كرچي كرچي شدن

Dr.Vahidi · 08-20-2011, 03:26 PM

كرچي در پرندگان حالت غريزي است كه به تداوم نسل بقاي آنها كمك مي كند . كرچي به تغييرات دروني و بيروني منتهي مي شود كه پرنده بعد از گذاشتن تخم (بعضاً يا عدد ) روي آنها مي خوابد و تا بيرون آمدن جوجه ها به مراقبت و خوابيدن روي تخم ها ادامه مي دهد . كرچي داراي 2 فاز است . 1- رفتن به آشيانه يا لانه تخم گذاري 2- نشستن روي تخم و مرتب كردن و چرخاندن آنها كرچي خود بخشي از رفتار توليد مثلي است كه در آن موقع حالت مادرانه پرنده تشديد مي شود . اگرچه كرچي يك حالت طبيعي است اما در برخي از چرخه هاي توليدي صفت طيور رفتار پسنديده اي نيست .مثلاً در مرغ مادر و اجدادبه وجود آمده حالت كرچي باعث كاهش فعاليت تخمدان ها در نتيجه كاهش توليد تخم مي گردد. در واقع كرچي در اين گونه موارد يك صفت و يك رفتار نامطلوب است . استعداد ژنتيكي كرچي در تمام پرندگان خانگي به غير از نژاد لكهورن سفيده ديده مي شود . حالت كرچي وابسته به جنس بوده و مطالعات بيان كننده آن است كه ژن كوتولگي (DW) باعث تشديد حالت كرچي است . شدت ميزان كرچي بستگي به ژنتيك و محيط دارد . حالت تمايل به رفتن به لانه تخم گذاري قبل از گذاشتن اولين تخم و همزمان با افزايش طول نوردهي آغاز مي شود . نور مي تواند باعث رشد تخمدان و در نتيجه افزايش ترشح هورمون استروژن شود . اين هورمون علاوه بر تحريك رشد مجاري تخمدان باعث اثر بر روي مغز و تغيير رفتار مرغ مثل نشستن و چمباتمه زدن ، اجازه جفت گيري و تمايل به لانه رفتن جهت تخم گذاري مي شود . با شروع شدن تخم گذاري هورمون پروژسترون نيز بيشتر ترشح شده و به همراه استروژن بر روي مغز موثر واقع مي شوند . پس از گذشت چند روز وچند هفته از تخم گذاري و تمايل بيشتر پرنده جهت رفتن به لانه تخم گذاري ، احتمال بروز كرچي بيشتر مي شود . شايد اولين عامل موثردر وقوع كرچي بستري آرام و نرم و تماس با تخم گذاشته شده ٬باشد . احتمالاً قطع شدن اعصابي كه تماس هاي ياد شده را مخابره مي كنند ، مي تواند در عدم بروز كرچي دخالت كند . پرولاكتين مهم ترين هورموني است كه باعث بروز كرچي مي شود و آن هم بر اثر مخابره اعصاب از طريق تماس با تخم مرغ ها ،بستر نرم و ...... توليد ميشود . در اثر لانه روي زياد و نشستن بيشتر ، پرولاكتين كاهش يافته و اگر از نشستن بي مورد پرنده سوي تخم و ماندن بيش از حد معمول در لانه جلوگيري شود ، سطح پرو لاكتين كاهش يافته و مقدار كرچي هم تقليل پيدا مي كند . مطالعات نشان مي دهد استروژن و پروژسترون اثر زيادي روي كرچي ندارند و در واقع اين پرولاكتين است كه كرچي را در كنترل دارد . پرو لاكتين از هيپوفيز قدامي ترشح مي شود و مقدار آن به آزادكننده هاي پرولاكتيني بستگي دارد . تداوم كرچي به اثر پرولاكتين بر روي اعصاب مغز بستگي دارد . سروتونين و دو پامين مي توانند باعث افزايش ترشح پرولاكتين بشوند . زماني كه ترشح پرولاكتين افزايش مي يابد ، هورمون لوتئيني كننده كاهش مي يابد و اين خود باعث تحليل تخمدان ، كاهش هورمون هاي استروئيدي تخمدان در پلاسما و قطع توليد مي گردد . جلوگيري از كرچي امروزه يك امر مورد درخواست توليد كنندگان است . افرادي كه در مراكز اصلاح نژاد طيور مشغول به كار هستند سعي بر حذف يا كم رنگ كردن حالت كرچي به لحاظ ژنتيكي دارند . وارد كردن برخي از نژادها كه كرچي خوبي ندارند و تلاقي آنها با نژادهاي ديگر از جمله كارهاي مهم است . امروزه اكثر نژادهاي مادر گوشتي و تخم گذار و اجداد حالت كرچي كمي دارند و در نژادهاي تخمگذار تجاري تقريباً حالتي كرچي حذف شده است اما در صورت مواجهه با مرغان كرچ در فارم ها مي توان از روش هاي زير استفاده كرد :

1- استفاده از روش مديريتي :تغيير شرايط محيطي پرنده ، جلوگيري از نشستن بر روي تخم ها جلوگيري از توقف طولاني در لانه ها ، جمع آوري سريع تر تخم مرغ ها ، ايجاد آشيانه كافي ، ايجاد نور يكدست در تمام لانه ها ، تغيير مكان لانه ها و يا پرندگان .

2- استفاده از داروها : هدف در اين سطح آن است كه مقدار پرولاكتين كاهش يابد و از طرفي ترشح گنادوتروپين بيشتر شود . چون گنادوتروپين ها باعث كرچي مي شوند . آسپرين ، سيترات كلوميفن و تاموكسيفن ، pimozide , p- chlorophenylalanie مي توانند مصرف شوند . در هر صورت پرنده بايد از بقيه جدا شود . تغذيه آن مانند بقيه طيور گله اجرا شود . بهتر است در مكاني خنك ترو نور فراوان نگهداري شود تا دوره كرچي كوتاه شود .

نويسنده : مجيد شير دل