Dr.Shademan
05-11-2012, 12:01 PM
شکم درد (colic) :
دل درد یا شکم درد یا کولیک اسب با علایم درد در ناحیه شکم مشخص می شود این بیماری به دلیل معده کوچک ، روده های بزرگ چین دار و ناتوانی در عمل استفراغ زیاد دیده می شود.
معمولی ترین دلایل شکم درد عبارتند از : بی نظمی در تغذیه ، تغییر ناگهانی رژیم غذایی ، استفاده از علوفه پژمرده و کهنه و یونجه کپک زده ، تغذیه به هنگام خستگی ، کمبود آب ، نجویدن کامل غذا ، کار شدید بلافاصله پس از غذاو وجود انگل های داخلی و وجود خاک و شن در غذا ، خوردن ناگهانی آب سرد و ... می باشد .
به این ترتیب می توان گفت که مسئول بروز شکم درد ، اغلب پرستاران ، مهتران و مالکان اسب ها هستند و در صورتی که در مورد تغذیه حیوان مراقبت بیشتری به عمل آید می توان از ابتلای به شکم درد جلوگیری کرد .
نشانه های بیماری :
شکم درد با درد ناحیه شکم آغاز می شود و اسب مبتلا علائم ناآرامی ، سم به زمین کوبیدن ، به پهلو نگاه کردن ، خمیازه کشیدن ، دراز کشیدن و غلتیدن ، پشت سر هم تغییر جا دادن و نالیدن را نشان میدهند .
در دل درد شدید ، اسب لگد می زند و به شدت به دور خود می چرخد و حرکات غیر ارادی می کند تنفس مشکل و بدن از عرق پوشیده می شود .
درمان و کنترل بیماری :
به محض مشاهده اولین علایم شکم درد باید غذای حیوان را قطع و دامپزشک را خبر کرد . در صورتی که اسبی تمایل به راه رفتن داشت می توان به آرامی حیوان را راه برد . ولی هرگز در چنین شرایطی اسب را به یورتمه و چهارنعل و غلتیدن وادار نکنید .
این حرکات ممکن است باعث پارگی روده شود . استفاده از حوله داغ و پتوی گرم برای پیچیدن دور شکم و پهلوها میزان درد را کاسته و عمل روده را تحریک و تسریع می کند . از خوراندن دارو به اسب یا معالجات دیگر بدون نظر دامپزشک باید پرهیز کرد زیرا ممکن است خطرناک باشد .
پس از معالجه ، باید مدت 48- 24 ساعت از خوراندن غذای کامل به حیوان خودداری کرد این مدت بستگی به شدت و ضعف درد دارد . سبوس خیسانده گرم برای دو وعده غذا پیشنهاد می شود به تدریج به مقدار غذا افزوده شود تا به اندازه جیره کامل روزانه برسد .
چند توصیه جهت پیشگیری از دل درد:
1-از مصرف علوفه کهنه و کپک زده در جیره اسب خودداری کنید.
2-یک برنامه منظم ضد انگلی برای تمامی اسب ها بطور همزمان در باشگاه اعمال نمایید.
3-از دادن آب یخ زده و سرد بالاخص در فصول سرد و بعد از تمرینات خودداری نمایید.
4-از تغییر ناگهانی جیره غذایی و بی نظمی های تغذیه خودداری و غذای اسب ها را در ساعات معین به آنها تغذیه نمایید.
5-کنترل وضعیت دندان ها و سوهان زدن منظم آنها .
6-جلوگیری از ورود خاک و شن به جیره غذایی حیوان .
7-همیشه آب کافی در اختیار حیوان قرار دهید .
انواع دل درد:
1) شکم درد نفخی :
عبارت از تحت فشار قرار گرفتن معده در نتیجه تراکم گاز است . این بیماری به علت تخمیر غذا در معده به وجود می آید . خوراک فاسد و کپک زده یا یخ زده باعث تخمیر می شود . مصرف زیاد علوفه سبز ، یونجه تازه و با عجله خوردن و فرو دادن بدون جویدن می تواند عامل نفخ باشد .
علایم شکم درد نفخی معمولاً به تدریج ظاهر می شود و پیشرفت آن به ندرت به سختی شکم درد انقباضی است ولی از طرف دیگر شکم درد نفخی بیشتر کشنده است .
ابتدا اسب کسل میشود به تدریج سم به زمین می کوبد و علایم ناراحتی و بی قراری نشان میدهد . شکم به تدریج بزرگ شده و پهلوها برآمده و سخت می شود اسب به قسمت عقب تکیه می کند ودر حالت خمیده حرکاتی انجام می دهد . تنفس مشکل شده و نبض سریع می زند .
به محض مشاهده این علایم باید از حوله یا پتوی گرم به منظور پیچیدن دور شکم استفاده کرد و سپس اسب را به مدت 5 دقیقه راه برد و مجدداً حوله داغ را تجدید کرد .
باید این کار را به مدت 30 دقیقه ادامه داد . چنانچه در این مدت گازی خارج نشده و پهلوها آرام نگرفت باید دامپزشک را خبر کرد .
در طول این مدت که حیوان شکم درد دارد باید از دواندن یا غلتیدن حیوان ممانعت کرد زیرا ممکن است چنین عملی باعث مرگ حیوان شود . دامپزشک ممکن است از سند معدی برای تخلیه گاز معده استفاده نماید. و یا از انواع روغن های معدنی بطور خوراکی و یا داروهای مسکن و آرامبخش و سرم استفاده نماید .
2) شکم درد (دل درد) انقباضی : spasmodic colic
شکم درد انقباضی در اثر ایجاد انقباض در عضلات صاف روده در یک یا چند نقطه ایجاد می شود . اغتشاشات موضعی روده و تاثیر آن در اعصاب روده باعث گرفتگی عضلات آن خواهد شد . این حالت بیشتر در اسب های اصیل و عصبی دیده می شود .
حمله درد در اسب ، گاه گاه و بطور متناوب می باشد . بعضی از اسب ها در آن مدتی که درد ندارند به طور عادی غذا می خورند و ظاهراً خوب هستند و در ست زمانی که درد مجدداً به سراغشان بیاید از خوردن و آشامیدن خودداری می کنند . شمار تنفس و فشار برای دفع مدفوع زیاد شده ولی هر بار به مقدار کم دفع می شود. این حالت برای دفع ادرار نیز وجود دارد.
اسب اغلب روی زمین می خوابد ، غلت می زند و به پهلوهایش نگاه می کند در حالت شدید تشنج و دل درد همراه هم هستند و عرق سرد چسبناکی به بدن اسب می نشیند و اغلب درجه حرارت بدن بالا می رود . بامشاهده علایم این بیماری باید اسب را پوشاند و گرم نگه داشت سپس دامپزشک را خبر کرد در صورتی که دل درد شدت پیدا کرد باید حیوان را راه برد و از هر گونه جراحتی که در نتیجه غلت زدن و تقلا ممکن است به وجود آید جلوگیری کرد.
در صورتی که اسب آرام خوابیده بهتر است تنهایش بگذارید هم چنین از باران و هوای سرد نیز آن را محفوظ نگه دارید . موقعی که حیوان میل به خوردن داشت خوراندن غذا را با سبوس خیسانده با آب گرم شروع کنید ( به ویژه در هوای سرد) .
انسداد روده بزرگ:
انسداد روده بزرگ عارضه ای است که در اسب به طور متداول دیده می شود ولی اگر فوراً تشخیص داده نشد و معالجه نشود ، ممکن است به مرگ حیوان منجر شود .
دیده شده ، اسب هایی که دچار انسداد روده شده اند با مراقبت و دقت بعد از یک هفته و گاهی چهار تا پنج روز معالجه شده اند .
انسداد روده معمولاً از جمع شدن قسمتی از غذای هضم شده یا مواد خارجی (مانند شن) که همراه آب یا غذا فرو داده شده است ، ایجاد میشود /. غذای پر حجم ، کمبود آب و ناکافی بودن حرکات جسمانی به ایجاد این بیماری کمک می کند .
علایم این بیماری در نخستین مرحله شکم درد است ، سپس اشتها کم شده و مدفوع به دفعات بیشتر ولی به مقدار کم و خشک دفع میشود و پیشرفت بیماری با خمیازه های پی در پی و کوبیدن سم به زمین ، نگاه کردن به پهلوها ، به یک طرف خوابیدن روی زمین ، کشیدن دستها و پاها روی زمین و کم شدن صداهای روده ای ، حتی قطع این صداها مشخص می شود .
برای معالجه این بیماری احتیاج به دامپزشک است ولی برای کمک میتوان هر یک ساعت 10 دقیقه حیوان را راه برد . این کار به عمل روده کمک می کند . خوراک اسب را باید از دسترس اسب دورنگه داشت و با مخلوط کردن سبوس و آب گرم و مقداری نمک ، حیوان را به نوشیدن مقدار زیادی آب وادار کرد . زیرا مقدار زیاد آب معمولاً به متلاشی شدن مواد انباشته شده در روده کمک می کند ( استفاده از پارافین بعنوان مسهل تا حد 4 لیتر توصیه می شود ) .
دامپزشک ممکت است از داروهای مسکن و آرامبخش و ضد انقباض جهت درمان استفاده نماید .
وبلاگ دامپزشک
دل درد یا شکم درد یا کولیک اسب با علایم درد در ناحیه شکم مشخص می شود این بیماری به دلیل معده کوچک ، روده های بزرگ چین دار و ناتوانی در عمل استفراغ زیاد دیده می شود.
معمولی ترین دلایل شکم درد عبارتند از : بی نظمی در تغذیه ، تغییر ناگهانی رژیم غذایی ، استفاده از علوفه پژمرده و کهنه و یونجه کپک زده ، تغذیه به هنگام خستگی ، کمبود آب ، نجویدن کامل غذا ، کار شدید بلافاصله پس از غذاو وجود انگل های داخلی و وجود خاک و شن در غذا ، خوردن ناگهانی آب سرد و ... می باشد .
به این ترتیب می توان گفت که مسئول بروز شکم درد ، اغلب پرستاران ، مهتران و مالکان اسب ها هستند و در صورتی که در مورد تغذیه حیوان مراقبت بیشتری به عمل آید می توان از ابتلای به شکم درد جلوگیری کرد .
نشانه های بیماری :
شکم درد با درد ناحیه شکم آغاز می شود و اسب مبتلا علائم ناآرامی ، سم به زمین کوبیدن ، به پهلو نگاه کردن ، خمیازه کشیدن ، دراز کشیدن و غلتیدن ، پشت سر هم تغییر جا دادن و نالیدن را نشان میدهند .
در دل درد شدید ، اسب لگد می زند و به شدت به دور خود می چرخد و حرکات غیر ارادی می کند تنفس مشکل و بدن از عرق پوشیده می شود .
درمان و کنترل بیماری :
به محض مشاهده اولین علایم شکم درد باید غذای حیوان را قطع و دامپزشک را خبر کرد . در صورتی که اسبی تمایل به راه رفتن داشت می توان به آرامی حیوان را راه برد . ولی هرگز در چنین شرایطی اسب را به یورتمه و چهارنعل و غلتیدن وادار نکنید .
این حرکات ممکن است باعث پارگی روده شود . استفاده از حوله داغ و پتوی گرم برای پیچیدن دور شکم و پهلوها میزان درد را کاسته و عمل روده را تحریک و تسریع می کند . از خوراندن دارو به اسب یا معالجات دیگر بدون نظر دامپزشک باید پرهیز کرد زیرا ممکن است خطرناک باشد .
پس از معالجه ، باید مدت 48- 24 ساعت از خوراندن غذای کامل به حیوان خودداری کرد این مدت بستگی به شدت و ضعف درد دارد . سبوس خیسانده گرم برای دو وعده غذا پیشنهاد می شود به تدریج به مقدار غذا افزوده شود تا به اندازه جیره کامل روزانه برسد .
چند توصیه جهت پیشگیری از دل درد:
1-از مصرف علوفه کهنه و کپک زده در جیره اسب خودداری کنید.
2-یک برنامه منظم ضد انگلی برای تمامی اسب ها بطور همزمان در باشگاه اعمال نمایید.
3-از دادن آب یخ زده و سرد بالاخص در فصول سرد و بعد از تمرینات خودداری نمایید.
4-از تغییر ناگهانی جیره غذایی و بی نظمی های تغذیه خودداری و غذای اسب ها را در ساعات معین به آنها تغذیه نمایید.
5-کنترل وضعیت دندان ها و سوهان زدن منظم آنها .
6-جلوگیری از ورود خاک و شن به جیره غذایی حیوان .
7-همیشه آب کافی در اختیار حیوان قرار دهید .
انواع دل درد:
1) شکم درد نفخی :
عبارت از تحت فشار قرار گرفتن معده در نتیجه تراکم گاز است . این بیماری به علت تخمیر غذا در معده به وجود می آید . خوراک فاسد و کپک زده یا یخ زده باعث تخمیر می شود . مصرف زیاد علوفه سبز ، یونجه تازه و با عجله خوردن و فرو دادن بدون جویدن می تواند عامل نفخ باشد .
علایم شکم درد نفخی معمولاً به تدریج ظاهر می شود و پیشرفت آن به ندرت به سختی شکم درد انقباضی است ولی از طرف دیگر شکم درد نفخی بیشتر کشنده است .
ابتدا اسب کسل میشود به تدریج سم به زمین می کوبد و علایم ناراحتی و بی قراری نشان میدهد . شکم به تدریج بزرگ شده و پهلوها برآمده و سخت می شود اسب به قسمت عقب تکیه می کند ودر حالت خمیده حرکاتی انجام می دهد . تنفس مشکل شده و نبض سریع می زند .
به محض مشاهده این علایم باید از حوله یا پتوی گرم به منظور پیچیدن دور شکم استفاده کرد و سپس اسب را به مدت 5 دقیقه راه برد و مجدداً حوله داغ را تجدید کرد .
باید این کار را به مدت 30 دقیقه ادامه داد . چنانچه در این مدت گازی خارج نشده و پهلوها آرام نگرفت باید دامپزشک را خبر کرد .
در طول این مدت که حیوان شکم درد دارد باید از دواندن یا غلتیدن حیوان ممانعت کرد زیرا ممکن است چنین عملی باعث مرگ حیوان شود . دامپزشک ممکن است از سند معدی برای تخلیه گاز معده استفاده نماید. و یا از انواع روغن های معدنی بطور خوراکی و یا داروهای مسکن و آرامبخش و سرم استفاده نماید .
2) شکم درد (دل درد) انقباضی : spasmodic colic
شکم درد انقباضی در اثر ایجاد انقباض در عضلات صاف روده در یک یا چند نقطه ایجاد می شود . اغتشاشات موضعی روده و تاثیر آن در اعصاب روده باعث گرفتگی عضلات آن خواهد شد . این حالت بیشتر در اسب های اصیل و عصبی دیده می شود .
حمله درد در اسب ، گاه گاه و بطور متناوب می باشد . بعضی از اسب ها در آن مدتی که درد ندارند به طور عادی غذا می خورند و ظاهراً خوب هستند و در ست زمانی که درد مجدداً به سراغشان بیاید از خوردن و آشامیدن خودداری می کنند . شمار تنفس و فشار برای دفع مدفوع زیاد شده ولی هر بار به مقدار کم دفع می شود. این حالت برای دفع ادرار نیز وجود دارد.
اسب اغلب روی زمین می خوابد ، غلت می زند و به پهلوهایش نگاه می کند در حالت شدید تشنج و دل درد همراه هم هستند و عرق سرد چسبناکی به بدن اسب می نشیند و اغلب درجه حرارت بدن بالا می رود . بامشاهده علایم این بیماری باید اسب را پوشاند و گرم نگه داشت سپس دامپزشک را خبر کرد در صورتی که دل درد شدت پیدا کرد باید حیوان را راه برد و از هر گونه جراحتی که در نتیجه غلت زدن و تقلا ممکن است به وجود آید جلوگیری کرد.
در صورتی که اسب آرام خوابیده بهتر است تنهایش بگذارید هم چنین از باران و هوای سرد نیز آن را محفوظ نگه دارید . موقعی که حیوان میل به خوردن داشت خوراندن غذا را با سبوس خیسانده با آب گرم شروع کنید ( به ویژه در هوای سرد) .
انسداد روده بزرگ:
انسداد روده بزرگ عارضه ای است که در اسب به طور متداول دیده می شود ولی اگر فوراً تشخیص داده نشد و معالجه نشود ، ممکن است به مرگ حیوان منجر شود .
دیده شده ، اسب هایی که دچار انسداد روده شده اند با مراقبت و دقت بعد از یک هفته و گاهی چهار تا پنج روز معالجه شده اند .
انسداد روده معمولاً از جمع شدن قسمتی از غذای هضم شده یا مواد خارجی (مانند شن) که همراه آب یا غذا فرو داده شده است ، ایجاد میشود /. غذای پر حجم ، کمبود آب و ناکافی بودن حرکات جسمانی به ایجاد این بیماری کمک می کند .
علایم این بیماری در نخستین مرحله شکم درد است ، سپس اشتها کم شده و مدفوع به دفعات بیشتر ولی به مقدار کم و خشک دفع میشود و پیشرفت بیماری با خمیازه های پی در پی و کوبیدن سم به زمین ، نگاه کردن به پهلوها ، به یک طرف خوابیدن روی زمین ، کشیدن دستها و پاها روی زمین و کم شدن صداهای روده ای ، حتی قطع این صداها مشخص می شود .
برای معالجه این بیماری احتیاج به دامپزشک است ولی برای کمک میتوان هر یک ساعت 10 دقیقه حیوان را راه برد . این کار به عمل روده کمک می کند . خوراک اسب را باید از دسترس اسب دورنگه داشت و با مخلوط کردن سبوس و آب گرم و مقداری نمک ، حیوان را به نوشیدن مقدار زیادی آب وادار کرد . زیرا مقدار زیاد آب معمولاً به متلاشی شدن مواد انباشته شده در روده کمک می کند ( استفاده از پارافین بعنوان مسهل تا حد 4 لیتر توصیه می شود ) .
دامپزشک ممکت است از داروهای مسکن و آرامبخش و ضد انقباض جهت درمان استفاده نماید .
وبلاگ دامپزشک