همبرگر ماده اصلی نوعی ساندویچ است که معمولاً از گوشت گاو چرخ شده تهیه می شود و شکل آن گرد است.
گوشت را می توان کباب کرده یا سرخ نمود و معمولاً آنرا داخل یک نان مخصوص به همراه دیگر مواد افزودنی مصرف می کنند. گاهی تنها به گوشت چرخ شده همبرگر می گویند. معمولاً همبرگر را همراه با کاهو، پیاز، گوجه فرنگی، پنیر، سس و… می خورند.
در بسیاری از رستوران هایی که غذاهایی که سریع آماده می شوند را به فروش می رسانند، بیشتر افراد، انواع ساندویچ های همبرگر را می خرند. مثلاً رستوران های زنجیره ای مک دونالد در سراسر دنیا، محصولی به نام بیگ مک عرضه می کنند که در تمام دنیا، مرغوب ترین و بهترین نوع ساندویچ همبرگر محسوب می شود. معمولاً در کنار همبرگر، سیب زمینی سرخ کرده هم می خورند.
تاریخچه و چگونگی بوجود آمدن نام همبرگر
نام این غذا از کشور آلمان و شهر هامبورگ گرفته شده است. اولین بار در این ناحیه گوشت گاو را پهن نموده و به شکل گرد در آوردند که این محصول، بسیار با استقبال مردم مواجه شد.
در قدیم، گوشت چرخ کرده ای که گرد بود را استیک همبرگر می نامیدند. وقتی این ماده غذایی را داخل نان قرار می دادند، ساندویچ همبرگر نام می گرفت. تا اوایل قرن بیستم، هر دوی اصطلاحات به کار رفته (استیک همبرگر و ساندویچ همبرگر) خلاصه شده و تنها خود نام همبرگر و یا حتی برگر به جای اسامی قبلی استفاده شد.
در زمان جنگ جهانی اول، به دلیل احساسات ضد آلمانی در دنیا نام همبرگر برای مدتی به استیک تغییر یافت. شهرت این نوع ساندویچ به خاطر مسائل سیاسی تا مدتی از بین رفته بود، تا اینکه در اواسط دهه ۱۹۲۰، رستوران های زنجیره ای نیوکاسل تاسیس شد و این رستوران ها انواع مختلفی خوراک های همبرگر مانند در اشکال متفاوت تهیه می کردند.
همبرگر از زمانی شهرت امروزی خود را به دست آورد که ری کروک، اولین رستوران مک دونالد را در اواسط دهه ۱۹۵۰ تاسیس نمود.
تاریخچه همبرگر بسیار مورد بحث و جدل قرار دارد. در متون رومی های باستان، توصیف غذایی آمده که بسیار به همبرگر شبیه است. در شهر هامبورگ، مرسوم بوده که گوشت تکه شده را داخل تنور قرار داده و کباب می کردند؛ اگرچه آن غذا طعم و مزه همبرگرهای امروزی که در تهیه آنها گوشت را ابتدا چرخ می کنند نداشته است. در هر حال هنوز دقیقاً مشخص نیست که چه کسی برای اولین بار این غذا را تهیه نموده است.
همبرگر معمولاً از گوشت گاو تهیه می شود. البته انواع ادویه جات و مواد افزودنی دیگر هم به آن اضافه می کنند. امروزه تنوع این محصول بسیار زیاد شده است و از گوشت های دیگری به غیر از گوشت گاو برای تهیه آن استفاده می کنند. برای مثال، در تهیه کباب ترکی از گوشت چرخ شده بوقلمون استفاده می کنند. برای تهیه مرغ برگر از مرغ چرخ شده استفاده می کنند. برخی انواع آن را با گوشت مصنوعی که ظاهر و بافت گوشت را داراست تهیه می کنند. گاهی انواع سبزیجات را با هم چرخ نموده و له می کنند؛ سپس قالب زده و به شکل همبرگر در می آورند که این نوع همبرگر، به خصوص برای گیاه خواران مناسب است. نوعی ساندویچ هم وجود دارد که همبرگر به همراه پنیر و پیاز، بین دو برش نان تست قهوه ای قرار می گیرد. این ساندویچ را داخل فر می گذارند تا زمانی که پنیر آن کاملاً آب شود.
اشکال متفاوت همبرگر
همبرگر به اشکال مختلف عرضه می شود:
در رستوران های آمریکا، همبرگر را همراه با سبزیجات مختلف از جمله کاهو، گوجه فرنگی، پیاز، انواع پنیر، معمولاً پنیر پرورده و گاهی ترشی مصرف می کنند. پنیر چدار یا پنیر سوئیسی را هم روی همبرگر قرار می دهند که با حرارت، آب شود و یا به صورت خرد شده داخل گوشت همبرگر از آن استفاده می کنند. معمولاً به ساندویچ های همبرگر که پنیر دارند چیزبرگر اطلاق می شود. همچنین انواع سس ها را همراه با ساندویچ عرضه می کنند تا هر کس مطابق با ذائقه ی خود و به میزان دلخواه از آنها استفاده کند. سس کچاپ، سس سالسا، سس مایونز و ادویه جاتی همچون فلفل، از معروف ترین این مواد افزودنی به حساب می آیند. برای افزودن مواد مختلف به ساندویچ همبرگر، از تخم مرغ نیمرو، پنیر فتا، قارچ ورقه شده، سس قارچ، سس تارتار و… هم استفاده می شود.
اضافه نمودن هر کدام از این مواد، نوع خاصی از همبرگر را ایجاد می نماید. البته مواد افزودنی به ذائقه ی مردم نواحی مختلف بستگی دارد. در جاهای مختلف، مواد افزودنی خاصی را به همبرگر اضافه می کنند. ساندویچی که در تهیه ی آن از دو عدد همبرگر استفاده شود، به دوبل برگر معروف است.
در انگلستان، گوشت همبرگر را با مواد افزودنی مختلف از جمله تخم مرغ، پیاز، نان خرد شده مخلوط می کنند و به همین دلیل، همبرگر طعم و بافت سوسیس را بدست می آورد.
همبرگرهای تهیه شده در استرالیا و زلاندنو، معمولاً شامل گوجه فرنگی، کاهو، پنیر، و گاهی دارای چغندر، پیاز، تخم مرغ، آناناس و یا گوشت خوک هستند و سس گوجه فرنگی یا سس تنوری به میزان بسیار کم در آنها به کار می رود.
در ژاپن، هرگز همبرگر را در خانه تهیه نمی کنند. مردم ژاپن همبرگر را از رستوران ها یا ساندویچ فروشی ها تهیه می کنند و به آنچه که در منزل تهیه شود، کتلت می گویند. رستوران های زنجیره ای مک دونالد، در کشور ژاپن هم شعبه دارد. اما در پاره ای از رستوران های محلی، همبرگر عرضه می شود که اگرچه ساندویچ هایی که درست می کنند قدری عجیب بوده و به همبرگر شبیه نیستند، اما غذای آنها عالی است و مردم ژاپن از این رستوران های محلی استقبال می کنند.