کانی بالیسم (بیماری خود خوری ) در طیور

**Dr.Hossein.M.Al** · 02-09-2011, 03:18 PM

بیماری کانی بالیسم (خود خوری )
کانی بالیسم (بیماری خود خوری )

یکی از انواع بیماریهای که در اکثر مرغداری ها به چشم می خورد ٬کانی بالیسم (همنوع خواری ) است که در اثر این بیماری مرغها بهم نوک زده و یکدیگر را زخمی کرده و باعث تلفات زیادی می شوند و از این راه به مرغداران زیان فراوانی می رسانند . این بیماری در نژادهای سبک ( مرغان تخمگذار ) بیشتر از نژادهای سنگین (مرغان گوشتی ) مشاهده گردیده٬این بیماری در مرغداری هایی که مرغها در قفس نگهداری و پرورش داده می شوند کمتر دیده می شود .

دلایل بروز بیماری :

دلایل زیر سبب بروز بیماری می شوند :

1) تغذیه دائم جوجه ها با پلت

2) زیاد بودن ذرت در جیره غذایی

3) ناکافی بودن تعداد آبخوری و دانخوری

4) نبودن غذا در دانخوری به مدت طولانی

5) کمی آشیانه تخمگذاری

6) شدت نور در سالن (زیاد بودن نور )

7) تراکم جوجه ها در واحد سطح

8) بالا بودن درجه حرارت

9) کمبود پروتئین و مواد معدنی جیره

10) وجود انگلهای خارجی مانند شپشک و کنه مرغی و امثال آنها

11) تهویه ناقص

12) نقص در کیفیت و کمیت دان

و بطور کلی هر چیز که استرس ایجاد کند و برنامه روزانه مرغاان را بهم بزند عکس العمل آن به صورت نزاع بین مرغان و همنوع خواری ایجاد می گردد .

حالات مختلف همنوع خواری :

1- نوک زدن به مقعد

اینگونه عارضه در مرغان تخمگذار که تولید زیادی دارند ایجاد می شود ٬ بخصوص در هنگامیکه مقعد بر اثر عبور تخم از لوله تخم زخم شده و خونریزی می کند ٬ در این حالت ممکن است دستگاه تولید تخم مرغ بطور کلی بیرون کشیده شود .

2- نوک زدن به ناخنها

این حالت در جوجه های کوچک دیده می شود . علت آن بیشتر دور بودن دانخوری از منابع حرارتی یا بالا بودن دانخوریها از سطح زمین است که در این صورت جوجه به بستر خود نوک زده و ضمن آن ناخن سایر جوجه ها نیز نوک زده می شود .

بنابر این بهتر است در دو سه روز اول کف بستر را با کاغذ پوشاند تا از خوردن آن جلوگیری شود و سپس کاغذ ها را برداشت و همچنین غذا را در دانخوری های بشقابی مخصوص جوجه در زیر منبع حرارتی قرار داد .

3- خوردن پر

این حالت در گله هایی دیده میشود که که کمبود عناصر غذایی دارند . انگلهای خارجی نیز سبب بروز چنین حالتی می شوند . اگر اندازه پرها بزرگ باشد باعث خفگی حیوان می شود .

4- نوک زدن سر

این حالت معمولا״ پس از زخم شدن تاج و غبغب در اثر یخ زدن یا پس از جنگیدن شروع می گردد و با دیدن یک لکه خون بر روی سر مرغ همنوع خواری تحریک می شود .

پیشگیری و درمان کانی بالیسم:
1) مقدار پروتئین خوراک ٬ بخصوص پروتئین حیوانی یک تا دو درصد اضافه شود .

2) سلولز خوراک را به وسیله سبوس و جو زیاد نمایید . (سبوس تا٪10 وجو تا ٪20 )

3) هوای پاک و ملایم برای مرغها

4) اگر بستر زیاد خشک یا زیاد تر نباشد ٬ روزانه مقداری گندم یا جو در بستر ریخته شود که مرغها مشغول جمع آوری آن شوند .

5) آشیانه بقدری تاریک بشد تا کارگر فقط بتواند جلوی پای خود را ببیند و این در صورتی است که تاریک نمودن مانع تهویه صحیح نباشد .

6) اکر در خوراک کمترین اثار کپک زدگی دیده شود آن را عوض کنید .

7) تعداد مرغهای تخمگذار بیش از پنج قطع در متر مربع نباشد .

8) نمک نیز به مقدار دو درصد برای مدت پنج روز توصیه می شود .

9) مرغهای تخمگذار اگر روی زمین نگهداری می شوند باید چند هفته قبل از شروع تخمگذرای لانه تخمگذاری در محل های نسبتا״ تاریک برقرار باشد .

10)لوازم مرغدری باید متناسب با تعداد مرغها باشد .

11)نوک مرغها باید طبق اصول معینی چیده شود .

12)تراکم مرغها در آشیانه کم شود .

13)انگلهای خارجی اگر هست از بین برده شود .

14)در اختیار گذاشتن غذا و آب بحد کافی .

15)کنترل شدت نور و به طور کلی رعایت کلیه اصول پرورش و نگهداری ٬ برای کنترل باید پنجره را با رنگ قرمز پوشانده و یا از لامپهای قرمز در داخل سالن استفاده نمود . بدین وسیله مرغ تمام محیط را به رنگ قرمز می بیند و تشخیص لکه خون برایش مشکل می شود . جدا کردن مرغهای زخمی از گله عامل مهمی در جلوگیری از توسعه این بیماری است . اضافه کردن مکمل های ویتامین و مواد معدنی به جیره نیز موثر می باشد .