تخم مرغ نطفه داری که در دستگاه جوجه کشی قرار میگیرد ساختار پیچیده ای دارد. این ساختار پیچیده موجود در تخم مرغ نطفه دار شرایط فیزیکی و تغذیه ای مناسب برای رشد جنین و تولد جوجه یک روزه را فراهم میکند.
در واقع زرده موجود در تخم مرغ نطفه دار که گاها اووسیت نیز نامیده می شود، سلول بزرگی است که در یک تخم مرغ معمولی در حدود ۱۷ تا ۲۰ گرم وزن دارد.
حال بهتر است ببینیم که زرده تخم مرغ نطفه دار از چه موادی ساخته شده است؟ ۵۱ تا ۵۲ درصد از زرده تخم مرغ را آب تشکیل میدهد و این در حالی است که ۱۶ تا ۱۷ درصد از زرده تخم مرغ نطفه دار را را پروتیین تشکیل داده و ۳۱ تا ۳۳ درصد آن را نیز چربی ها به خود اختصاص می دهند.
در یک تخم مرغ نطفه دار که دارای سایز متوسطی می باشد، انتظار داریم که ۵٫۵ تا ۶ گرم چربی وجود داشته باشد که این چربی ها به صورت لیپوپروتیین در زرده یافت می شوند. از سوی دیگر ۶۵ درصد از چربی های موجود در تخم مرغ به صورت تری گلیسرید می باشد و این در حالی است که فسفولیپیدها ۲۸ درصد از کل چربی های یک تخم مرغ نطفه دار را به خود اختصاص میدهند.
نکته جالب این است که در طول ۲۱ روز انکوباسیون، نزدیک به ۸۸ درصد از تری گلیسیریدها و در حدود ۹۵ درصد از فسفولیپیدها توسط جنین مورد استفاده قرار می گیرد.
جنین موجود در تخم مرغ نطفه دار از کربوهیدرات ها، پروتیین . چربی ها به عنوان منابع انرژی استفاده می کند. نکته جالب توجه این است که تا روز چهارم جوجه کشی ، کربوهیدرات ها به عنوان منبع اصلی انرژی مورد استفاده برای جنین می باشد و از روز ۵ به بعد پروتیین ها به عنوان منبع انرژی مورد استفاده قرار می گیرند و این در حالی است که از هفته دوم انکوباسیون چربی ها به عنوان منبع اصلی انرژی مورد استفاده جینین قرار می گیرند (در برخی از منابع اشاره شده است که از روز ۹ ام انکوباسیون تا پایان دوره جوجه کشی چربی ها به عنوان منبع انرژی مورد استفاده جنین قرار می گیرند.)
البته ذکر این نکته مهم است که جنین از تری گلیسریدهای موجود در تخم مرغ نطفه دار به عنوان منبع انرژی استفاده کرده و این در حالی است که از فسفولیپدهای موجود در زرده به عنوان پیش ساز غشاهای سلولی استفاده میکند.
فسفولیپیدهای موجود در تخم مرغ به صورت اسیدهای چرب بلند زنجیر ( بیشتر از ۲۰ کربن) غیر اشباع یا همان PUFA همچون اسید آراشیدونیک و دکوزا هگزا انوئیک اسید ذخیره می شوند.
بنابراین باید گفت که چربی ها، کربوهیدرات ها ، اسیدهای آمینه و آنتی اکسیدان های موجود در تخم مرغ بنطفه دار به عنوان اولین وعده غذایی جنین عمل میکنند و هرگونه کمبود آنها میتواند تاثیر منفی بر روی رشد، سلامتی و سیستم ایمنی جوجه های تفریخ شده داشته باشد . امید است که این مقاله کوتاه مورد توجه شما عزیزان قرار گرفته باشد . برای مشاهده سایر مقالات مجله کشاورز زاگرس می توانید صفحه را به سمت پایین اسکرول کرده و با به صفحه نخست وب سایت مجله کشاورز زاگرس مراجعه فرمایید.
منبع : Nutrition and metabolism in poultry: role of lipids in early diet
اصول مدیریت در واحدهای جوجه کشی (ترجمه هاله یحیی زاده)