چکیده
توکسوپلاسموزیس یکی از بیماریهای انگلی شایع در اکثر نقاط جهان از جمله ایران است که عامل آن توکسوپلاسماگوندی (Toxo Plasma.gondii) میباشد تک یاخته ای متعلق به خانواده سارکوسیستیده (Sarcocystidae) است . براساس تحقیقات انجام شده دراستانهای مختلف کشور۵۱,۸درصد افراد از نظر آلودگی توکسوپلاسما مثبت بوده اند. باتوجه به شیوع بالای بیماری توکسوپلاسموز تشخیص سریع وبموقع آن درمهار بیماری از اهمیت ویژه ای برخوردار است منوط به اینکه امکانات تشخیصی درکلیه نقاط کشور در دسترس باشد .
به همین لحاظ با بررسی درجه حساسیت و اختصاصیت روش آگلوتیناسیون در مقایسه با روش ایمنوفلورسانس غیر مستقیم چنانچه از کیفیت بالایی برخوردار باشد به دلیل سادگی و مقرون به صرفه بودن آن می توان در نقاط مختلف کشور از آن استفاده نمود . لذا بر آن شدند تا درجه حساسیت و اختصاصیت روش آگلوتیناسیون را در تشخیص بیماری توکسو پلاسموز مورد بررسی قرار دهند . بر اساس تحقیقات انجام شده درجه حساسیت و اختصاصیت روش آگلوتیناسیون در مقایسه با روش ایمنوفلور سانس غیر مستقیم به ترتیب ۸۶درصد و۸۷ درصد تعیین گردید . لذا با توجه به درجه حساسیت و ویژه گی نسبتا مطلوب روش آگلوتیناسیون می توان با الستفاده از این روش موارد مثبت را غربال نمود وسپس با سایر روش ها موارد مثبت را تایید کرد .
همچنین به منظور بررسی کارآیی روش آگلوتیناسیون در مقایسه با روش ایمنو فلورسانس غیر مستقیم شیوع این بیماری در شهرستان لاهیجان موردبررسی قرار گرفت وارتباط این بیماری با پارامترهای سن جنس شغل محل سکونت میزان تحصیلات وتماس با گربه و مصرف سبزی وسالاد تعیین گردید . کلمات کلیدی : مقایسه – روشها – توکسوپلاسموز
مقدمه
توکسوپلاسموز یکی از بیماریهای انگلی شایع در بیشتر نقاط جهان از جمله ایران می باشد که توسط تک یاخته ای ازجنس توکسوپلاسما حاصل می شود . انسان اغلب با خوردن مواد غذایی آلوده به کیست یا ااسیت به این تک یاخته آلوده می شود . رایج ترین تستهای سرولوژیک برای توکسوپلاسموز شامل تست یابین – فلدمن (Dye.Test ) ثبوت مکمل تست هماگلوتیناسیون غیر مستقیم تست فلورسنت آنتی بادی غیر مستفیم می باشند . در زمان حاضر تست الایزا هم بعنوان یک روش حساس مورد استفاده قرار می گیرد . برخی از روش های سرولوژیک از جمله I.H.A.C.F به دلیل نیاز به آنتی ژن محلول ممکن است به طور ضعیف مثبت ویا حتی منفی باشد لذا تشخیس بیماری تنها براساس یک روش سرولوژیک قطعی نمی باشد . اکثر محققان ویژگی تست IFAرا معادل روش دای تست می دانند ولی واکنش های مثبت کاذب در بعضی از سرمها که از نظر ANA مثبت هستند مشاهده می گردد. در افرادی که از سیستم ایمنی ضعیف برخوردار هستند این بیماری با علایم بالینی مختلف از جمله لنفا دنوپاتی ارتریت وانسفالیت بروز می نماید ودر خانم های باردار ممکن است تک یاخته به جنین سرایت نموده و سبب سقط جنین ویا تولد نوزاد معلول گردد. با توجه به اینکه تشخیص سرولوژی بیماری توکسو پلاسموز در برخی آزمایشگاه ها با روش های الایزا وایمنو فلورسانس غیر مستقیم انجام می گیرد واین امکان درآزمایشگاه های کوچک ونیز در شهرستان ها در دسترس نمی باشد می توان در این گونه موارد از روش های ساده تر مثل آگلوتیناسیون در تشخیص بیماری توکسوپلاسموز بهره جست . منوط به اینکه روش آگلوتیناسیون ازنظر درجه حساسیت و ویژگی مطلوب باشد .
مواد وروش کار
در این روش تعداد ۱۹۰نمونه سرم از آزمایشگاه های تشخیس طبی شهرستان لاهیجان همراه با پرسشنامه ای تکمیل شده وجمع آوری گردید وبا رعایت زنجیره سرد برای انجام تست آگلوتیناسیون به آزمایشگاه دانشگاه انتقال داده شد . نمونه های مزبور ابتدا با استفاده از کیت آگلوتیناسیون معروف به Dasa-Ragister از محصول کشور ایتالیا مورد آزمایش قرار گرفته و موارد مثبت و منفی آنها مشخص گردیدند سپس کلیه نمونه های سرمبنا روش ایمونوفلورسانس غیر مستقیم مورد بررسی قرار گرفتند . درمرحله بعد مواردی از نمونه های سرمی که در آگلوتیناسیون مثبت ودر ایمنوفلورسانس غیرمستقیم منفی بودند با روش دای تست مورد بررسی قرار گرفتند.
در قسمت مربوط به درجه حساسیت و ویژه گی روش آگلوتیناسین در مقایسه با روش ایمنو فلورسانس غیرمستقیم در۵۵مورد از موارد مثبت (۷۷درصد) و در ۱۱۰مورد از موارد منفی (۹۲,۴درصد) همخوانی داشته اما در۹مورد (۷.۶درصد) روش آگلوتیناسیون منفی و در روش ایمنوفلورسانس مثبت و همخوانی نداشته است همچنین در ۱۶مورد (۲۲.۶درصد) در روش آگلوتیناسیون مثبت ودرروش ایمونوفلورسانس منفی بوده وهمخوانی نداشته اند لذا درجه حساسیت و ویژه گی روش آگلوتیناسیون در مقایسه با روش ایمنوفلورسانس غیرمستقیم به ترتیب ۸۶ درصد و۸۷ درصد می باشد . دربررسی انجام شده برحسب سن در شهرستان لاهیجان در گروه سنی ۲۱-۳۰سال از ۲۷ مورد ۱۹مورد (۷۰.۳درصد) منفی ۸ مورد (۲۹.۷درصد) دارای تیتر بالاتر از ۴۰۰/۱بودند . از مجموع ۱۹۰ مورد ۱۰درصد افراد با گروه سنی ۳۰-۲۱سال منفی و۴.۲درصداز این گروه دارای تیتر بالاتر از۴۰۰/۱بوده اند . دربررسی انجام گرفته برحسب تماس با گربه درسطح شهرستان لاهیجان از ۱۷۱ مراجعه کننده که در تماس با گربه بودند ۵۹ مورد (۳۴.۵درصد) دارای تیتر بودند ۱۸مورد (۱۰.۶درصد) دارای تیتر بالاتر از ۴۰۰/۱و۴۱مورد(۲۴درصد) دارای تیتر پایین تر از۴۰۰/۱و۱۱۲کورد(۶۵.۴درصد)منفی بودند ودرمجموع ۱۹۰نفر(۵۹درصد) منفی ۹.۴درصد دارای تیتر بالاتر از ۴۰۰/۱و۲۱.۶درصد دارای تیتر پایینتراز ۴۰۰/۱ بودند . ارتباط معنا داری بین این بیماری و پارامتر های جنس شغل محل سکونت میزان تحصیلات و مصرف سبزی و سالاد مشاهده نگردید.
بحث
با توجه به اینکه در ۵۵مورد مثبت تست آگلوتیناسیون با I.F.A همخوانی داشته است میزان حساسیت آگلوتیناسیون درمقایسه با I.F.A ۸۶درصد تععین گردید و چون آگلوتیناسیون در ۱۱۰ مورد ازموارد منفی با I.F.A همخوانی داشته ویژ گی روش آگلوتیناسیون در مقایسه با I.F.A ۸۷درصد تعین گردید . البته شرکت سازنده این کیت حساسیت آن را ۴ul/ml واحد بین الملل در لیتر بیان کرده است . براساس تحقیق انجام گرفته توسط خانم دکتر مهناز پهلوانی در سال ۷۱ تست آگلوتیناسیون در مقایسه با I.F.Aدارای حساسیتی حدود ۹۴درصدواختصاصیتی حدود ۱۰۰درصد می باشد.
با تاوجه به فراوانی بیشتر بیماری در گروه سنی ۳۰-۲۱سال این موضوع می تواند به شیوه تغذیه این گروه سنی بستگی داشته باشد که اغلب از غذاهای آماده استفاده می کنند.
تماس با گربه ارتباط معنا داری با این بیماری دارد حضور گربه ها در حیطه زندگی مردم باعث شیوع این بیماری گردیده است . اکثرمردم اظهار می کردند که گربه ها درحیطه زندگیشان به وفور دیده می شود بررسی های آماری وجود ارتباط معنی داری بین شغل و این بیماری را تایید نمی کند .در مشاغل مراجعه کننده به آزمایشسگاه درفواصل زمانی تعیین شده بعضی از مشاغل که تصور می رفت احتمال بیماری درآنها باشد دیده نشد . دربررسی سرواپیدمیولوژیک انجام گرفته درسال ۱۳۷۶نیزارتباط معناداری بین شغل واین بیماری مشاهده نگردید. درمیان افراد مراجعه کننده دردوجامعه شهری وروستایی تفاوت چشمگیری دیده نشد ومواردمثبت ومنفی در هر دو جامعه به یک اندازه بود وارتباط معناداری بین محل سکونت واین بیماری دیده نشد . با توجه به اینکه نمونه برداری این پروژه باشیوع بیماری وبا در کشور همراه بود وبه لحاظ منع استفاده از سبزیجات وسالاد توسط وزارت بهداشت مصرف سبزیجات درشیوع بیماری توکسوپلاسموز بی تاثیر بوده است.
References
۱.اطهری .ع.:انگل شناسی پزشکی. ص۶۰-۵۱,۱۳۷۸.
۲.اسفندیاری .ن.جهانگیری دمیرچی. الف.:انگل شناسی پزشکی ص ۱۱۹-۱۰۴,۱۳۶۳.
۳.آسمار.م.پورمنصور.م.کریمی.ی. :توکسوپلاسموز .تولارمی .لیستریوز.ص,۷-۵ .۱۳۶۳.
بابایی مقدم.م.:بررسیسرواپیدمیولوژ� � توکسوپلاسموزیس درشهرستان لاهیجان.پایان نامه کارشناسی ارشدبه شماره۳۰.دانشگاه آزاد لاهیجان سال ۷۵.
۵.پهلوانی.م.:تهیه کیت تشخیسی هماگلوتیناسیون غیر مستقیم نوکسوپلاسما ومقایسه آن با ایمونوفلورسانس غیر مستقیم.پایان نامه دکتری به شماره ۱۲۹.دانشکده پیراپزشکی شهیدبهشتی . سال۷۱-۱۳۷۰
۶.ذوقی .الف .شیروانی .ع. شکیب. ک.:انگل شناسی پزشکی.ص ۶۶- ۶۱ ,۱۳۷۲.
۷.صایبی .الف.:بیماریهای انگلی در ایران .ص۲۸۵-۲۸۴. ۱۳۶۹
۸. Assmar, M.Amirkhani, A.Piazak, N.Hovanesion,A. kooloobandi, A.Etessami , R . : Toxoplasmosis in Iran .Bull.Soc.Path,۹۰ . (۱):۱۹-۱۲.۱۹۷۷ ۹. Aya, T.Lisawati, S.Rusi, M.: high toxoplosma Antibody Prevalence among Inhabitant in Jakarta Indonesia Jpn.J.Infeet.Dis.۵۶(۱۳):۱۰۷-۱۰۹.۲۰۰۳.
۱۰. Decoster, A.Lecolier, B.: Biocentrism Evaluation ofAccess toxo Immunoglobulin M (IgM) and IgG Assaysand IMX Toxo IgM and IgG assays and comparison withplatelia toxo IgM and IgM assays. Journal of clinicalMicrobiology. ۷(۳۴): ۱۶۰۶-۱۶۰۹, ۱۹۹۶.
۱۱. Elaine, A.Eurico, C.Rosellia, R.: high prevalence ofcongenital toxoplasmosis in Brazil. International Journalof Epidemiology. ۲۹(۳): ۹۴۱-۹۴۷, ۲۰۰۰.
۱۲. Gilbert, R.Stanford, M.Sanders, M.: Incidence of adult symptomatic toxoplasmosis retinocharoiditis in south London according to country of birth. BMJ. ۳(۱۰): ۱۰۳۷-۱۰۷۰, ۱۹۹۵.
۱۳. Virginia, A. Gustavo, V. ocative, J.: Prevalence of IgGand IgM Anti-toxoplasmosis Antibodies in patents withHIV. Rev.SOC. Bras. Med. Tarp. ۶(۳۰): ۳۴۷-۴۰۰, ۱۹۹۷.
۱۴. Yaneza, F. Prasanna, K.: prevalence of toxoplasmosis Antibodies in blood Donors in Al- Hassa. Anna Saudi Med. ۱۴(۳): ۲۳۰-۲۳۲, ۱۹۹۴.
۱۵. مجله تشخیس آزمایشگاه