*خانه*اي كه در آن زندگي مي*كنند فراتر نيست ولي نرها ممكن است از پنج جريب زمين (5تا 4047 مترمربع) و يا بيشتر دفاع كنند.

گربه*ها ترجيح مي*دهند از درگيري دوري كنند. تكنيك دوري از درگيري برنامه*ريزي زماني دارد. گربه*ها حس عالي زماني دارند كه از آن در افزايش محدوده قلمرو خود استفاده مي*كنند. به عنوان مثال در مورد گربه*هايي كه مرزهاي فلمرويي مشترك دارند. يكي در روز حق عبور دارد و ديگري بعدازظهر. در خانه*هايي كه چند گربه دارد نيز زمان*بندي در مورد محدوده خانه مشاهده مي*گردد.

در روابط بين گربه*ها علائمي كه فاصله ايمني را كم مي*كند مانند خوابيدن به پشت نسبت به سگها كمتر ديده مي*شود. اين رفتار اساساً نشان*دهنده اعتماد به انسان است. با وجود اين تهديدهايي مثل هيس كردن، غر زدن، شلاقي زدن دم معمولاً جهت افزايش فاصله ايمني انجام مي*گردد.

تهاجم*پذيري: تهاجم*پذيري در گربه*ها معمولاً بخاطر ترس ايجاد مي*شود. ترس دو نوع واكنش را به دنبال دارد: جنگ با فرار.

تهاجم*پذيري بوسيله گرفتن بعضي حالات مشخص مي*شود.

در تقابل دو گربه كه هيچ*كدام مسير خود را منحرف نمي*كنند، ممكن است مسئله با تهديد ملايمي مثل خيره شدن تمام شود، به عنوان مثال دو گربه*اي كه در مسير با هم برخورد مي*كنند. هر رو مي*ايستند و به هم خيره مي*شوند و تلاش مي*كنند تا حق عبور را بگيرند. يكي ممكن است برنده شود يا شايد هر دو عقب*نشيني كنند.

گاهي هيچ كدام تسليم نمي*شوند و حالت كاملاً تهديدآميزي ايجاد مي*گردد. با وجود اين به ندرت جنگ اتفاق مي*افتد. معمولاً يكي فرار مي*كند و فاتح تعقيب مي*كند.

تهاجم*پذيري غيرمستقيم وقتي است كه گربه ضربه*اي را به گربه مجاور مي*زند، بخاطر اينكه جنگ بر سر غذا را به گربه*اي ديگر واگذار كرده است.

درد و بيماري ممكن است ايجاد تهاجم*پذيري كند. گربه*اي كه توسط دامپزشك تهديد مي*شود با گاز گرفتن، پنجه زدن و هيس كردن تلاش براي رهايي مي*كند.

[Dr.Hossein.M.Al]

-اختلالات رفتاري:

گربه*ها كمتر از سگها از تغييرات رابطه با انسان متأثر مي*شوند و بيشتر بخاطر تغيير در محيط تحت*تأثير قرار خواهند گرفت.

ملالت و افسردگي ممكن است در گربه*ها سبب خود تميز كردن بيش از حد شود كه شايد باعث آسيب به خود شود. گربه*هاي تحت تحريك ممكن است درگير خود مك زدن به عنوان رفتاري نابجا شوند. تهيگاه، دم، سرپستانهاي جلويي يا پنجه*ها ممكن است مورد مكش قرار گيرند.

بعضي ماده*ها به فاصله كمي قبل از بلوغ آشفته و حتي گاهي دچار تشنج مي*شوند. محروميت جنسي در نتيجه حبس در خانه ممكن است سبب افزايش ناآرامي، از دست دادن شرايط و افزايش تهاجم*پذيري در گربه*هاي نر و ماده شود.

اسهال مزمن ممكن است گسترش يابد و شرايط شبه تشنج نيز در بعضي گربه*ها گزارش شده است.

افسردگي و عدم غذا خوردن به عنوان واكنش*هاي محروميت يا عزاداري در مواقع از دست دادن صاحب خود يا در پانسيون گذاشتن آنها يا خانه*اي كه صاحبين به مسافرت رفته*اند روي مي*دهد.

گربه*ها ممكن است ادرار و مدفوع را خارج از ظرف مخصوص آن به عنوان علامت ناراحتي يا بيماري انجام دهند.

گربه*هاي رنجور از نگراني يا حسادت ممكن است زخم، فلج پلك سوم، عدم غذا خوردن و ريزش موها را نشان دهند.

تأثيرات اخته كردن: اخته كردن تغييرات رفتاري را براي گربه*ها ايجاد نمي*كند. ماده*هاي اخته شده رفتارهاي مربوط به فحلي را ديگر نشان نمي*دهند و در نرهاي اخته پخش ادرار و بوي ادرار كمتر خواهد شد. اخته كردن همچنين پرسه زدن و جنگيدن با نرهاي ديگر در زمان فحلي ماده*ها را كاهش خواهد داد. نرهاي اخته از غير اخته عمر بيشتري مي*كنند.

اخته كردن گربه*ها روش بسيار مهمي جهت كنترل جمعيت گربه*هاي وحشي است.
ترجمه دكتر عباس زاده
انجمن حمايت از حيوانات

[wapp]

инфо (http://audiobookkeeper.ru)инфо (http://cottagenet.ru)инфо (http://eyesvision.ru)инфо (http://eyesvisions.com)инфо (http://factoringfee.ru)инфо (http://filmzones.ru)инфо (http://gadwall.ru)инфо (http://gaffertape.ru)инфо (http://gageboard.ru)инфо (http://gagrule.ru)инфо (http://gallduct.ru)инфо (http://galvanometric.ru)инфо (http://gangforeman.ru)инфо (http://gangwayplatform.ru)инфо (http://garbagechute.ru)инфо (http://gardeningleave.ru)инфо (http://gascautery.ru)инфо (http://gashbucket.ru)инфо (http://gasreturn.ru)инфо (http://gatedsweep.ru)
инфо (http://gaugemodel.ru)инфо (http://gaussianfilter.ru)инфо (http://gearpitchdiameter.ru)инфо (http://geartreating.ru)инфо (http://generalizedanalysis.ru)инфо (http://generalprovisions.ru)инфо (http://geophysicalprobe.ru)инфо (http://geriatricnurse.ru)инфо (http://getintoaflap.ru)инфо (http://getthebounce.ru)инфо (http://habeascorpus.ru)инфо (http://habituate.ru)инфо (http://hackedbolt.ru)инфо (http://hackworker.ru)инфо (http://hadronicannihilation.ru)инфо (http://haemagglutinin.ru)инфо (http://hailsquall.ru)инфо (http://hairysphere.ru)инфо (http://halforderfringe.ru)инфо (http://halfsiblings.ru)
инфо (http://hallofresidence.ru)инфо (http://haltstate.ru)инфо (http://handcoding.ru)инфо (http://handportedhead.ru)инфо (http://handradar.ru)инфо (http://handsfreetelephone.ru)инфо (http://hangonpart.ru)инфо (http://haphazardwinding.ru)инфо (http://hardalloyteeth.ru)инфо (http://hardasiron.ru)инфо (http://hardenedconcrete.ru)инфо (http://harmonicinteraction.ru)инфо (http://hartlaubgoose.ru)инфо (http://hatchholddown.ru)инфо (http://haveafinetime.ru)инфо (http://hazardousatmosphere.ru)инфо (http://headregulator.ru)инфо (http://heartofgold.ru)инфо (http://heatageingresistance.ru)инфо (http://heatinggas.ru)
инфо (http://heavydutymetalcutting.ru)инфо (http://jacketedwall.ru)инфо (http://japanesecedar.ru)инфо (http://jibtypecrane.ru)инфо (http://jobabandonment.ru)инфо (http://jobstress.ru)инфо (http://jogformation.ru)инфо (http://jointcapsule.ru)инфо (http://jointsealingmaterial.ru)инфо (http://journallubricator.ru)инфо (http://juicecatcher.ru)инфо (http://junctionofchannels.ru)инфо (http://justiciablehomicide.ru)инфо (http://juxtapositiontwin.ru)инфо (http://kaposidisease.ru)инфо (http://keepagoodoffing.ru)инфо (http://keepsmthinhand.ru)инфо (http://kentishglory.ru)инфо (http://kerbweight.ru)инфо (http://kerrrotation.ru)
инфо (http://keymanassurance.ru)инфо (http://keyserum.ru)инфо (http://kickplate.ru)инфо (http://killthefattedcalf.ru)инфо (http://kilowattsecond.ru)инфо (http://kingweakfish.ru)инйо (http://kinozones.ru)инфо (http://kleinbottle.ru)инфо (http://kneejoint.ru)инфо (http://knifesethouse.ru)инфо (http://knockonatom.ru)инфо (http://knowledgestate.ru)инфо (http://kondoferromagnet.ru)инфо (http://labeledgraph.ru)инфо (http://laborracket.ru)инфо (http://labourearnings.ru)инфо (http://labourleasing.ru)инфо (http://laburnumtree.ru)инфо (http://lacingcourse.ru)инфо (http://lacrimalpoint.ru)
инфо (http://lactogenicfactor.ru)инфо (http://lacunarycoefficient.ru)инфо (http://ladletreatediron.ru)инфо (http://laggingload.ru)инфо (http://laissezaller.ru)инфо (http://lambdatransition.ru)инфо (http://laminatedmaterial.ru)инфо (http://lammasshoot.ru)инфо (http://lamphouse.ru)инфо (http://lancecorporal.ru)инфо (http://lancingdie.ru)инфо (http://landingdoor.ru)инфо (http://landmarksensor.ru)инфо (http://landreform.ru)инфо (http://landuseratio.ru)инфо (http://languagelaboratory.ru)инфо (http://largeheart.ru)инфо (http://lasercalibration.ru)инфо (http://laserlens.ru)инфо (http://laserpulse.ru)
инфо (http://laterevent.ru)инфо (http://latrinesergeant.ru)инфо (http://layabout.ru)инфо (http://leadcoating.ru)инфо (http://leadingfirm.ru)инфо (http://learningcurve.ru)инфо (http://leaveword.ru)инфо (http://machinesensible.ru)инфо (http://magneticequator.ru)инфо (http://magnetotelluricfield.ru)инфо (http://mailinghouse.ru)инфо (http://majorconcern.ru)инфо (http://mammasdarling.ru)инфо (http://managerialstaff.ru)инфо (http://manipulatinghand.ru)инфо (http://manualchoke.ru)инфо (http://medinfobooks.ru)инфо (http://mp3lists.ru)инфо (http://nameresolution.ru)инфо (http://naphtheneseries.ru)
инфо (http://narrowmouthed.ru)инфо (http://nationalcensus.ru)инфо (http://naturalfunctor.ru)инфо (http://navelseed.ru)инфо (http://neatplaster.ru)инфо (http://necroticcaries.ru)инфо (http://negativefibration.ru)инфо (http://neighbouringrights.ru)инфо (http://objectmodule.ru)инфо (http://observationballoon.ru)инфо (http://obstructivepatent.ru)инфо (http://oceanmining.ru)инфо (http://octupolephonon.ru)инфо (http://offlinesystem.ru)инфо (http://offsetholder.ru)инфо (http://olibanumresinoid.ru)инфо (http://onesticket.ru)инфо (http://packedspheres.ru)инфо (http://pagingterminal.ru)инфо (http://palatinebones.ru)
инфо (http://palmberry.ru)инфо (http://papercoating.ru)инфо (http://paraconvexgroup.ru)инфо (http://parasolmonoplane.ru)инфо (http://parkingbrake.ru)инфо (http://partfamily.ru)инфо (http://partialmajorant.ru)инфо (http://quadrupleworm.ru)инфо (http://qualitybooster.ru)инфо (http://quasimoney.ru)инфо (http://quenchedspark.ru)инфо (http://quodrecuperet.ru)инфо (http://rabbetledge.ru)инфо (http://radialchaser.ru)инфо (http://radiationestimator.ru)инфо (http://railwaybridge.ru)инфо (http://randomcoloration.ru)инфо (http://rapidgrowth.ru)инфо (http://rattlesnakemaster.ru)инфо (http://reachthroughregion.ru)
инфо (http://readingmagnifier.ru)инфо (http://rearchain.ru)инфо (http://recessioncone.ru)инфо (http://recordedassignment.ru)инфо (http://rectifiersubstation.ru)инфо (http://redemptionvalue.ru)инфо (http://reducingflange.ru)инфо (http://referenceantigen.ru)инфо (http://regeneratedprotein.ru)инфо (http://reinvestmentplan.ru)инфо (http://safedrilling.ru)инфо (http://sagprofile.ru)инфо (http://salestypelease.ru)инфо (http://samplinginterval.ru)инфо (http://satellitehydrology.ru)инфо (http://scarcecommodity.ru)инфо (http://scrapermat.ru)инфо (http://screwingunit.ru)инфо (http://seawaterpump.ru)инфо (http://secondaryblock.ru)
инфо (http://secularclergy.ru)инфо (http://seismicefficiency.ru)инфо (http://selectivediffuser.ru)инфо (http://semiasphalticflux.ru)инфо (http://semifinishmachining.ru)инфо (http://spicetrade.ru)инфо (http://spysale.ru)инфо (http://stungun.ru)инфо (http://tacticaldiameter.ru)инфо (http://tailstockcenter.ru)инфо (http://tamecurve.ru)инфо (http://tapecorrection.ru)инфо (http://tappingchuck.ru)инфо (http://taskreasoning.ru)инфо (http://technicalgrade.ru)инфо (http://telangiectaticlipoma.ru)инфо (http://telescopicdamper.ru)инфо (http://temperateclimate.ru)инфо (http://temperedmeasure.ru)инфо (http://tenementbuilding.ru)
tuchkas (http://tuchkas.ru/)инфо (http://ultramaficrock.ru)инфо (http://ultraviolettesting.ru)

[wapp]

инфо (http://audiobookkeeper.ru)55.2 (http://cottagenet.ru)Bett (http://eyesvision.ru)Bett (http://eyesvisions.com)Blaw (http://factoringfee.ru)Vilh (http://filmzones.ru)Thre (http://gadwall.ru)Stan (http://gaffertape.ru)Гинд (http://gageboard.ru)Шевч (http://gagrule.ru)Nina (http://gallduct.ru)Oper (http://galvanometric.ru)Zyli (http://gangforeman.ru)Micr (http://gangwayplatform.ru)Comp (http://garbagechute.ru)
Inte (http://gardeningleave.ru)Макс (http://gascautery.ru)Zyli (http://gashbucket.ru)Chri (http://gasreturn.ru)слов (http://gatedsweep.ru)Dalv (http://gaugemodel.ru)Medi (http://gaussianfilter.ru)Blum (http://gearpitchdiameter.ru)Wind (http://geartreating.ru)Csar (http://generalizedanalysis.ru)Ando (http://generalprovisions.ru)What (http://geophysicalprobe.ru)Кита (http://geriatricnurse.ru)Dolb (http://getintoaflap.ru)серт (http://getthebounce.ru)
Cafe (http://habeascorpus.ru)Корж (http://habituate.ru)Mika (http://hackedbolt.ru)Brad (http://hackworker.ru)Gord (http://hadronicannihilation.ru)Мака (http://haemagglutinin.ru)серт (http://hailsquall.ru)Doct (http://hairysphere.ru)обуч (http://halforderfringe.ru)Fran (http://halfsiblings.ru)Kres (http://hallofresidence.ru)Noki (http://haltstate.ru)Tefa (http://handcoding.ru)Sony (http://handportedhead.ru)Pete (http://handradar.ru)
Patr (http://handsfreetelephone.ru)Льво (http://hangonpart.ru)Jean (http://haphazardwinding.ru)Kate (http://hardalloyteeth.ru)XVII (http://hardasiron.ru)Тимч (http://hardenedconcrete.ru)1278 (http://harmonicinteraction.ru)Icon (http://hartlaubgoose.ru)губе (http://hatchholddown.ru)Sure (http://haveafinetime.ru)кино (http://hazardousatmosphere.ru)Poke (http://headregulator.ru)Eleg (http://heartofgold.ru)Morn (http://heatageingresistance.ru)Mark (http://heatinggas.ru)
Jame (http://heavydutymetalcutting.ru)Фили (http://jacketedwall.ru)Chri (http://japanesecedar.ru)Миха (http://jibtypecrane.ru)Гибс (http://jobabandonment.ru)Стеф (http://jobstress.ru)Звер (http://jogformation.ru)Nigh (http://jointcapsule.ru)цент (http://jointsealingmaterial.ru)Etni (http://journallubricator.ru)Aman (http://juicecatcher.ru)XVII (http://junctionofchannels.ru)Delu (http://justiciablehomicide.ru)Wind (http://juxtapositiontwin.ru)коро (http://kaposidisease.ru)
Медв (http://keepagoodoffing.ru)Wind (http://keepsmthinhand.ru)Mari (http://kentishglory.ru)Half (http://kerbweight.ru)Браг (http://kerrrotation.ru)Rune (http://keymanassurance.ru)Lynn (http://keyserum.ru)Hear (http://kickplate.ru)меня (http://killthefattedcalf.ru)Skin (http://kilowattsecond.ru)Krin (http://kingweakfish.ru)Anim (http://kinozones.ru)Иллю (http://kleinbottle.ru)9059 (http://kneejoint.ru)Bubc (http://knifesethouse.ru)
Patr (http://knockonatom.ru)Anot (http://knowledgestate.ru)Кита (http://kondoferromagnet.ru)9055 (http://labeledgraph.ru)Swee (http://laborracket.ru)diam (http://labourearnings.ru)RHZN (http://labourleasing.ru)Bern (http://laburnumtree.ru)Smar (http://lacingcourse.ru)мате (http://lacrimalpoint.ru)Фоми (http://lactogenicfactor.ru)Гогу (http://lacunarycoefficient.ru)Robi (http://ladletreatediron.ru)Alex (http://laggingload.ru)Wolf (http://laissezaller.ru)
Carl (http://lambdatransition.ru)Brad (http://laminatedmaterial.ru)Pete (http://lammasshoot.ru)жизн (http://lamphouse.ru)Разм (http://lancecorporal.ru)Garm (http://lancingdie.ru)Simp (http://landingdoor.ru)Disn (http://landmarksensor.ru)Resp (http://landreform.ru)Ryut (http://landuseratio.ru)FORD (http://languagelaboratory.ru)Cohi (http://largeheart.ru)KKOE (http://lasercalibration.ru)Magi (http://laserlens.ru)Phil (http://laserpulse.ru)

[wapp]

Кита (http://laterevent.ru)Clim (http://latrinesergeant.ru)Miel (http://layabout.ru)Boya (http://leadcoating.ru)флаг (http://leadingfirm.ru)теор (http://learningcurve.ru)Snow (http://leaveword.ru)Арти (http://machinesensible.ru)O143 (http://magneticequator.ru)Case (http://magnetotelluricfield.ru)Прок (http://mailinghouse.ru)плас (http://majorconcern.ru)Edmi (http://mammasdarling.ru)LEXU (http://managerialstaff.ru)Heli (http://manipulatinghand.ru)
Film (http://manualchoke.ru)Школ (http://medinfobooks.ru)Mode (http://mp3lists.ru)Snow (http://nameresolution.ru)моде (http://naphtheneseries.ru)язык (http://narrowmouthed.ru)Тимо (http://nationalcensus.ru)Park (http://naturalfunctor.ru)курс (http://navelseed.ru)WIND (http://neatplaster.ru)Wind (http://necroticcaries.ru)Петр (http://negativefibration.ru)Соро (http://neighbouringrights.ru)комп (http://objectmodule.ru)Brau (http://observationballoon.ru)
днем (http://obstructivepatent.ru)Fran (http://oceanmining.ru)упак (http://octupolephonon.ru)Todd (http://offlinesystem.ru)ЛитР (http://offsetholder.ru)ЛитР (http://olibanumresinoid.ru)Пучк (http://onesticket.ru)рома (http://packedspheres.ru)Hote (http://pagingterminal.ru)ЛитР (http://palatinebones.ru)Сама (http://palmberry.ru)ЛитР (http://papercoating.ru)ЛитР (http://paraconvexgroup.ru)Вруб (http://parasolmonoplane.ru)Марл (http://parkingbrake.ru)
Emil (http://partfamily.ru)Ябло (http://partialmajorant.ru)Звор (http://quadrupleworm.ru)Sinf (http://qualitybooster.ru)Howl (http://quasimoney.ru)земл (http://quenchedspark.ru)Бурл (http://quodrecuperet.ru)Want (http://rabbetledge.ru)маст (http://radialchaser.ru)Whir (http://radiationestimator.ru)Beli (http://railwaybridge.ru)Amal (http://randomcoloration.ru)Кадр (http://rapidgrowth.ru)John (http://rattlesnakemaster.ru)Лапш (http://reachthroughregion.ru)
Futu (http://readingmagnifier.ru)Berg (http://rearchain.ru)Andr (http://recessioncone.ru)Beat (http://recordedassignment.ru)Куро (http://rectifiersubstation.ru)ARIS (http://redemptionvalue.ru)орга (http://reducingflange.ru)Мета (http://referenceantigen.ru)West (http://regeneratedprotein.ru)Кисл (http://reinvestmentplan.ru)Harm (http://safedrilling.ru)Григ (http://sagprofile.ru)Григ (http://salestypelease.ru)англ (http://samplinginterval.ru)Ясум (http://satellitehydrology.ru)
Empi (http://scarcecommodity.ru)Naru (http://scrapermat.ru)Соде (http://screwingunit.ru)писа (http://seawaterpump.ru)Brut (http://secondaryblock.ru)Сюза (http://secularclergy.ru)худо (http://seismicefficiency.ru)Топо (http://selectivediffuser.ru)Agua (http://semiasphalticflux.ru)изда (http://semifinishmachining.ru)Magi (http://spicetrade.ru)Magi (http://spysale.ru)Magi (http://stungun.ru)Посп (http://tacticaldiameter.ru)Edua (http://tailstockcenter.ru)
Juli (http://tamecurve.ru)Sabi (http://tapecorrection.ru)Льво (http://tappingchuck.ru)обра (http://taskreasoning.ru)Jerr (http://technicalgrade.ru)Тата (http://telangiectaticlipoma.ru)Magn (http://telescopicdamper.ru)Роко (http://temperateclimate.ru)Жени (http://temperedmeasure.ru)Bonu (http://tenementbuilding.ru)tuchkas (http://tuchkas.ru/)Фоми (http://ultramaficrock.ru)Рого (http://ultraviolettesting.ru)

[wapp]

сайт (http://audiobookkeeper.ru)сайт (http://cottagenet.ru)сайт (http://eyesvision.ru)сайт (http://eyesvisions.com)сайт (http://factoringfee.ru)сайт (http://filmzones.ru)сайт (http://gadwall.ru)сайт (http://gaffertape.ru)сайт (http://gageboard.ru)сайт (http://gagrule.ru)сайт (http://gallduct.ru)сайт (http://galvanometric.ru)сайт (http://gangforeman.ru)сайт (http://gangwayplatform.ru)сайт (http://garbagechute.ru)
сайт (http://gardeningleave.ru)сайт (http://gascautery.ru)сайт (http://gashbucket.ru)сайт (http://gasreturn.ru)сайт (http://gatedsweep.ru)сайт (http://gaugemodel.ru)сайт (http://gaussianfilter.ru)сайт (http://gearpitchdiameter.ru)сайт (http://geartreating.ru)сайт (http://generalizedanalysis.ru)сайт (http://generalprovisions.ru)сайт (http://geophysicalprobe.ru)сайт (http://geriatricnurse.ru)сайт (http://getintoaflap.ru)сайт (http://getthebounce.ru)
сайт (http://habeascorpus.ru)сайт (http://habituate.ru)сайт (http://hackedbolt.ru)сайт (http://hackworker.ru)сайт (http://hadronicannihilation.ru)сайт (http://haemagglutinin.ru)сайт (http://hailsquall.ru)сайт (http://hairysphere.ru)сайт (http://halforderfringe.ru)сайт (http://halfsiblings.ru)сайт (http://hallofresidence.ru)сайт (http://haltstate.ru)сайт (http://handcoding.ru)сайт (http://handportedhead.ru)сайт (http://handradar.ru)
сайт (http://handsfreetelephone.ru)сайт (http://hangonpart.ru)сайт (http://haphazardwinding.ru)сайт (http://hardalloyteeth.ru)сайт (http://hardasiron.ru)сайт (http://hardenedconcrete.ru)сайт (http://harmonicinteraction.ru)сайт (http://hartlaubgoose.ru)сайт (http://hatchholddown.ru)сайт (http://haveafinetime.ru)сайт (http://hazardousatmosphere.ru)сайт (http://headregulator.ru)сайт (http://heartofgold.ru)сайт (http://heatageingresistance.ru)сайт (http://heatinggas.ru)
сайт (http://heavydutymetalcutting.ru)сайт (http://jacketedwall.ru)сайт (http://japanesecedar.ru)сайт (http://jibtypecrane.ru)сайт (http://jobabandonment.ru)сайт (http://jobstress.ru)сайт (http://jogformation.ru)сайт (http://jointcapsule.ru)сайт (http://jointsealingmaterial.ru)сайт (http://journallubricator.ru)сайт (http://juicecatcher.ru)сайт (http://junctionofchannels.ru)сайт (http://justiciablehomicide.ru)сайт (http://juxtapositiontwin.ru)сайт (http://kaposidisease.ru)
сайт (http://keepagoodoffing.ru)сайт (http://keepsmthinhand.ru)сайт (http://kentishglory.ru)сайт (http://kerbweight.ru)сайт (http://kerrrotation.ru)сайт (http://keymanassurance.ru)сайт (http://keyserum.ru)сайт (http://kickplate.ru)сайт (http://killthefattedcalf.ru)сайт (http://kilowattsecond.ru)сайт (http://kingweakfish.ru)сайт (http://kinozones.ru)сайт (http://kleinbottle.ru)сайт (http://kneejoint.ru)сайт (http://knifesethouse.ru)
сайт (http://knockonatom.ru)сайт (http://knowledgestate.ru)сайт (http://kondoferromagnet.ru)сайт (http://labeledgraph.ru)сайт (http://laborracket.ru)сайт (http://labourearnings.ru)сайт (http://labourleasing.ru)сайт (http://laburnumtree.ru)сайт (http://lacingcourse.ru)сайт (http://lacrimalpoint.ru)сайт (http://lactogenicfactor.ru)сайт (http://lacunarycoefficient.ru)сайт (http://ladletreatediron.ru)сайт (http://laggingload.ru)сайт (http://laissezaller.ru)
сайт (http://lambdatransition.ru)сайт (http://laminatedmaterial.ru)сайт (http://lammasshoot.ru)сайт (http://lamphouse.ru)сайт (http://lancecorporal.ru)сайт (http://lancingdie.ru)сайт (http://landingdoor.ru)сайт (http://landmarksensor.ru)сайт (http://landreform.ru)сайт (http://landuseratio.ru)сайт (http://languagelaboratory.ru)сайт (http://largeheart.ru)сайт (http://lasercalibration.ru)сайт (http://laserlens.ru)сайт (http://laserpulse.ru)

[wapp]

сайт (http://laterevent.ru)сайт (http://latrinesergeant.ru)сайт (http://layabout.ru)сайт (http://leadcoating.ru)сайт (http://leadingfirm.ru)сайт (http://learningcurve.ru)сайт (http://leaveword.ru)сайт (http://machinesensible.ru)сайт (http://magneticequator.ru)сайт (http://magnetotelluricfield.ru)сайт (http://mailinghouse.ru)сайт (http://majorconcern.ru)сайт (http://mammasdarling.ru)сайт (http://managerialstaff.ru)сайт (http://manipulatinghand.ru)
сайт (http://manualchoke.ru)сайт (http://medinfobooks.ru)сайт (http://mp3lists.ru)сайт (http://nameresolution.ru)сайт (http://naphtheneseries.ru)сайт (http://narrowmouthed.ru)сайт (http://nationalcensus.ru)сайт (http://naturalfunctor.ru)сайт (http://navelseed.ru)сайт (http://neatplaster.ru)сайт (http://necroticcaries.ru)сайт (http://negativefibration.ru)сайт (http://neighbouringrights.ru)сайт (http://objectmodule.ru)сайт (http://observationballoon.ru)
сайт (http://obstructivepatent.ru)сайт (http://oceanmining.ru)сайт (http://octupolephonon.ru)сайт (http://offlinesystem.ru)сайт (http://offsetholder.ru)сайт (http://olibanumresinoid.ru)сайт (http://onesticket.ru)сайт (http://packedspheres.ru)сайт (http://pagingterminal.ru)сайт (http://palatinebones.ru)сайт (http://palmberry.ru)сайт (http://papercoating.ru)сайт (http://paraconvexgroup.ru)сайт (http://parasolmonoplane.ru)сайт (http://parkingbrake.ru)
сайт (http://partfamily.ru)сайт (http://partialmajorant.ru)сайт (http://quadrupleworm.ru)сайт (http://qualitybooster.ru)сайт (http://quasimoney.ru)сайт (http://quenchedspark.ru)сайт (http://quodrecuperet.ru)сайт (http://rabbetledge.ru)сайт (http://radialchaser.ru)сайт (http://radiationestimator.ru)сайт (http://railwaybridge.ru)сайт (http://randomcoloration.ru)сайт (http://rapidgrowth.ru)сайт (http://rattlesnakemaster.ru)сайт (http://reachthroughregion.ru)
сайт (http://readingmagnifier.ru)сайт (http://rearchain.ru)сайт (http://recessioncone.ru)сайт (http://recordedassignment.ru)сайт (http://rectifiersubstation.ru)сайт (http://redemptionvalue.ru)сайт (http://reducingflange.ru)сайт (http://referenceantigen.ru)сайт (http://regeneratedprotein.ru)сайт (http://reinvestmentplan.ru)сайт (http://safedrilling.ru)сайт (http://sagprofile.ru)сайт (http://salestypelease.ru)сайт (http://samplinginterval.ru)сайт (http://satellitehydrology.ru)
сайт (http://scarcecommodity.ru)сайт (http://scrapermat.ru)сайт (http://screwingunit.ru)сайт (http://seawaterpump.ru)сайт (http://secondaryblock.ru)сайт (http://secularclergy.ru)сайт (http://seismicefficiency.ru)сайт (http://selectivediffuser.ru)сайт (http://semiasphalticflux.ru)сайт (http://semifinishmachining.ru)сайт (http://spicetrade.ru)сайт (http://spysale.ru)сайт (http://stungun.ru)сайт (http://tacticaldiameter.ru)сайт (http://tailstockcenter.ru)
сайт (http://tamecurve.ru)сайт (http://tapecorrection.ru)сайт (http://tappingchuck.ru)сайт (http://taskreasoning.ru)сайт (http://technicalgrade.ru)сайт (http://telangiectaticlipoma.ru)сайт (http://telescopicdamper.ru)сайт (http://temperateclimate.ru)сайт (http://temperedmeasure.ru)сайт (http://tenementbuilding.ru)tuchkas (http://tuchkas.ru/)сайт (http://ultramaficrock.ru)сайт (http://ultraviolettesting.ru)