Dr.Behshtian
03-09-2010, 02:59 PM
افق های تازه در صنعت پرورش اردك
New tendencies in duck breeding
نوشته: C. Larzul
مقدمه
در صنعت تولید گوشت طیور, گوشت اردك حدود 1/7 درصد تولید را به خود اختصاص داده است كه عمدتا در آسیای شرقی (چین, تایوان و ویتنام) تولید می شود. به غیر از گوشت, محصولات دیگری هم از اردك مانند تخمهای خوراكی, كبد چرب, كرك و پر بدست می آید كه از نظر اقتصادی مهم می باشند. عمدتا دو جنس Muscovy duck (Cairina moschata), Common duck (Anas platyrynchos) و هیبرید حاصل از آنها پرورش داده می شود. نتاج حاصل از تلاقی اردك نر مسكویی با اردك ماده معمولی یك هیبرید غیربارور است. در طی 30 سال گذشته تولید اردك آمیخته گسترش یافته است و این امر در تایوان و فرانسه كه از تكنیك تلقیح مصنوعی استفاده می گردد بسیار متداول گشته است.
تولید مثل
صفات تولیدمثلی مانند تولید تخمهای خوراكی و تولید گوشت حیوانی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در مورد اول, علاوه بر تعداد تخمهای تولید شده سایر صفات باید از لحاظ كیفیت و ماندگاری مورد اندازه گیری قرار گیرند و در مورد دوم عمدتا تمایل به تولید تخمهایی وجود دارد كه قابلیت تولید یك موجود زنده را داشته باشند. بنابراین, صفت تعداد تخمهای قابل جوجه كشی و تولید جوجه اردك مورد توجه می باشد. در تحقیقات اخیر برخی پارامترهای ژنتیكی صفات مربوط به تولید تخم و تولید جوجه اردك در لاینهای مختلف اردك معمولی برآورد شده است(6, 12, 13). ولی در اردك مسكویی مطالعه در روی این صفات كمتر صورت گرفته است(20) و در حال حاضر برخی از مقالات كه صفات تولید مثلی را مرور كرده اند در دسترس می باشد(34, 35).
برای دوری كردن از برخی مشكلات آماری ناشی از محدوده پراكندگی داده ها, از تبدیل داده ها استفاده میشود(4, 22). در تولید جوجه اردك صفات انتخاب شده برای عمل بهگزینی در برخی موارد بصورت نسبت (درصد) می باشد كه می توان به باروری، جوجه درآوری و Eclosability اشاره كرد در این صفات اغلب تبدیل Arcsin صورت می پذیرد و علاوه بر آن تیمارهای دیگری هم برای افزایش راندمان بهگزینی پیشنهاد شده است. در مرغ تخمگذار دوره فعال تخمگذاری همراه با تعداد كل تخمهای گذاشته شده, جهت اصلاح نژاد بر اساس تعداد تخم مقایسه شده اند و به نظر می رسد كه دوره فعال تخمگذاری نسبت به تعداد تخمها, وراثت پذیری بالایی دارد. تعیین ژنتیكی دوره فعال تخمگذاری در غاز توسط Stasko و همكاران(37) مورد بررسی قرار گرفته است كه اخیرا در دو سویه دیگری از غاز همین تحقیق صورت گرفته است(14) در این تحقیق دوره فعال تخمگذاری نسبت به تعداد تخمها، وراثت پذیری كمتری نشان داده است. در مورد اردك تا كنون هیچ مطالعه ای در زمینه دوره فعال تخمگذاری انجام نشده است.
اخیرا در مرغهای تخمگذار، Eclosability به عنوان یك صفت توصیفی (قابل مشاهده) مورد مطالعه قرار گرفته است در هنگامی كه جوجه ها از تخم بیرون آمدند عدد یك و در موقعی كه جوجه ای از تخم حاصل نشده باشد عدد صفر در نظر گرفته می شود(http://www.ardalan.id.ir/forum/images/smiles/icon_cool.gif و این اجازه می دهد كه برخی مشكلات تئوری از طریق نسبت حل شود. ولی با وجود این، پیشرفت های بیشتری برای بدست آوردن برآوردهای واقعی مورد نیاز است كه این روش می تواند در پرورش اردك بكار گرفته شود تا از این طریق برخی برآوردهای ژنتیكی در لاینهای تخمگذار ساده تر گردد(10).
به نظر می رسد كه ژن موثر بر جوجه درآوری در تولید اردك آمیخته در روی كروموزومهای جنسی قرار گرفته باشد. نسبت نرها به ماده ها در یك گله تولیدمثلی موقعیكه 60 درصد را نرها و 40 درصد را ماده ها تشكیل می دهند نامتعادل است و این عدم تعادل در هنگامیكه میزان جوجه كشی پایین است بیشتر محسوس می باشد. بنابراین وقتیكه جنین در شروع جوجه كشی در نظر گرفته شود نسبت فوق الذكر در نرها و ماده ها وجود دارد. و تعداد جنین های ماده كه تنها دارای یك كروموزوم Z می باشند كمتر است(3).
روش دیگر برای بهبود افزایش تعداد جوجه اردكها بهگزینی بر اساس دوره باروری می باشد در پرندگان پس از تلقیح, ماده ها به مدت چند روز تخم های بارور تولید می كنند و در اردك آخرین تخم بارور گذاشته شده در حدود یك هفته پس از تلقیح می باشد(34). اما برای كسب میزان باروری بالا باید در هر هفته دو بار تلقیح صورت پذیرد. افزایش در طول دوره باروری می تواند تعداد تلقیح در هفته را كاهش دهد كه در مورد تولید اردكهای آمیخته بسیار موثر می باشد. یك تحقیق موفق در مورد طول دوره باروری در تایوان صورت گرفت(11, 12). به این صورت كه پس از هشت نسل انتخاب, حداكثر مدت باروری در لاینهای انتخاب شده در مقایسه با لاینهای شاهد 87/2 روز افزایش پیدا كرد. حداكثر مقدار وراثت پذیری مربوط به طول دوره باروری 13/0 تا 2/0 برآورد شده است(6, 32). در تحقیقی دیگر, این محققین دریافتند كه طول دوره باروری در نژادهای خالص و آمیخته احتمالا تحت تاثیر ژنهای اردك ماده معمولی می باشد كه با هر دو صفت پیوستگی بالایی را نشان می دهد.
رشد, بازده خوراك و كیفیت گوشت
به منظور تولید گوشت, لاینهای اردك پكنی و مسكویی در راستای بهبود عملكرد صفات رشد, بازده خوراك و تركیب لاشه مورد بهگزینی واقع شده اند(30) این صفات دارای وراثت پذیری متوسطی هستند به همین دلیل بهگزینی برای این صفات, در هر دو لاین اردك پكنی و مسكویی موفقیت آمیز خواهد بود(21, 29, 31). تعیین ژنتیكی عملكرد تولیدی اردك آمیخته كمتر مورد مطالعه قرار گرفته است و از این اردك فقط برای تولید گوشت استفاده شده است. تحقیقات نشان داده است كه لاین اردك پكنی سنگین وزن, جوجه اردك های آمیخته سنگین تری را تولید می كند(27). با آنالیز دورگ گیری فاكتوریل نشان داده شده كه عملكرد رشد در اردكهای آمیخته توسط اثرات مادری و افزایشی تعیین می گردد(26, 3http://www.ardalan.id.ir/forum/images/smiles/icon_cool.gif. بازده خوراك در لاین پكنی ممكن است كه به نتاج حاصل از تلاقی این اردكها (اردكهای آمیخته) انتقال یابد. اردكهای آمیخته ای كه از تلاقی اردك نژاد پكنی با راندمان غذایی بالاتر تولید می شوند نسبت به اردكهای آمیخته حاصل از تلاقی اردك نژاد پكنی با راندمان غذایی پایین تر, دارای بازده غذایی بهتری هستند(25).
همبستگی ژنتیكی بین وزن بدن اردك نژاد پكنی در 6 هفتگی و وزن بدن اردك نژاد آمیخته در همان سن تقریبا یكسان است بنابراین برای بهبود وزن بدن اردك آمیخته می توان از اردك پكنی استفاده كرد(23, 24). مطالعات مشابهی بر روی لاینهای مسكویی برای بدست آوردن روشهای كارآمدتر در بهبود عملكرد اردك آمیخته صورت گرفته است.
همانند حیوانات عمده تولید كننده گوشت, نتایج انتخاب برای رشد و بازده خوراك بر روی كیفیت گوشت و لاشه در اردك مورد مطالعه قرار گرفته است. برای مثال, نشان داده شده است كه در اردكهای مسكویی, انتخاب برای افزایش تولید گوشت و یا كاهش چربی لاشه, مقدار چربی در گوشت سینه را كاهش می دهد ولی باعث رنگ پذیری گوشت سینه می گردد(1). انتظار می رود كه این نتایج برای كیفیت نواحی چرب دار گوشت نامطلوب باشد. وقتی كه حیواناتی را از یك لاین انتخاب شده با حیوانات شاهد مقایسه می كنیم ملاحظه می گردد كه قطر فیبرهای ماهیچه ای افزایش می یابد و pH تا حدودی كاهش یافته و مقدار پروتئین بدون تاثیر بر میزان چربی افزایش پیدا می كند(2). بنابراین, بنظر می رسد كه انتخاب اردكهای مسكویی برای رشد, تولید گوشت و چربی دار بودن لاشه بدون تاثیر معنی داری بر خصوصیات ماهیچه ای امكان پذیر است.
رفتار و تامین آسایش
در پرورش اردك و سایر حیوانات گوشتی بهبود آسایش حیوان اهمیت بسیار زیادی دارد در این مورد چندین مطالعه برای توصیف رفتار اردك تحت سیستم های مختلف پرورشی و تعیین میزان تاثیر عوامل استرس زا انجام گرفته است(18, 19, 33) در كشور فرانسه مطالعات زیادی بر روی سطح تولید اردك نژاد آمیخته و تغذیه بیش از اندازه آن انجام گرفته است و به عنوان اولین قدم نشان داده شده است كه عادت دادن این حیوان, رفتار آن را تغییر می دهد(16, 17). مطالعات برای فهم تعیین ژنتیكی رفتار اردك آمیخته با مقایسه اردكهای آمیخته با حیواناتی مانند لاین اردكهای پكنی و مسكویی انجام شده است. در مرحله دوم هیچ نوع مدركی مبنی بر اینكه تغذیه اجباری یك عامل استرسی حاد و مزمن در اردكهای آمیخته باشد تحت شرایط آزمایشگاهی این محققان بدست نیامد ولی با وجود این جنبه های عصبی¬ و فیزیولوژیكی حاصل از تغذیه اجباری تحت مطالعه است(36). تا كنون هیچ علایم محسوسی در تغذیه اجباری اردكهای آمیخته مشاهده نشده است.
اختلالات پا عمدتا تولید گوشت در طیور را تحت تاثیر قرار می دهد و در اثر دردی كه حیوان تحمل می كند میزان تولید گوشت كاهش می یابد. در اردكهای مسكویی تعیین ژنتیكی مستعد بودن برای اختلالات پا دارای وراثت پذیری 25/0 تا 3/0 می باشد و همبستگی مستعد بودن به اختلالات پا با صفات رشد و تولید گوشت به ترتیب 50/0- و 57/0- برآورد شده است كه انتخاب بر علیه اختلالات پا باید در جهت افزایش آسایش حیوان صورت پذیرد(8, 9).
ژنتیك مولكولی
در سالهای اخیر ژنوم اردك تا حدودی مورد مطالعه قرار گرفته است در حالیكه در ژنوم مرغ پیشرفتهای بسیاری حاصل شده و چندین مكان ژنی برای صفات كمی (Quantitative trait loci) در جمعیت های مرغ پیدا شده است. برای بهره برداری از نتایج بدست آمده در ژنوم مرغ, مطالعات مقایسه ای ژنومی برای گسترش تطابق ژنوم مرغ و سایر ماكیان نظیر اردك انجام شده است(15). نشان داده شده است كه كاریوتیپ ماكیان از یك گونه به گونه دیگر بسیار ثابت می باشد بنابراین برای یافتن مكانهای ژنی صفات كمی و حتی ژنهای موثر بر صفات تولیدی بهتر است كه نواحی محدودی از ژنوم اردك, بر اساس اطلاعات حاصل از ژنوم مرغ با بكارگیری تعداد زیادی از ماركرهای مولكولی مورد كاوش قرار گیرد.
نشانگرهای مولكولی مورد استفاده در ژنوم اردك گسترش پیدا كرده اند و برخی از ماركرهای ریزماهواره برای تعیین تنوع ژنتیكی بین لاینهای اردك اهلی و جمعیتهای اردك وحشی بكار گرفته شده است(7, 28, 39). و در این میان تحقیقی هم بر روی طول دوره باروری با استفاده از نشانگرهای AFLP صورت گرفته است(12). برای مطالعه مكانهای ژنی موثر بر صفات كمی (QTL) تعداد زیادی از نشانگرهای مولكولی مورد نیاز است با این حال استفاده از نشانگرهای مولكولی در صنعت پرورش اردك در كشورهایی نظیر فرانسه به سرعت در حال پیشرفت می باشد.
منابع
1) Baëza E., de Carville H., Salichon M.R., Marche G., Leclercq B. (1997) Br. Poult. Sci. 38: 359-365.
2) Baëza E., Dessay C., Wacrenier N., Marché G., Listrat A. (2001) 4èmes Journ. Rech. Avic., 27-29 March 2001, Nantes, France, 304.
3) Batellier F., Marchal F., Scheller M.F., Gautron J., Seillier N., Taouis M., Monbrun C.,Vignal A., Retailleau B., Brillard J. P. (2002) 5èmes Journ. Rech. Palm. Foie Gras, 9-10 October 2002, France
4) Besbes B. (1993) Thèse de doctorat, INAP-G, 285p.
5) Brun J.M., Larzul C. (2002) Brit. Poultry Sci., submitted
6) Brun J.M., Sellier N., Brillard J.P., Garreau H., Batellier F., Rouvier R. (2000) 4èmes Journ.Rech. Palm. Foie Gras, 4-5 October 2000, France, 21-24.
7) Burt D.W., Paton I.R. Martin D., Wilson B. (1999) 1st World Waterfowl Conference, 1-4 December 1999, Taiwan, 70-75.
http://www.ardalan.id.ir/forum/images/smiles/icon_cool.gif Chapuis H., Le Bihan-Duval E., Beaumont C. (2001) 4èmes Journ. Rech. Avic., 27-29 March 2001, Nantes, France, 393-396.
9) Chapuis H., Le Bihan-Duval E., Beaumont C., Leterrier C., Retailleau B. (1999) 3ème Journ. Rech. Avic., 23-25 March 1999, St Malo, France.
10) Chapuis H., Le Bihan-Duval E., Beaumont C., Leterrier C., Retailleau B. (2001) 4th Journ. Rech. Avic., 27-29 March 2001, Nantes, France, 389-392.
11) Cheng Y.S. (1995) Thèse de Doctorat, INPT, France.
12) Cheng Y.S., Rouvier R., Hu Y.H., Tai J.L.L., Tai C. (2002) 7th World Congress on Genetic Applied to Livestock Production, 19-23 August 2002, Montpellier, France.
13) Cheng Y.S., Rouvier R., Poivey J.P., Tai C. (1995) Genet. Sel. Evol. 27: 459-472
14) Delaunay I (2000) Rapport de stage INAPG, 41p.
15) Fillon V., Vignoles M., Garrigues A., Crooijmans R., Groenen M., Séguéla A., Gellin J., Vignal A. (2001) 4ème Journ. Rech. Avic., 27-29 March 2001, Nantes, France, 365-368.
16) Guéméné D., Guy G., Gobin E., Doussan I., Gouraud P., Faure J.M. (2001) Int. Workshop on Waterfowl, November 13-15 2001, Halle/Wermsdof, Germany.
17) Guéméné D., Guy G., Noirault J., Garreau-Mills M., Gouraud P., Faure J.M. (2001) Br. Poult. Sci. 42: 650-657.
1http://www.ardalan.id.ir/forum/images/smiles/icon_cool.gif Henderson J.V., Lines J.A., Wathes C.M., White R.P., Nicol C.J. (2001) Br. Poult. Sci. 42:439-448.
19) Henderson J.V., Nicol C.J., Lines J.A., White R.P., Wathes C.M. (2001) Br. Poult. Sci. 42:433-438.
20) Hu Y.H., Poivey J.P., Rouvier R., Liu S.C., Tai C. (2002) Br. Poult. Sci., submitted
21) Hu Y.H., Poivey J.P., Rouvier R., Wang C.T., Tai C. (1999) Br. Poult. Sci., 40: 605-612.
22) Ibe S.E., Hill W.G. (1988) J. Anim. Breed. Genet. 105:231-240.
23) Larzul C. (2002) 7th World Congress on Genetic Applied to Livestock Production, 19-23 August 2002, Montpellier, France.
24) Larzul C. (2002) 5èmes Journ. Rech. Palm. Foie Gras, October 9-10 2002, Pau, France.
25) Larzul C., Guy G., Bernadet M.D. (2001) Int. Workshop on Waterfowl, November 13-15 2001, Halle/Wermsdof, Germany.
26) Larzul C., Imbert B., Rémingnon H. Bernadet M.D., Guy G. (2002) 5èmes Journ. Rech. Palm. Foie Gras, October 9-10 20002, Pau, France.
27) Larzul C., Rouvier R., Guy G. Rousselot-Pailley D. (1999) 1st World Waterfowl Conference, 1-4 December 1999, Taiwan, 122-127.
2http://www.ardalan.id.ir/forum/images/smiles/icon_cool.gif Maak S., Neumann K., Lengerken G. Von, Gatterman R. (1999) 1st World Waterfowl Conference, 1-4 december 1999, Taiwan, 76-82.
29) Mignon-Grasteau S., Beaumont C., Poivey J.P., de Rochambeau H. (1998) Genet. Sel. Evol. 30: 481-492.
30) Pingel H. (1990) In Poultry Breeding and Genetics eds R.D Crawford, Elsevier, Amsterdam, Netherlands.
31) Pingel H. (2001) Int. Workshop on Waterfowl, November 13-15 2001, Halle/Wermsdof, Germany.
32) Poivey J.P., Cheng Y.S., Rouvier R., Tai C., Wang C.T., Liu H.L. (2002) Poult. Sci., 80: 703-709.
33) Reiter K. (1997) Arch. Geflügelk. 61: 149-161.
34) Rouvier R. (1999) 1st World Waterfowl Conference, 1-4 December 1999, Taiwan, 1-18.
35) Rouvier R., Brun J.M., Larzul C. (2000) 4èmes Journ. Rech. Palm. Foie Gras, 4-5 October 2000, France, 25-28.
36) Serviere J., Schirar A., Guy G., Guémené D. (2001) 5ème colloque de la société des neuriosciences, may 28-31 2001, Toulouse, France.
37) Stasko J., Grom A., Benkova (1980) Breeding and Geese Production, Torun and Koduda Wielka, 11-13 September 1979, 40-49.
3http://www.ardalan.id.ir/forum/images/smiles/icon_cool.gif Tai C., Rouvier R. (1998) Genet Sel. Evol. 30:163-170.
39) Williams C.L., Brust R.C., Rhodes O.E. (2002) Condor 104: 2
ترجمه: قربان الیاسی، ام البنین پیراهری
New tendencies in duck breeding
نوشته: C. Larzul
مقدمه
در صنعت تولید گوشت طیور, گوشت اردك حدود 1/7 درصد تولید را به خود اختصاص داده است كه عمدتا در آسیای شرقی (چین, تایوان و ویتنام) تولید می شود. به غیر از گوشت, محصولات دیگری هم از اردك مانند تخمهای خوراكی, كبد چرب, كرك و پر بدست می آید كه از نظر اقتصادی مهم می باشند. عمدتا دو جنس Muscovy duck (Cairina moschata), Common duck (Anas platyrynchos) و هیبرید حاصل از آنها پرورش داده می شود. نتاج حاصل از تلاقی اردك نر مسكویی با اردك ماده معمولی یك هیبرید غیربارور است. در طی 30 سال گذشته تولید اردك آمیخته گسترش یافته است و این امر در تایوان و فرانسه كه از تكنیك تلقیح مصنوعی استفاده می گردد بسیار متداول گشته است.
تولید مثل
صفات تولیدمثلی مانند تولید تخمهای خوراكی و تولید گوشت حیوانی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در مورد اول, علاوه بر تعداد تخمهای تولید شده سایر صفات باید از لحاظ كیفیت و ماندگاری مورد اندازه گیری قرار گیرند و در مورد دوم عمدتا تمایل به تولید تخمهایی وجود دارد كه قابلیت تولید یك موجود زنده را داشته باشند. بنابراین, صفت تعداد تخمهای قابل جوجه كشی و تولید جوجه اردك مورد توجه می باشد. در تحقیقات اخیر برخی پارامترهای ژنتیكی صفات مربوط به تولید تخم و تولید جوجه اردك در لاینهای مختلف اردك معمولی برآورد شده است(6, 12, 13). ولی در اردك مسكویی مطالعه در روی این صفات كمتر صورت گرفته است(20) و در حال حاضر برخی از مقالات كه صفات تولید مثلی را مرور كرده اند در دسترس می باشد(34, 35).
برای دوری كردن از برخی مشكلات آماری ناشی از محدوده پراكندگی داده ها, از تبدیل داده ها استفاده میشود(4, 22). در تولید جوجه اردك صفات انتخاب شده برای عمل بهگزینی در برخی موارد بصورت نسبت (درصد) می باشد كه می توان به باروری، جوجه درآوری و Eclosability اشاره كرد در این صفات اغلب تبدیل Arcsin صورت می پذیرد و علاوه بر آن تیمارهای دیگری هم برای افزایش راندمان بهگزینی پیشنهاد شده است. در مرغ تخمگذار دوره فعال تخمگذاری همراه با تعداد كل تخمهای گذاشته شده, جهت اصلاح نژاد بر اساس تعداد تخم مقایسه شده اند و به نظر می رسد كه دوره فعال تخمگذاری نسبت به تعداد تخمها, وراثت پذیری بالایی دارد. تعیین ژنتیكی دوره فعال تخمگذاری در غاز توسط Stasko و همكاران(37) مورد بررسی قرار گرفته است كه اخیرا در دو سویه دیگری از غاز همین تحقیق صورت گرفته است(14) در این تحقیق دوره فعال تخمگذاری نسبت به تعداد تخمها، وراثت پذیری كمتری نشان داده است. در مورد اردك تا كنون هیچ مطالعه ای در زمینه دوره فعال تخمگذاری انجام نشده است.
اخیرا در مرغهای تخمگذار، Eclosability به عنوان یك صفت توصیفی (قابل مشاهده) مورد مطالعه قرار گرفته است در هنگامی كه جوجه ها از تخم بیرون آمدند عدد یك و در موقعی كه جوجه ای از تخم حاصل نشده باشد عدد صفر در نظر گرفته می شود(http://www.ardalan.id.ir/forum/images/smiles/icon_cool.gif و این اجازه می دهد كه برخی مشكلات تئوری از طریق نسبت حل شود. ولی با وجود این، پیشرفت های بیشتری برای بدست آوردن برآوردهای واقعی مورد نیاز است كه این روش می تواند در پرورش اردك بكار گرفته شود تا از این طریق برخی برآوردهای ژنتیكی در لاینهای تخمگذار ساده تر گردد(10).
به نظر می رسد كه ژن موثر بر جوجه درآوری در تولید اردك آمیخته در روی كروموزومهای جنسی قرار گرفته باشد. نسبت نرها به ماده ها در یك گله تولیدمثلی موقعیكه 60 درصد را نرها و 40 درصد را ماده ها تشكیل می دهند نامتعادل است و این عدم تعادل در هنگامیكه میزان جوجه كشی پایین است بیشتر محسوس می باشد. بنابراین وقتیكه جنین در شروع جوجه كشی در نظر گرفته شود نسبت فوق الذكر در نرها و ماده ها وجود دارد. و تعداد جنین های ماده كه تنها دارای یك كروموزوم Z می باشند كمتر است(3).
روش دیگر برای بهبود افزایش تعداد جوجه اردكها بهگزینی بر اساس دوره باروری می باشد در پرندگان پس از تلقیح, ماده ها به مدت چند روز تخم های بارور تولید می كنند و در اردك آخرین تخم بارور گذاشته شده در حدود یك هفته پس از تلقیح می باشد(34). اما برای كسب میزان باروری بالا باید در هر هفته دو بار تلقیح صورت پذیرد. افزایش در طول دوره باروری می تواند تعداد تلقیح در هفته را كاهش دهد كه در مورد تولید اردكهای آمیخته بسیار موثر می باشد. یك تحقیق موفق در مورد طول دوره باروری در تایوان صورت گرفت(11, 12). به این صورت كه پس از هشت نسل انتخاب, حداكثر مدت باروری در لاینهای انتخاب شده در مقایسه با لاینهای شاهد 87/2 روز افزایش پیدا كرد. حداكثر مقدار وراثت پذیری مربوط به طول دوره باروری 13/0 تا 2/0 برآورد شده است(6, 32). در تحقیقی دیگر, این محققین دریافتند كه طول دوره باروری در نژادهای خالص و آمیخته احتمالا تحت تاثیر ژنهای اردك ماده معمولی می باشد كه با هر دو صفت پیوستگی بالایی را نشان می دهد.
رشد, بازده خوراك و كیفیت گوشت
به منظور تولید گوشت, لاینهای اردك پكنی و مسكویی در راستای بهبود عملكرد صفات رشد, بازده خوراك و تركیب لاشه مورد بهگزینی واقع شده اند(30) این صفات دارای وراثت پذیری متوسطی هستند به همین دلیل بهگزینی برای این صفات, در هر دو لاین اردك پكنی و مسكویی موفقیت آمیز خواهد بود(21, 29, 31). تعیین ژنتیكی عملكرد تولیدی اردك آمیخته كمتر مورد مطالعه قرار گرفته است و از این اردك فقط برای تولید گوشت استفاده شده است. تحقیقات نشان داده است كه لاین اردك پكنی سنگین وزن, جوجه اردك های آمیخته سنگین تری را تولید می كند(27). با آنالیز دورگ گیری فاكتوریل نشان داده شده كه عملكرد رشد در اردكهای آمیخته توسط اثرات مادری و افزایشی تعیین می گردد(26, 3http://www.ardalan.id.ir/forum/images/smiles/icon_cool.gif. بازده خوراك در لاین پكنی ممكن است كه به نتاج حاصل از تلاقی این اردكها (اردكهای آمیخته) انتقال یابد. اردكهای آمیخته ای كه از تلاقی اردك نژاد پكنی با راندمان غذایی بالاتر تولید می شوند نسبت به اردكهای آمیخته حاصل از تلاقی اردك نژاد پكنی با راندمان غذایی پایین تر, دارای بازده غذایی بهتری هستند(25).
همبستگی ژنتیكی بین وزن بدن اردك نژاد پكنی در 6 هفتگی و وزن بدن اردك نژاد آمیخته در همان سن تقریبا یكسان است بنابراین برای بهبود وزن بدن اردك آمیخته می توان از اردك پكنی استفاده كرد(23, 24). مطالعات مشابهی بر روی لاینهای مسكویی برای بدست آوردن روشهای كارآمدتر در بهبود عملكرد اردك آمیخته صورت گرفته است.
همانند حیوانات عمده تولید كننده گوشت, نتایج انتخاب برای رشد و بازده خوراك بر روی كیفیت گوشت و لاشه در اردك مورد مطالعه قرار گرفته است. برای مثال, نشان داده شده است كه در اردكهای مسكویی, انتخاب برای افزایش تولید گوشت و یا كاهش چربی لاشه, مقدار چربی در گوشت سینه را كاهش می دهد ولی باعث رنگ پذیری گوشت سینه می گردد(1). انتظار می رود كه این نتایج برای كیفیت نواحی چرب دار گوشت نامطلوب باشد. وقتی كه حیواناتی را از یك لاین انتخاب شده با حیوانات شاهد مقایسه می كنیم ملاحظه می گردد كه قطر فیبرهای ماهیچه ای افزایش می یابد و pH تا حدودی كاهش یافته و مقدار پروتئین بدون تاثیر بر میزان چربی افزایش پیدا می كند(2). بنابراین, بنظر می رسد كه انتخاب اردكهای مسكویی برای رشد, تولید گوشت و چربی دار بودن لاشه بدون تاثیر معنی داری بر خصوصیات ماهیچه ای امكان پذیر است.
رفتار و تامین آسایش
در پرورش اردك و سایر حیوانات گوشتی بهبود آسایش حیوان اهمیت بسیار زیادی دارد در این مورد چندین مطالعه برای توصیف رفتار اردك تحت سیستم های مختلف پرورشی و تعیین میزان تاثیر عوامل استرس زا انجام گرفته است(18, 19, 33) در كشور فرانسه مطالعات زیادی بر روی سطح تولید اردك نژاد آمیخته و تغذیه بیش از اندازه آن انجام گرفته است و به عنوان اولین قدم نشان داده شده است كه عادت دادن این حیوان, رفتار آن را تغییر می دهد(16, 17). مطالعات برای فهم تعیین ژنتیكی رفتار اردك آمیخته با مقایسه اردكهای آمیخته با حیواناتی مانند لاین اردكهای پكنی و مسكویی انجام شده است. در مرحله دوم هیچ نوع مدركی مبنی بر اینكه تغذیه اجباری یك عامل استرسی حاد و مزمن در اردكهای آمیخته باشد تحت شرایط آزمایشگاهی این محققان بدست نیامد ولی با وجود این جنبه های عصبی¬ و فیزیولوژیكی حاصل از تغذیه اجباری تحت مطالعه است(36). تا كنون هیچ علایم محسوسی در تغذیه اجباری اردكهای آمیخته مشاهده نشده است.
اختلالات پا عمدتا تولید گوشت در طیور را تحت تاثیر قرار می دهد و در اثر دردی كه حیوان تحمل می كند میزان تولید گوشت كاهش می یابد. در اردكهای مسكویی تعیین ژنتیكی مستعد بودن برای اختلالات پا دارای وراثت پذیری 25/0 تا 3/0 می باشد و همبستگی مستعد بودن به اختلالات پا با صفات رشد و تولید گوشت به ترتیب 50/0- و 57/0- برآورد شده است كه انتخاب بر علیه اختلالات پا باید در جهت افزایش آسایش حیوان صورت پذیرد(8, 9).
ژنتیك مولكولی
در سالهای اخیر ژنوم اردك تا حدودی مورد مطالعه قرار گرفته است در حالیكه در ژنوم مرغ پیشرفتهای بسیاری حاصل شده و چندین مكان ژنی برای صفات كمی (Quantitative trait loci) در جمعیت های مرغ پیدا شده است. برای بهره برداری از نتایج بدست آمده در ژنوم مرغ, مطالعات مقایسه ای ژنومی برای گسترش تطابق ژنوم مرغ و سایر ماكیان نظیر اردك انجام شده است(15). نشان داده شده است كه كاریوتیپ ماكیان از یك گونه به گونه دیگر بسیار ثابت می باشد بنابراین برای یافتن مكانهای ژنی صفات كمی و حتی ژنهای موثر بر صفات تولیدی بهتر است كه نواحی محدودی از ژنوم اردك, بر اساس اطلاعات حاصل از ژنوم مرغ با بكارگیری تعداد زیادی از ماركرهای مولكولی مورد كاوش قرار گیرد.
نشانگرهای مولكولی مورد استفاده در ژنوم اردك گسترش پیدا كرده اند و برخی از ماركرهای ریزماهواره برای تعیین تنوع ژنتیكی بین لاینهای اردك اهلی و جمعیتهای اردك وحشی بكار گرفته شده است(7, 28, 39). و در این میان تحقیقی هم بر روی طول دوره باروری با استفاده از نشانگرهای AFLP صورت گرفته است(12). برای مطالعه مكانهای ژنی موثر بر صفات كمی (QTL) تعداد زیادی از نشانگرهای مولكولی مورد نیاز است با این حال استفاده از نشانگرهای مولكولی در صنعت پرورش اردك در كشورهایی نظیر فرانسه به سرعت در حال پیشرفت می باشد.
منابع
1) Baëza E., de Carville H., Salichon M.R., Marche G., Leclercq B. (1997) Br. Poult. Sci. 38: 359-365.
2) Baëza E., Dessay C., Wacrenier N., Marché G., Listrat A. (2001) 4èmes Journ. Rech. Avic., 27-29 March 2001, Nantes, France, 304.
3) Batellier F., Marchal F., Scheller M.F., Gautron J., Seillier N., Taouis M., Monbrun C.,Vignal A., Retailleau B., Brillard J. P. (2002) 5èmes Journ. Rech. Palm. Foie Gras, 9-10 October 2002, France
4) Besbes B. (1993) Thèse de doctorat, INAP-G, 285p.
5) Brun J.M., Larzul C. (2002) Brit. Poultry Sci., submitted
6) Brun J.M., Sellier N., Brillard J.P., Garreau H., Batellier F., Rouvier R. (2000) 4èmes Journ.Rech. Palm. Foie Gras, 4-5 October 2000, France, 21-24.
7) Burt D.W., Paton I.R. Martin D., Wilson B. (1999) 1st World Waterfowl Conference, 1-4 December 1999, Taiwan, 70-75.
http://www.ardalan.id.ir/forum/images/smiles/icon_cool.gif Chapuis H., Le Bihan-Duval E., Beaumont C. (2001) 4èmes Journ. Rech. Avic., 27-29 March 2001, Nantes, France, 393-396.
9) Chapuis H., Le Bihan-Duval E., Beaumont C., Leterrier C., Retailleau B. (1999) 3ème Journ. Rech. Avic., 23-25 March 1999, St Malo, France.
10) Chapuis H., Le Bihan-Duval E., Beaumont C., Leterrier C., Retailleau B. (2001) 4th Journ. Rech. Avic., 27-29 March 2001, Nantes, France, 389-392.
11) Cheng Y.S. (1995) Thèse de Doctorat, INPT, France.
12) Cheng Y.S., Rouvier R., Hu Y.H., Tai J.L.L., Tai C. (2002) 7th World Congress on Genetic Applied to Livestock Production, 19-23 August 2002, Montpellier, France.
13) Cheng Y.S., Rouvier R., Poivey J.P., Tai C. (1995) Genet. Sel. Evol. 27: 459-472
14) Delaunay I (2000) Rapport de stage INAPG, 41p.
15) Fillon V., Vignoles M., Garrigues A., Crooijmans R., Groenen M., Séguéla A., Gellin J., Vignal A. (2001) 4ème Journ. Rech. Avic., 27-29 March 2001, Nantes, France, 365-368.
16) Guéméné D., Guy G., Gobin E., Doussan I., Gouraud P., Faure J.M. (2001) Int. Workshop on Waterfowl, November 13-15 2001, Halle/Wermsdof, Germany.
17) Guéméné D., Guy G., Noirault J., Garreau-Mills M., Gouraud P., Faure J.M. (2001) Br. Poult. Sci. 42: 650-657.
1http://www.ardalan.id.ir/forum/images/smiles/icon_cool.gif Henderson J.V., Lines J.A., Wathes C.M., White R.P., Nicol C.J. (2001) Br. Poult. Sci. 42:439-448.
19) Henderson J.V., Nicol C.J., Lines J.A., White R.P., Wathes C.M. (2001) Br. Poult. Sci. 42:433-438.
20) Hu Y.H., Poivey J.P., Rouvier R., Liu S.C., Tai C. (2002) Br. Poult. Sci., submitted
21) Hu Y.H., Poivey J.P., Rouvier R., Wang C.T., Tai C. (1999) Br. Poult. Sci., 40: 605-612.
22) Ibe S.E., Hill W.G. (1988) J. Anim. Breed. Genet. 105:231-240.
23) Larzul C. (2002) 7th World Congress on Genetic Applied to Livestock Production, 19-23 August 2002, Montpellier, France.
24) Larzul C. (2002) 5èmes Journ. Rech. Palm. Foie Gras, October 9-10 2002, Pau, France.
25) Larzul C., Guy G., Bernadet M.D. (2001) Int. Workshop on Waterfowl, November 13-15 2001, Halle/Wermsdof, Germany.
26) Larzul C., Imbert B., Rémingnon H. Bernadet M.D., Guy G. (2002) 5èmes Journ. Rech. Palm. Foie Gras, October 9-10 20002, Pau, France.
27) Larzul C., Rouvier R., Guy G. Rousselot-Pailley D. (1999) 1st World Waterfowl Conference, 1-4 December 1999, Taiwan, 122-127.
2http://www.ardalan.id.ir/forum/images/smiles/icon_cool.gif Maak S., Neumann K., Lengerken G. Von, Gatterman R. (1999) 1st World Waterfowl Conference, 1-4 december 1999, Taiwan, 76-82.
29) Mignon-Grasteau S., Beaumont C., Poivey J.P., de Rochambeau H. (1998) Genet. Sel. Evol. 30: 481-492.
30) Pingel H. (1990) In Poultry Breeding and Genetics eds R.D Crawford, Elsevier, Amsterdam, Netherlands.
31) Pingel H. (2001) Int. Workshop on Waterfowl, November 13-15 2001, Halle/Wermsdof, Germany.
32) Poivey J.P., Cheng Y.S., Rouvier R., Tai C., Wang C.T., Liu H.L. (2002) Poult. Sci., 80: 703-709.
33) Reiter K. (1997) Arch. Geflügelk. 61: 149-161.
34) Rouvier R. (1999) 1st World Waterfowl Conference, 1-4 December 1999, Taiwan, 1-18.
35) Rouvier R., Brun J.M., Larzul C. (2000) 4èmes Journ. Rech. Palm. Foie Gras, 4-5 October 2000, France, 25-28.
36) Serviere J., Schirar A., Guy G., Guémené D. (2001) 5ème colloque de la société des neuriosciences, may 28-31 2001, Toulouse, France.
37) Stasko J., Grom A., Benkova (1980) Breeding and Geese Production, Torun and Koduda Wielka, 11-13 September 1979, 40-49.
3http://www.ardalan.id.ir/forum/images/smiles/icon_cool.gif Tai C., Rouvier R. (1998) Genet Sel. Evol. 30:163-170.
39) Williams C.L., Brust R.C., Rhodes O.E. (2002) Condor 104: 2
ترجمه: قربان الیاسی، ام البنین پیراهری