دسته دارويي : ضد انگل هاي خارجي و داخلي بصورت محلول تزريقي
تركيب : هر ميليليتر از دارو حاوي 10 ميلي گرم آيورمكتين ميباشد.
آيورمكتين تركيبي است از گروه اورمكستينها كه از فعاليت ميكروارگانيسم اسرتپتومايسس آورميتيليس به دست مي آيد.
اين دارو برروي مراحل بالغ و نابالغ كرم هاي گرد معده و روده ، كرمهاي ريوي ، لارو كرمهاي مهاجر، لارو مگسهاي مولد مياز، لارو كرمهاي داخل بيني و همچنين برروي آلودگي هاي ناشي از انگلها و بند پايان خارجي موثر ميباشد.
مكانيسم اثر : آيورمكتين باعث تحريك آزادسازي گاما آمينوبوتريك اسيد (GABA) از نرونهاي پيش سيناپسي ميشود.
GABAبه عنوان يك نروترانسميتر مهاري عمل كرده و موجب بلوكه شدن تحريك پس سيناپسي نرون مجاور در بدن نماتودها و رشتههاي عضلاني بندپايان ميشود.
بدين طريق آيورمكتين از طريق تحريك ترشح GABAباعث فلجي و مرگ انگل ميشود.
كرمهاي كبدي و انگلهاي Tape Worm(كرمهاي نواري) از GABAبه عنوان يك نروترانسميتر استفاده نميكنند. بنابراين آيورمكتين روي آنها موثر نيست.
فارماكوكينتيك : آيورمكتين پس از تزريق به سرعت جذب و منتشر ميشود . حداكثر غلظت پلاسمايي آن 4/4 ساعت پس از تزريق مستقيم به داخل شيردان حاصل ميشود.
اين دارو به خوبي در بافت هاي بدن توزيع شده ولي به CSFنفود نميكند.
باقيمانده دارو اكثراً در بافت كبد، چربي هاي بدن و به ميزان كم در عضلات قابل جستجو مي باشد. 985 اين دارو توسط مدفوع و 2 % آن از راه ادرار به خارج دفع ميشود.
موارد مصرف : آيور مكتين براي درمان و كنترل آلودگي انگلي و خارجي در گاو و گوسفند به شرح زير مورد استفاده قرار ميگيرد:
گاو:
كرمهاي گرد معده و روده : استرتاژيا استرتاژي، استرتاژيا ليراتا، همونكوس پلاسهاي ، تريكوسترونژيلوس اكسئي، تريكوسترونژيلوس،
كولوبريفورميس، كوپرياآنكوكفروا، كوپريا پونكتاتا، كوپر باپكتياناتا، ازوفاگوستومرادياتوم، نماتوديروسها، استرونژيلوئيدس پاپيلوزوس، بونوستوموم فلوبوتوموم.
كرم هاي ريه: ديكتيوكولوس ويوبپاروس
كرم چشم: تلاژيا
لاروكرم هاي مهاجر: هيپودرمايوويس، هيپودرمالينه آنوم
لارو مگس هاي مولد مياز: كريزوميابزيانا
شپشها: لينوگناتوس ويتولي، هماتوپيتوس اوريترنوس، دامالينابويس، سولبوپتس كاپيلاتوس
جربها: پسوروتيس اويس، ساركوپتس اكابيني، كوريوپتس بوويس
كنهها: اورنيتودوروس ساوينئي ، بودوفيلوس ميكروپلوس ، بوئو فيلوس دكوكورانوس
گوسفند:
– كرمهاي گرد معده و روده : همونكوس كنتورتوس، استرتاژيا سيركومسينكتا، استرتاژيا تريفوركاتا، تريكوسترونژيلوس اكسيئي ، تركيوسترونژيلوس كولوبريفورميس،
تركيوستزونژيلوس ويترينوس، نماتوديروس، كوپرياكورتسئي، ازوفاگوستوموم كول.مبيانوم، آزوفاگستوموم و نولوزوم، شابرتيااوينا، تريشوريس اويس
كرم هاي ريه: ديكتيوكولوس فيلاريا، پروتوسترونژيلوس
لاروكرم داخل بيني: استروس اويس
جربها: پوروپتيس اويس، ساركوپتس اسكابيئي
اسب:
– انگلهاي دستگاه گوارشي : استرنژيلوس هاي بزرگ ( فرم بالغ آنها مانند استرنژيلوس ولگاريس، استرونژيلوس ادنتاتوس، استرونژيلوس اكوئينوس وتري ادنتوفورس)
استرونژيلوس هاي كوچك، كرم هاي سوزني ( اشكال بالغ و لاروهاي مرحله چهارم ) اسكاريس ها( اشكال بالغ)
كرم هاي ريه: اشكال بالغ و لاروهاي مرحله چهارم هابرونما
مقدار و روش مصرف :
گاو:يك ميلي ليتر از محلول تزريقي ایورمكتين 1% ( 10 ميلي گرم ايورمكتين) به ازاي 50 كيلوگرم وزن دام به صورت تزريق زير جلدي در ناحيه جلو يا پشت شانه هاي دام.
گوسفند:نيم ميلي ليتر از محلول تزريقي ايورمكتين 1% ( 5 ميلي گرم ايورمكتين) به ازاي 25 كيلوگرم وزن بدن گوسفند به صورت تزريق زير جلدي در ناحيه پشت شانه هاي دام.
يك نوبت تزريق آيورمكتين در گوسفند باعث كاهش تعداد زيادي از جرب هاي پوريتس ميگردد و در بسيار موارد علايم درمانگاهي نيز از بين ميرود، اما براي از بين بردن كامل اين انگل تكرار تزريق به فاصله 7 روز بعد لازم ميباشد.
مطالعات زيست محيطي: بررسي هاي زيست محيطي مويد اين مسئله است كه در اثر تماس ايورمكتين با خاك دارو به سرعت و براي مدت زمان طولاني به ذرات خاك متصل شده و سپس به مرور زمان غير فعال ميشود .
بنابراين ظروف خالي مصرف شده دارو بايستي به روش مناسب از محيط حذف شود. زيرا آيورمكتين موجود در خاك در صورت ورود به آب برروي ماهي و ساير آبزيان تاثيرات منفي خواهد گذاشت.
موارد منع مصرف:
– مصرف اين دارو در كره اسب هاي كمتر ار 4 ماه مجاز نمي باشد.
– مصرف اين دارو در سگ هاي كمتر ار 6 هفته توصيه نميشود.
نكات قابل توصيه:
– در برخي موارد موضع تزريق آيورمكتين متورم و دردناك ميشود اين عارضه موقتي بوده و بدون هيچگونه مداوا بهبود مييابد.
– رعايت بهداشتي در حين تزريق زير جلدي بخصوص در محل تزريق بسيار مهم و ضروري ميباشد.
– با توجه به سير تكاملي انگل هاي مولد هيپودرما كنترل ودرمان آلودگي مي بايست در فصول مناسب و متناسب با سير تكامل انگل انجام پذيرد تا از بروز عوارض ناخواسته جلوگيري به عمل آيد.
اطمينان از مصرف دارو: آيورمكتين داراي مرز ايمني مناسبي مي باشد. ضريب ايمني اين دارو در گاو تا 30 برابر ميزان توصيه شده ميباشد.
در دوز mg/kg8 به تدريج علايم مسموميت شامل عدم تعادل (آتاكسي) ظاهر ميشود كه در برخي موارد منجر به مرگ دام ميشود. اين علايم در گوسفند در دوزmg/kg4 ظاهر ميشود.
اين دارو براي بعضي از نژادهاي سگ مانند نژاد كولي مسموميت زا است . استفاده از اين دارو در زمان آبستني بي خطرميباشد.
زمان پرهيز از مصرف دارو : مصرف اين دارو را 21 روز قبل از كشتار دام قطع نماييد. مصرف اين دارو در دام هايي كه شير آنها مورد مصرف غذايي انسان قرار ميگيرد
و دام هايي كه 28 روز به زايمان آنها باقي مانده است مجاز نميباشد. شير توليد شده در دام هاي تحت درمان و تا 28 روز پس از اخرين تزريق نبايد به مصرف غذايي انسان برسد.
هشدار: از تزريق داخل عضلاني و داخل وريدي اين دارو خودداري نماييد.
نگهداري : در حرارت پايين تر از 25 درجه سانتي گراد و دور از نور نگهداري شود.
بسته بندي : ويال هاي 50 و 100 ميلي ليتري