سوسک آبی

Dr.Vahidi · 08-05-2011, 01:17 PM

سوسک های آبی ( و البته تمامی سوسکهای دنیا ) در راسته COLEOPTERA جای می گیرند . واژه کولئوپترا نخستین بار توسط ارسطو به کار رفته است .

این واژه از دو کلمه یونانی "Koleos" به معنی "پوشش ، غلاف ، نیام" و "Ptera" به معنی "بال" درست شده است .

این نام به این علت به افراد این راسته داده شده که بال های جلویی یا روبالها ( Elytra ) در آنها بسیار سخت و محکم است .

راسته COLEOPTERA یا قاب بالان ( سوسکها) بزرگ ترین راسته در قلمرو جانوران است . افراد این راسته با نام عمومی Beetle (بیتل) یا سوسک نامیده می شوند .

حتی تعداد آنها از تعداد گیاهان نیز بیشتر است . این گستردگی تا جاییست که برخی از جانورشناسان معتقدند که ما امروزه در عصر سوسک ها ( Age of Beetles ) زندگی می کنیم .

در کل نام علمی این جانور Water beetle میباشد .

افراد راسته کولئوپترا دارای دگردیسی کامل بوده و 4 مرحله : تخم ، کرمینه (لارو) ، بادامچه (Pupa) و حشره بالغ را طی می کنند . بیشتر گونه های آبزی از خانواده Dytiscidae هستند .

آنها را به فارسی " شیرجه سوسکان " می نامند . تاکنون 4000 گونه از این سوسک ها شناسایی شده اند .

بدن آنها تخم مرغیست و سطح زیرین و زبرین آن اندکی برجسته است . پاهای عقبی برای شنا به کار می روند و دراز تر و ضخیم تر هستند و معمولا پوشیده از مو می باشند .

پاهای شنا به منزله پاروست . پاهای جلویی کوتاه تر بوده و مناسب برای گرفتن غذا هستند .

پنجه پا در نر ها به شدت پهن بوده و دارای بادکش های ویژه ای است که سوسک نر به یاری آنها سوسک ماده را نگه می دارد و جفت گیری می کند .

هم حیوان بالغ و هم لارو این سوسک ها ، آبزیست . سوسکهای بالغ در روز فعال هستند و بیشتر در آب به سر می برند .

بیشتر این سوسکهای آبی در آب های راکد و آبهای با جریان کند زیست می کنند و تنها عده کمی از آنها در جویبار های سریع به سر می برند .

سوسک های آبی معمولا شب ها پرواز کرده و از یک آبگیر به آبگیر دیگر می روند . سوسک ها در شب با بازتاب نور ماه ( مهتاب ) در آب ، آبگیر های جدید را پیدا می کنند .

به همین علت معمولا چراغ های اطراف جاده ها باعث گمراه شدن سوسک هایی که پیکره آبی خود را ترک کرده اند خواهد شد !

تنفس این سوسکها شگفت آور است .آنها برای عمل تنفس ، انتهای شکم را بیرون از آب نگه می دارند و هوا را در زیر روبالها یا الیترا ( Elytra ) جمع آوری کرده و به زیر آب منتقل می کنند .

بیشتر سوسکهای آبی و همچنین شیرجه سوسک ها گوشتخواران درنده ای به حساب می آیند .

نمونه های بزرگ این سوسک ها به جز بی مهرگان آبی ؛ به قورباغه و نوزاد قورباغه، سمندر ها و ماهی ها حمله می کنند . کرمینه یا لارو شیرجه سوسکان نیز شکارچیست .

این لاروها زائده های شمشیری شکل تیز و درازی (ماندیبول) دارند که در آنها مجرایی کشیده شده است . این مجرا به حفره دهان راه دارد .

لارو توسط ماندیبول خود آنزیم ها و مایعات گوارشی را وارد بدن طعمه می کند تا بافت وی را تجزیه کند ، سپس از راه این مجرا شیره بدن یا خون شکار و بافت های گوارش شده را می مکد !

لارو برای شفیره بستن به خشکی می آید و زمین را حفر می کند . سوسکی که از شفیره خارج می شود معمولا زمستان را در ساحل می گذراند و در فصل بهار به درون آب منتقل می شود .

سوسکهای آبی از آن جهت که به طور وسیعی لارو پشه ها و سایر دو بالان خونخوار را می خورند مفید هستند .

همچنین سوسکهای جنس Cybister به شدت به بچه ماهیان حمله برده و گاهی خساراتی به پرورش دهندگان ماهی وارد می آورند .

سوسک آبی در آبزی دان می تواند با خوردن باقی مانده گیاهان و جلبک ها کمی به تمیزی آکواریوم کمک کند .

اما از آنجا که ماهیان کوچک تر از خود را خواهد خورد و ممکن است حتی به ماهیان بزرگتر هم آسیب برساند ، انتخاب بخردانه ای نیست .

از طرفی ماهیان بزرگ بدشان نمی آید که سوسک آبزی را نوش جان کنند . از دیگر سو ممکن است که سوسک به نوبه خود باعث ایجاد آلودگی هایی در آکوآریوم شود.

پس بهتر است از معرفی یک سوسک آبزی به آبزی دان خود پرهیز کنید .

اگر قصد نگهداری سوسکهای آبی را در یک مخزن جداگانه – و بدون ماهی – دارید ؛ باید آن را سرپوشیده کنید وگرنه صبح روز بعد باید تمام خانه را به دنبال سوسک خود بگردید

( که البته احتمالا آن را در کنار چراغ خواب یا تلویزیون یا یخچال و خلاصه وسایلی که چراغ دارند خواهید یافت .)

شاید در ابتدا غذا دادن به سوسک سیاهی که مرتبا در آب با پاهایش شنا می کند سرگرم کننده باشد

ولی پس از مدتی دقتی که در جلوگیری از خروج سوسک از مخزن به خزج می دهید شما را کلافه خواهد نمود . تازه ممکن است سوسک شما را گاز بگیرد !