کلیات پستانداران ایران

Dr.Vahidi · 08-03-2011, 04:17 AM

پستانداران ایران :کشور ما (ایران) به علت داشتن وسعت زیاد، چین خوردگیهای، بیابانها و شرایط اقلیمی و جغرافیائی خاص

فک خزری

خود دارای زیستگاههای مختلف با گونه های متنوع گیاهی و جانوری می باشد. این تنوع و فراوانی درمیان گونه های پستانداران به حدی است که می توان ایران را کلکسیونی از پستانداران مناطق اروپائی، آفریقائی، آسیائی و پستانداران خاص ایران نامید. برای مثال پستاندارانی از قبیل شوکا انواع آهو، سیاه گوش: اشگول (سنجابک) و حفار مدیترانه ای که در شمال و شمال غربی ایران پراکندگی دارند از که در جنوب و جنوب غربی کشور یافت می شوند از عناصر آفریقائی می باشند. خرس سیاه، سنجاب بلوچی خدنگ و جرد هندی (نوعی موش) که در شرق و جنوب شرقی کشور دیده می شوند .از عناصر موجود در شبه قاره هند می باشد. و بالاخره پستاندارانی از قبیل گوزن زرد ایران، گور _ پازن (نوعی بز کوهی)، سنجاب ایرانی، دوپای فیروز و حشره خوار شوش نمونه هائی از پستاندارن خاص ایران می باشند.
پستانداران وحشی ایران که تعداد شناسائی شده آنها بالغ بر ۱۶۰ گونه است. از متنوع ترین و جالب ترین گروههای پستاندار دنیا می باشند. در بین آنها از حشره خوا کوچک دو گرمی (کوچکترین پستاندار دنیا) تا نهنگ ۱۳۰ تنی (بزرگترین پستاندار دنیا) مشاهده می شود.
متأسفانه در کشور ما، به علت کمبود اطالعات و شناخت مردم از گونه ةای مختلف پستانداران و عادت و رفتار آنها، تصورات نادرست، شایعات واهی و ترس بی دلیل در مورد این حیوانات وجود دارد. شایعاتی نظیر آدم دزدی کفتار و خرس، آدرم خواری گرگ و خون آشامی خفاش از این قبیل اند. این ناآگاهی و ترس بی مورد سبب شده است که اکثر مردم کشورمان نسبت به حفاظت از حیوانات وحشی بی تفاوت باشند. وحتی نسبت به بعضی از آنها دشمنی و کینه احساس کنند.
فون پستانداران ایران: کلاً پستانداران دنیا شامل ۲۰ راسته و حدود ۴۰۰۰ گونه می باشند. که در کشور ما تعداد گونه های پستاندارانی که تاکنون شناسائی گردیده بالغ بر ۱۶۰ گونه است که در ۱۰ راسته جای دارند. که اساس راسته ها و تعداد گونه های پستانداران وحشی ایران بشرح ذیل می باشد.
۱- راسته جوندگان و دارای ۵۴ گونه
۲- راسته خفاشها و دارای ۳۸ گونه
۳- راسته گوشتخواران دارای ۲۹ گونه
۴- راسته حشره خواران دارای ۱۵ گونه
۵- راسته نهنگها دارای ۱۱ گونه
۶- راسته زوج سمان دارای ۸ گونه
۷- راسته خرگوشها دارای دو گونه
۸- راسته فکها دارای یک گونه
۹- راسته فردسمان دارای یک گونه
۱۰- راسته گاوهای دریائی دارای یک گونه.
اسامی رده بندی پستانداران ایران بر مبنای رده بندی انجام شده بوسیله موزه تاریخ طبیعی بریتانیا و برگرفته از مأخذ زیر است:
A word list of Mammalian species.
G.B. Corbet and J.E Hill (3^rd ed. British Museum 1991)
Check list of palaeurctic and Indian Mammals.
Ellerman and Morrison _ Scott (2^nd Ed British Museum 1966)
پستانداران را از نظر تشکیلات اجتماعی می توان به دو گروه تقسیم کرد:
۱- پستانداران تک زی مانند حشره خوارها و یا روباه و سمور و پلنگ.
۲- پستانداران اجتماعی که تعداد زیادی از گونه های پستانداران را دربرمی گیرد مانند اکثر سم داران خفاشها، جوندگان و دلفین ها.