توصیه‎های تغذیه‎ای به چاق و لاغرها

**Dr.Hossein.M.Al** · 01-16-2011, 03:01 PM

بدن انسان به دنبال عملکرد سیستم*های پیچیده، تعادل میان انرژی دریافتی و انرژی مصرفی را حفظ می*کند. بر هم خوردن این تعادل با بروز پدیده*های چاقی یا لاغری همراه است. به گفته متخصصان چاقی و لاغری هر دو نوعی بیماری محسوب شده و به عنوان عامل خطر بیماری*های دیگرنیز محسوب می*شوند. افزایش میزان چربی بدن به صورت موضعی یا عمومی را چاقی می*گویند.
همچنین مصرف بیش از نیاز کالری غذایی به ویژه شیرینی*ها و چربی*ها، کمبود تحرک، برخی از اختلالات هورمونی و زمینه*های ارثی از علل عمده چاقی به شمار می*روند.
بیماری*های قلبی - عروقی، فشار خون بالا، دیابت، سرطان، سنگ*های صفراوی، تغییرات نامطلوب چربی خون و پرخوری عصبی نیز از عوارض مهم چاقی محسوب می*شوند.
توصیه*هایی برای مبتلایان به چاقی
بر اساس اعلام انستیتو تحقیقات تغذیه*ای و صنایع غذایی کشور، کاهش تدریجی وزن حدود نیم کیلوگرم در هفته و پیروی از یک رژیم غذایی متعادل با توجه به شرایط جسمانی (سن، جنس و فعالیت جسمانی) برای افراد چاق توصیه می*شود. چاق*ها بهتر است وعده*های غذایی خود را به شش وعده کوچک و منظم تقسیم کرده و به صبحانه به عنوان یک وعده غذایی مهم توجه کنند و هنگام شام غذایی سبک مصرف کنند.
همچنین مصرفی کافی آب و مایعات به منظور دفع مواد زاید بدن و پرهیز از مصرف نوشابه*های شیرین و گازدار در مبتلایان به چاقی ضروری است.
افراد چاق بهتر است استفاده از سالاد و سبزی*ها و یا سوپ*های رقیق قبل از غذا را برای کاهش اشتها در دستور کار داشته باشند. کاهش مصرف نمک، شیرینی و شکلات، غذاهای چرب و سرخ شده در مبتلایان به چاقی تاکید می*شود. چاق*ها بهتر است از مواد غذایی به صورت آب پز، بخارپز یا کبابی استفاده کنند.
افزایش فعالیت بدنی و ورزش منظم، مصرف غذاهای پروتئینی مانند گوشت کم چرب، ماهی، حبوبات، لبنیات کم چرب در هر وعده غذایی برای کمک به احساس سیری، جایگزین کردن نان*های سبوس*دار به جای نان*های سفید، پرهیز از رژیم*های خیلی سخت و کم کالری و خودسرانه، استفاده از چاشنی*هایی مانند آب لیمو و یا آبغوره یا سرکه به جای نمک و سس سالاد در مبتلایان به چاقی توصیه می*شود.
لاغری و توصیه*های تغذیه*ای برای این افراد
در عین حال کمبود وزن نیز مشکلی است که 8 تا 9 درصد جمعیت کشور به آن مبتلا هستند.
عادت*های غذایی غلط، مصرف ناکافی مواد غذایی و انرژی، فعالیت بدنی بیش از حد، اختلال در جذب مواد مغذی، ابتلا به بیماری*های تحلیل رونده مانند پرکاری تیروئید یا سرطان، عفونت، استرس و ...، فشارهای روحی و روانی و بی*اشتهایی عصبی از جمله علل مهم لاغری هستند.
افزایش تدریجی وزن حدود نیم کیلوگرم در هفته و استفاده ازادویه*ها و افزودنی*های محرک اشتها مانند انواع ترشی*ها در افراد لاغر توصیه می*شود. همچنین تهیه و سرو غذا به صورت دلپذیر و مصرف گوشت و غلات برای بهبود اشتها می*تواند کمک موثری به این افراد داشته باشد.
مصرف انواع میوه و آب میوه طبیعی و سبزی*های تازه به عنوان منابع خوب ویتامین*ها واملاح، مصرف مواد نشاسته*ای بیشتر مانند نان، برنج، سیب زمینی برای تامین انرژی، مصرف انواع مغزها و خشکبار در فواصل وعده*های غذایی مانند پسته، فندق، بادام و ... و مشاوره تغذیه جهت تنظیم یک برنامه مناسب برای افراد لاغر توصیه می*شود.
Isna