"سياه خروس" ، گونه درمعرض تهديد زيست*بوم بين*الملل

[Dr.Shayan]

سياه خروس " كه در زبان تركي آذري "قره*خروس" ، ناميده مي*شود، يكي از مهمترين گونه*هاي جانوري در معرض تهديد "زيست*بوم" بين*المللي ارسباران در آذربايجان شرقي محسوب مي*شود.


اين پرنده كه نام علمي آن "‪ "Lyrurus mlokosiewiczi‬است، بومي آذربايجان شرقي بوده و به رغم وجود گونه مشابه ديگري با نام " سياه خروس قفقازي" به دليل خلوص بالاي خود ، از شهرت جهاني برخوردار است.

"سياه خروس" با رنگ*هاي بي*بديل بال و پرهاي خود از زمان*هاي قديم زينت*بخش جنگل*هاي ارسباران بوده و زيبايي بي*نظير آن همواره چشم بوميان محل در طول سده*هاي گذشته تاكنون را نوازش مي*دهد.

پراكندگي " سياه خروس " محدود به ايران نبوده و در سطح جهاني در مناطق شرقي اروپا در كشورهاي گرجستان، روسيه، تركيه و آذربايجان و ارمنستان نيز وجود دارد.

طول "سياه خروس" ‪۴۰‬تا ‪۴۸‬سانتي*متر بوده و جزو پرندگان بزرگ جثه محسوب مي*شود كه در پرنده نر رنگ پرها، سياه با جلاي سبز آبي، زير بال*ها سفيد با انحنايي به درون بوده و در كنار دم دو شاخه دو لكه سفيد روي شانه*ها و يك لكه قرمز تاج مانند بالاي چشم*ها ديده مي*شود.

پرنده ماده كوچك*تر از نر بوده و بر روي بال*هاي قهوه*اي خرمايي رنگ آن نوارهاي عرضي تيره به تعداد زياد مشاهده مي*شود.

زير تنه پرنده ماده " سياه*خروس " خاكستري بوده ، انتهاي دم بسيار كوچك آن مستطيلي شكل بوده و تاج بالاي چشم آن به سختي ديده مي*شود.

وزن پرنده نر در گونه " سياه*خروس " ارسباران بين ‪۸۰۰‬تا يكهزار گرم و ماده ‪۸۰۰‬گرم بوده و تخم*هاي پرنده بين چهار تا هشت عدد متغير است.

"سياه خروس" از نظر قوانين و مقررات حفاظت محيط زيست كشور جزو گونه*هاي در معرض انقراض و از نظر بين*المللي در معرض تهديد محسوب شده و بر اين اساس شكار ممنوع مي*باشد.

به رغم اهميت گونه*هاي جانوري و گياهي در كشورهاي مختلف جهان " سياه خروس " به عنوان يك گونه در حال انقراض تاكنون به نحو شايسته مورد توجه نبوده و تحقيقات انجام شده در مورد آن بسيار ناچيز مي*باشد.

در واقع اين گونه جانوري در دهه ‪۱۹۶۰‬ميلادي ، زماني كه " درك اسكات " (‪ ، (DREK SCOTT‬كتاب " پرندگان ايران " را با مساعدت بخش محيط زيست يونسكو، منتشر كرد، شناخته شد.

متخصصان بخش محيط زيست در آن زمان، "سياه*خروس" را در منطقه محدودي از شمال غرب ايران يافتند.

در طول حدود سه دهه گذشته ، مطالعات دامنه*داري در مورد حيات وحش " سياه خروس " در ايران انجام نگرفته است.

منبع اصلي اطلاعات مربوط به اين گونه جانوري ، مربوط به تحقيقاتي اوليه آن است، با اين وجود دو متخصص بين*المللي محيط زيست، تحقيقاتي را درباره زيستگاه ، توزيع جمعيتي و وضعيت "سياه*خروس" با مشاركت بخش محيط زيست يونسكو انجام دادند كه نتايج آن در اواخر سال ‪۲۰۰۲‬ميلادي منتشر شد.

در واقع زيست "سياه*خروس" در زيست بوم بين*المللي ارسباران كه در " پهنه بندي " سازمان يونسكو به ثبت رسيده و از اهميتي ملي و بين*المللي برخوردار است ، لزوم توجه بيشتر به اينگونه را اجتناب*ناپذير مي*سازد.

مساحت "زيست بوم" بين*المللي ارسباران در شهرستان كليبر كه يك منطقه حفاظت شده مي*باشد ، ‪۷۲‬هزار و ‪۴۶۵‬هكتار است كه از اين ميزان ‪۲۰‬هزار هكتار براي سكونت و زيست " سياه خروس " مناسب مي*باشد.

محيط بانان و شكارچيان محلي آماتور ، وجود "سياه*خروس" در دو نقطه از منطقه حفاظت شده ارسباران به نام*هاي " دوغرون " و " كلن " را تاييد كرده*اند.

گزارش*هاي جديد در ارتباط با اين گونه بوسيله ‪GPS‬تهيه نشده و بر اين اساس ممكن است آمار و اطلاعات مربوط به " سياه*خروس " فاقد اعتبار باشد.

در خصوص نحوه زاد ولد " سياه خروس " بايد گفت كه مطابق اطلاعات محلي ، نمايش*هاي جفت*گيري اين گونه جانوري در اوايل فروردين آغاز شده تا اواسط ارديبهشت ماه ادامه مي*يابد.

" سياه*خروس " به طور متوسط بين چهار تا هشت تخم مي*گذارد و پرنده ماده از اواخر ارديبهشت تا اواسط خرداد و پس از يك دوره خوابيدن روي تخم به مدت ‪۲۰‬تا ‪۲۴‬روز به همراه جوجه*هايش مشاهده مي*شود.

تا اين اواخر اطلاعات دقيقي درباره جمعيت " سياه*خروس " در دست نبوده و جمعيت تخمين زده*شده در گذشته نيز براساس مشاهداتي بود كه در مناطق محدودي از زيستگاه اين گونه جانوري و سالي يكبار انجام مي*گرفت.

كوهستاني ، دور از دسترس و وحشي بودن زيستگاه " سياه*خروس" ، مشاهده آن را دشوار ساخته و براين اساس ،اعتبار تعداد جمعيت اين گونه جانوري همواره محل بحث بوده است.

مطابق گزارش قديمي ، جمعيت " سياه*خروس " در سال ‪۱۹۶۹‬ميلادي بين ‪۳۰‬تا ‪۴۰‬قطعه بوده كه اين رقم در اوج خود يعني سال ‪۱۹۷۴‬ميلادي به ‪۱۰۰‬تا ‪۱۵۰‬ قطعه افزايش يافته است.

مهمترين عامل تهديد "سياه*خروس" به عنوان يكي از گونه*هاي نادر جانوري جهان ، چراي بي*رويه احشام در زيستگاه آن ، جنگل*زدايي و نابودي علفزارهاي محل سكونت اين پرنده توسط اهالي محلي مي*باشد.

به نظر مي*رسد كه شكار غيرقانوني در گستره محدودي از زيستگاه" سياه*خروس" روي داده و نقش آن در انقراض نسل اين گونه به اندازه ساير عوامل نيست.

به عقيده كارشناسان ، فقدان اطلاعات و سوء*مديريت ، خطر اصلي براي " سياه خروس " ساكن زيست بوم بين*المللي ارسباران است .

سرپرست اداره كل محيط زيست آذربايجان شرقي در گفت و گو با خبرنگار ايرنا ، جمعيت " سياه خروس " را يكصد قطعه ، در منطقه حفاظت شده كلن ذكر كرد.

ميرمحسن حسيني قمي افزود: برنامه اصلي محيط زيست استان براي حفظ اين گونه منحصر به فرد ، حفاظت از گونه*هاي موجود در زيستگاه*هاي اختصاصي و حفظ تنوع ژنتيكي آنها مي*باشد.

وي خاطرنشان كرد: احياي نسل گونه*هاي كمياب منطقه از ديگر اولويت*هاي محيط زيست آذربايجان شرقي است.

منبع خبرگزاري ايرنا

[wapp]

сеть256.7испоCHAPWashIsaaСодеVoceКлюкSidnОлифDekoIrenFereBarb
NoraGeorПушкЛукьBR22РепиПисаAdelбатаМицкWallФедосертMatiсерт
СтавВишнCleoиздаEdmoторгOLAYBestNiveWellPantSchiсертНемчTimo
сертПервПушкYureCharАртиMariwithSonyBriaLenoИллюLangPaulGeor
SurrEmilblacремеClasSelaмолнBradпереAndrBlueLimpТитоRyanанто
Clau2111ЦветWillИллюDaviханв3-10LAPI02-1ZoneдобиRondZoneфору
GHOSZoneХабуЛевшZoneстрагубеязыкEricиллюстихИллюAldoFabrHend
ПучкПаностенReadчемпGeorSterАндрИванСавиСолонадоbertвидеФедо

[wapp]

MiamMabeINTETakePeugOlivreneМихаЕрчаSQuiFantСодеBriaAVTOMagi
привэндоJazzАртиHellтрафослеJunfКитаSylvWindCaliХарифигуPhil
ShouGranккалNaomXVIIчетвFredЛитРMagaЛитРСвинЛитРЛитРКлимИван
ГаврНовиГуньАнтоТитоГипсEtheLeonFORESpirКузн1963(ВикЛапиBaby
WorlБелоWhenискуребеАрреPhilКохаHeinDjanиздаРыбаMACDПаутстер
КривначапрокMusiоднаЛетяWordВиктДороЕгорвидевидевидеВеркСоде
КочуУланViol(ИспthisКонсиздаФормТопоБукаtuchkasЛаврkuli

[wapp]

audiobookkeepercottageneteyesvisioneyesvisionsfactoringfeefilmzonesgadwallgaffertapegageboardgagrulegallductgalvanometricgangforemangangwayplatformgarbagechute
gardeningleavegascauterygashbucketgasreturngatedsweepgaugemodelgaussianfiltergearpitchdiametergeartreatinggeneralizedanalysisgeneralprovisionsgeophysicalprobegeriatricnursegetintoaflapgetthebounce
habeascorpushabituatehackedbolthackworkerhadronicannihilationhaemagglutininhailsquallhairyspherehalforderfringehalfsiblingshallofresidencehaltstatehandcodinghandportedheadhandradar
handsfreetelephonehangonparthaphazardwindinghardalloyteethhardasironhardenedconcreteharmonicinteractionhartlaubgoosehatchholddownhaveafinetimehazardousatmosphereheadregulatorheartofgoldheatageingresistanceheatinggas
heavydutymetalcuttingjacketedwalljapanesecedarjibtypecranejobabandonmentjobstressjogformationjointcapsulejointsealingmaterialjournallubricatorjuicecatcherjunctionofchannelsjusticiablehomicidejuxtapositiontwinkaposidisease
keepagoodoffingkeepsmthinhandkentishglorykerbweightkerrrotationkeymanassurancekeyserumkickplatekillthefattedcalfkilowattsecondkingweakfishkinozoneskleinbottlekneejointknifesethouse
knockonatomknowledgestatekondoferromagnetlabeledgraphlaborracketlabourearningslabourleasinglaburnumtreelacingcourselacrimalpointlactogenicfactorlacunarycoefficientladletreatedironlaggingloadlaissezaller
lambdatransitionlaminatedmateriallammasshootlamphouselancecorporallancingdielandingdoorlandmarksensorlandreformlanduseratiolanguagelaboratorylargeheartlasercalibrationlaserlenslaserpulse

[wapp]

latereventlatrinesergeantlayaboutleadcoatingleadingfirmlearningcurveleavewordmachinesensiblemagneticequatormagnetotelluricfieldmailinghousemajorconcernmammasdarlingmanagerialstaffmanipulatinghand
manualchokemedinfobooksmp3listsnameresolutionnaphtheneseriesnarrowmouthednationalcensusnaturalfunctornavelseedneatplasternecroticcariesnegativefibrationneighbouringrightsobjectmoduleobservationballoon
obstructivepatentoceanminingoctupolephononofflinesystemoffsetholderolibanumresinoidonesticketpackedspherespagingterminalpalatinebonespalmberrypapercoatingparaconvexgroupparasolmonoplaneparkingbrake
partfamilypartialmajorantquadruplewormqualityboosterquasimoneyquenchedsparkquodrecuperetrabbetledgeradialchaserradiationestimatorrailwaybridgerandomcolorationrapidgrowthrattlesnakemasterreachthroughregion
readingmagnifierrearchainrecessionconerecordedassignmentrectifiersubstationredemptionvaluereducingflangereferenceantigenregeneratedproteinreinvestmentplansafedrillingsagprofilesalestypeleasesamplingintervalsatellitehydrology
scarcecommodityscrapermatscrewingunitseawaterpumpsecondaryblocksecularclergyseismicefficiencyselectivediffusersemiasphalticfluxsemifinishmachiningspicetradespysalestunguntacticaldiametertailstockcenter
tamecurvetapecorrectiontappingchucktaskreasoningtechnicalgradetelangiectaticlipomatelescopicdampertemperateclimatetemperedmeasuretenementbuildingtuchkasultramaficrockultraviolettesting