-
اسب نژاد تروبرد
اسب نژاد «تروبرد» یکی از با ارزش ترین و سریع ترین اسب های کورس جهان است که وجودش همواره منشأ رشد و تکامل بزرگترین تشکیلات بین المللی اسبدوانی و پرورش اسب های کورس بوده است.
اکثر افرادی که با پرورش اسب یا ورزش های سوارکاری و اسب دوانی، آشنایی هر چند مختصر دارند، با نام اسب تروبرد نیز آشنا هستند و معمولاً آن را مترادف با مفهوم اسب کورس می دانند. در نزد این افراد معمولاً بهترین و کامل ترین تعریف قابل تصور از اسب نژاد تروبرد اسبی است با اندامی بلند و نیرومند، گردن کشیده و شانه هایی مورب و قوی، پشت و کمر نسبتاً کوتاه با کپل عضلانی و دست و پاهایی که محکم و استوار هستند و سرانجام اسبی که در مسابقات کورس به خصوص مسافت های کوتاه تا متوسط از دگر اسبها سریع تر است و رقیب ندارد.
اما آنچه که در ورای ویژگی های پرجاذبه و برجسته این نژاد قرار گرفته و در اصل تمامی اعتبار و ارزش این نژاد اسب مرهون آن است، شجره، تبارنامه و در واقع منشأ نژاد تروبرد می باشد.
به جرأت می توان ادعا کرد که در میان انواع نژادهای اسبهای مدرن موجود در دنیا هیچ نژادی را نمی توان یافت که پس از پیدایش خود، دقت و شدت کنترل تبارنامه ای نژاد تروبرد را آن هم با هدف مشخص ارتقای قابلیت کورس و اسبدوانی تحمل کرده و اعتبار چنین شجره و تباری را به خود اختصاص داده باشد.
منشأ پیدایش اسب های نژاد تروبرد به سده های ۱۵، ۱۶ و ۱۷ میلادی و سرزمین انگلستان باز می گردد.
http://horseiran.com/wp-content/uplo...ey_Arabian.jpgDarley Arabian یکی از اولین اجداد اسب تروبرد
از اوایل همین دوره است که پرورش دهندگان اسب در کشور انگلستان با اهمیت و ارزش خون گرم اسب های شرقی (Oriental Horses) آشنا شده و به طور مرتب اقدام به خریداری و انتقال بهترین اسب ها و مادیان های نژاد عرب، بارب و ترک (ترکمن) از سرزمین های مختلف شمال آفریقا و خاورمیانه و آسیای صغیر به مراکز پرورش اسب در کشور خود می کنند. نتیجه آمیزش خون گرم اسب های شرقی با اسب های خون سرد بومی جزیره بریتانیا در طی سده های ۱۵ و ۱۶ به وجود آمدن نسلی از اسب های پرخون تر برای مسابقات اسبدوانی و کورس بود که با ورود این اسب های دونده به مسابقات، استقبال و تمایل عمومی به بهره گیری از خون اسب های شرقی در انگلستان بیشتر و بیشتر شد. به طوری که در اواخر سده ۱۶ که هنوز تا زمان پیدایش اولین اسب های نژاد تروبرد مدتها فاصله وجود داشت. به جز مادیانها که اطلاعی از تعداد شماره آنها در دست نیست، تنها ۱۷۴ رأس سیلمی براساس مدارک قابل استناد (از شمال آفریقا، خاور میانه و سرزمین های عثمانی آن زمان) به انگلیس منتقل گردیده بودند.
در واقع منشأ تمامی اسب های تروبرد موجود در جهان به ۳ رأس از همین سیلمی های منتقل شده در اواخر سده ۱۶ و اوایل ۱۷ باز می گردد.
این ۳ رأس سیلمی به اسامی Bayerly Turk ، Darly Arabian و Goodolphin بودند.
Bayerty Turk در سال ۸۷-۱۶۸۶ میلادی در طی جنگ با نیروهای عثمانی در حوالی «بوداپست» فعلی به غنیمت گرفته شده بود،Darly Arabian در سال ۱۷۰۴ میلادی از سرزمین سوریه امروزی به انگلستان منتقل گردیدو سرانجام Godolphin که در سال ۱۷۲۴ میلادی از سواحل شمال آفریقا خریداری شده بود ابتدا به فرانسه و سپس به انگلیس منتقل گردید.
نکته جالب توجه در مورد سیلمی Bayerly Turk آن است که همواره این گمان وجود داشته است که این اسب از نژاد اسب های ترکمن و به احتمال زیاد از تیره «آخال تکه» بوده است.
http://horseiran.com/wp-content/uplo...odolpharab.jpgByerly Turk اسبی که احتمالا از نژاد آخال تکه بوده است
امروزه این گمان با مطالعات مقایسه ای که بر روی فاکتورهای ژنتیکی موجود در خون اسب های نژاد «آخال تکه» و «تروبرد» انجام گرفته بیش از پیش به یقین نزدیک شده است. در هر حال این سه رأس سلیمی منشأ پیدایش خط خونی نژاد تروبرد و معروف ترین اجداد اسب های این نژاد در سده ۱۸ میلادی مانند Herod ، Matchem ، Flying ، Eclips و بعدها Ormond و Siant Simon بودند.
اما پیدایش رسمی نژاد تروبرد در واقع به سالهای بعد از ۱۷۷۰ میلادی مربوط می شود و مستقیماً نتیجه تلاش های فردی به نام James Weatherby است که در آن هنگام مسئولیت کنترل کتاب مسابقات Newmarket و در عین حال سمت منشی باشگاه سوارکاری را برعهده داشت. وی بر مبنای سالنامه های ورزشی باشگاه سوارکاری که از اواسط سده ۱۶ میلادی منتشر می شد، ابتدا در سال ۱۷۷۳ نسبت به انتشار کتاب سالنامه Weatherby که حاوی رکوردها و نتایج ثبت شده مسابقات اسبدوانی بود، اقدام کرد و سپس در سال ۱۷۹۱ پس از سالها تلاش نخست «مقدمه ای بر کتاب تبارنامه جامع» (Introduction to a General Stud Book) را تنظیم کرد و سپس در سال ۱۷۹۳ جلد اول «کتاب تبارنامه جامع» (The General Stud Book) نژاد تروبرد را انتشار داد.
امتیاز انتشارکتاب سالنامه «و دربی» (Weatherby’s Calender) که نتایج و رکوردهای اسب های تروبرد را منتشر می کرد، تا سال ۱۹۰۰ میلادی (یعنی حدود ۱۳۰ سال بعد از انتشار نخستین جلد آن) در اختیار خانواده Weatherby بود و سپس به باشگاه سوارکاران واگذار گردید. اما امتیاز نشریه کتاب تبارنامه جامع General Stud Book همچنان مختص به خانواده Weatherby باقی مانده و تا به امروز همواره نسخه های جدید آن به طور منظم منتشر گردیده است.
به این ترتیب تلاش های James Weatherby که هدف جلوگیری از خط روزافزون احتمال خطا در خطوط خونی و شجره نژاد اسب های تروبرد آغاز شده بود، به همراه انتشار کتاب سالنامه رکورد اسب های این نژاد، منشأ شکل گیری و اعتبار امروزی نژاد تروبرد گردید. بر این اساس عملاً نژاد تروبرد امروزی نژادی است که در قالب قراردادی مشخص و از پیش تعیین شده و پذیرفته شده تعریف می شود و مضمون آن این است که :
«تنها اسبی از نژاد تروبرد به شمار می آید که مستقیم یا غیرمستقیم شجره خود را به یکی از جلدهای کتاب تبارنامه جامع تاروبرود General Stud Book برساند ولاغیر».
http://horseiran.com/wp-content/uplo...4BCMNWV_ph.jpgGodolphin یکی دیگر از اجداد تروبردهای امروزی
در همین جا لازم است گفته شود که در بسیاری از کشورها مانند فرانسه، استرالیا، نیوزلند، ایالات متحده امریکا، ژاپن، افریقای جنوبی، آرژانتین و… برای اسب های نژاد تروبرد خود که تبارنامه هایشان به یکی از کتاب های تبارنامه جامع ودربی می رسید، کتاب های تبارنامه ملی مطابق استانداردهای کتاب تبارنامه جامع منتشر می شود. در واقع همین کتابها هستند که اعتبار اسب های نژاد تروبرد غیر انگلیسی امروزی را به ارمغان آورده اند.
اسب های نژاد تروبرد امروزی از نظر اندام شناسی دارای ویژگی ها و شاخص های زیر هستند :
قد : ارتفاع ناحیه جدوگاه در اسب های تروبرد امروزی به طور متوسط به حدود ۱۶۲ سانتیمتر می رسد که در حدود ۱۰ سانتیمتر از اجداد اولیه خود بلندقدتر شده اند. در هر حال ممکن است در این نژاد اسب هایی با قدهای بلندتر و یا کوتاهتر نیز مشاهده شوند.
سر : سر موزون و زیباست و اتصال آنها به گردن کاملاً مشخص است خط نیم رخ صورت برخلاف اجداد عربی این نژاد، معمولاً مستقیم و بدون برجستگی ناحیه پیشانی است. گوش ها کوچک و متحرک و منخرین کاملاً قابل اتساع است و چشم ها درشت و هوشیار هستند.
گردن و کتف : گردن کشیده و منتهی به جدوگاه مشخص و کتف مورب و قوی است.
سینه : سینه عمیق بوده و از قابلیت اتساع زیادی برخوردار است.
بدن : با پوست بسیار ظریف و نازکی پوشانیده شده است. دارای تناسبات بدنی کامل یک اسب کورس بوده و به ویژه ناحیه پشت و کمر قوی و دارای عضلات کپل و ران نیرومندی است.
اندام حرکتی : اندام حرکتی بلند و کشیده بوده و در عین حال محکم و استوار هستند.
رنگ بدن : اسب های نژاد تروبرد معمولاً به رنگ های کهر، قره کهر، کرنگ بوده و به ندرت ممکن است به رنگ نیله دیده شوند.
http://horseiran.com/wp-content/uplo...bernardini.jpgBernardini نمونه یک تروبرد تکامل یافته امروزی
از دیگر ویژگی های برجسته این نژاد باید به توان فوق العاده آن در مسابقات کورس در مسافت های متوسط اشاره کرد، به نحوی که عملاً در مسافت های ۱۲۰۰ تا ۲۴۰۰ متر، این اسب ها در میادین اسبدوانی بدون رقیب به شمار می آیند. از دیگر ویژگی های این نژاد، زود هنگام بودن بلوغ ورزشی آن است، به طوری که کره های ۲ ساله و یا کوچکتر نژاد تروبرد در مقایسه با سایر نژادها عملاً با قابلیت های یک اسب بالغ و آماده کورس وارد میادین اسبدوانی می شوند. این زودهنگام بودن بلوغ ورزشی باعث شده است که عمر مفید ورزشی اسب های نژاد تروبرد کوتاه شود؛ به همین خاطر معمولاً در سنین نه چندان بالا کارایی خود را از دست می دهند و ناچار به ترک میادین اسبدوانی می شوند.
تمرکز اصلاح نژاد تنها بر «افزایش هر چه بیشتر سرعت و کاهش مدت زمان رسیدن به بلوغ ورزشی» به ناچار به قیمت چشم پوشی از برخی صفات مطلوب و ظهور برخی صفات نامطلوب تمام شده است. از جمله صفات نامطلوب که امروزه از ویژگی های این نژاد به شمار می آیند، می توان به حساسیت زیاد این نژاد نسبت به شرایط نامناسب نگهداری و تغذیه ای، آسیب پذیری بیشتر اندام حرکتی، کاهش نسبی توان استقامت اسب های امروزی تروبرد در مسابقات مسافت های بلند نسبت به اجداد اولیه آنها و همچنین پایین تر بودن درصد باروری در این نژاد اشاره کرد. در هر حال در نتیجه سالها دخالت انسان و تمرکز فوق العاده در انتخاب و اصلاح نژاد اسب های تروبرد امروزه عملاً با پدیده ای مواجه هستیم که از یک سو به این نژاد اسب قابلیت های یک ماشین بسیار تخصص یافته برای مسابقات اسبدوانی را بخشیده است و از سوی دیگر بسیاری از ارزش ها و صفات مطلوب یک اسب کامل را از آن سلب کرده است.
خبر وتحقیق:کوروش بابازاده
-
-
-
-
